Τί νόημα έχει το έθιμο να περνούν οι πιστοί μετά την περιφορά του Επιταφίου, κάτω από τον Επιτάφιο;
ΑΦΙΕΡΩΝΕΤΑΙ: ΕΥΧΕΣ..
Το να περνούν οι πιστοί κάτω από τον Επιτάφιο, είναι μια πολύ καλή και ευσεβής συνήθεια.
Το νόημα, είναι εμφανές. : «Εκφράζω τη βαθύτατη ευλάβειά μου και την πίστη μου στον θυσιασθέντα, παθόντα και ταφέντα Κύριο, και θέτω τον εαυτό μου εν ταπεινώσει κάτω από Αυτόν και κάτω από τη θαυμαστή και θεϊκή επίδραση και ευλογία Του».
Το ίδιο γίνεται και με το Ι.Πετραχήλι, όπου σκύβω κάτω από αυτό, για να δεχθώ την ευλογία και την ευχή του Ιερέα, είτε στην Εξομολόγηση, είτε στο Ευχέλαιο, είτε σε οποιαδήποτε άλλη Ευχή.
Το ίδιο γίνεται και όταν εορτάζει κάποιος Άγιος και λιτανεύεται η Ιερά Εικόνα του, ή το σκήνωμά του (πχ Αγ.Γεράσιμος) ή ένα θαυματουργό Εικόνισμα της Παναγίας (πχ στην Τήνο). Βλέπουμε εκατοντάδες ανθρώπων που στρώνονται στο έδαφος, γιά να περάσει από πάνω τους η «χάρη». Συχνά το ίδιο επαναλαμβάνεται και με τα Άγια Δώρα, στη Μ.Είσοδο.
Αλλά, παρόμοια συνήθεια περιγράφεται και στις Πράξεις των Αποστόλων, όπου θαυμαστά σημεία λάμβαναν χώρα, όταν και μόνο η σκιά των Αποστόλων που περνούσε πάνω από ασθενείς, ήταν αρκετή για να τους θεραπεύσει: «Ο σεβασμός δε και η εκτίμησις του λαού προς αυτούς (τους Αποστόλους) δια την θείαν δύναμιν, που ενεργούσε δια μέσου αυτών, ήτο τόσος, ώστε έβγαζαν τους ασθενείς εις τας πλατείας και τους έβαζαν οι μεν πλούσιοι επάνω εις κλίνας, οι δε πτωχοί εις απέριττα κρεββάτια, ώστε, όταν θα ήρχετο και θα επερνούσε ο Πετρος, και η σκια του έστω να πέση επάνω εις κανένα από αυτούς, δια να τον θεραπεύση». (Πράξ. 5,15)
Το μόνο, που απαιτεί προσοχή και δηλώνει ασέβεια και ολιγοπιστία, είναι εκείνο το άγχος να τρέξουμε και να περάσουμε οπωσδήποτε από 3 ή από 7 Επιταφίους.. Πάντα η θρησκοληψία καιροφυλακτεί, για να θολώσει την θεοσέβεια...
Το νόημα, είναι εμφανές. : «Εκφράζω τη βαθύτατη ευλάβειά μου και την πίστη μου στον θυσιασθέντα, παθόντα και ταφέντα Κύριο, και θέτω τον εαυτό μου εν ταπεινώσει κάτω από Αυτόν και κάτω από τη θαυμαστή και θεϊκή επίδραση και ευλογία Του».
Το ίδιο γίνεται και με το Ι.Πετραχήλι, όπου σκύβω κάτω από αυτό, για να δεχθώ την ευλογία και την ευχή του Ιερέα, είτε στην Εξομολόγηση, είτε στο Ευχέλαιο, είτε σε οποιαδήποτε άλλη Ευχή.
Το ίδιο γίνεται και όταν εορτάζει κάποιος Άγιος και λιτανεύεται η Ιερά Εικόνα του, ή το σκήνωμά του (πχ Αγ.Γεράσιμος) ή ένα θαυματουργό Εικόνισμα της Παναγίας (πχ στην Τήνο). Βλέπουμε εκατοντάδες ανθρώπων που στρώνονται στο έδαφος, γιά να περάσει από πάνω τους η «χάρη». Συχνά το ίδιο επαναλαμβάνεται και με τα Άγια Δώρα, στη Μ.Είσοδο.
Αλλά, παρόμοια συνήθεια περιγράφεται και στις Πράξεις των Αποστόλων, όπου θαυμαστά σημεία λάμβαναν χώρα, όταν και μόνο η σκιά των Αποστόλων που περνούσε πάνω από ασθενείς, ήταν αρκετή για να τους θεραπεύσει: «Ο σεβασμός δε και η εκτίμησις του λαού προς αυτούς (τους Αποστόλους) δια την θείαν δύναμιν, που ενεργούσε δια μέσου αυτών, ήτο τόσος, ώστε έβγαζαν τους ασθενείς εις τας πλατείας και τους έβαζαν οι μεν πλούσιοι επάνω εις κλίνας, οι δε πτωχοί εις απέριττα κρεββάτια, ώστε, όταν θα ήρχετο και θα επερνούσε ο Πετρος, και η σκια του έστω να πέση επάνω εις κανένα από αυτούς, δια να τον θεραπεύση». (Πράξ. 5,15)
Το μόνο, που απαιτεί προσοχή και δηλώνει ασέβεια και ολιγοπιστία, είναι εκείνο το άγχος να τρέξουμε και να περάσουμε οπωσδήποτε από 3 ή από 7 Επιταφίους.. Πάντα η θρησκοληψία καιροφυλακτεί, για να θολώσει την θεοσέβεια...
π.Θεολόγος
Τι είναι η αποδεκάτωση του έτους και τι σχέση έχει με την νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής;
Τι είναι η αποδεκάτωση του έτους;
Στην Π. Διαθήκη είχε ορίσει ο Θεός να προσφέρουν στο Ναό Του το ένα δέκατο από όλα τα εισοδήματά τους. Έτσι οι Ισραηλίτες ελάμβαναν από το Θεό την ευλογία Του, η οποία τους βοηθούσε να έχουν κάθε προκοπή, να είναι ευτυχισμένοι και να ζουν πολλά χρόνια. Στην εποχή της Χάριτος οι ιεροί Πατέρες σκέφτηκαν αντί οι πιστοί να αφιερώσουν στον Κύριο υλικά πράγματα, να αφιερώσουν πιο πολύ τους εαυτούς των στην υπηρεσία Του κατά το ένα δέκατο του χρόνου της ζωής τους, ώστε στο διάστημα αυτό να ζουν με πιο έντονο πνευματικό τρόπο, να νηστεύουν, να προσεύχονται, να θρηνούν για τις αμαρτίες τους, να μετανοούν και να ζητούν το έλεος του Κυρίου, για να αξιωθούν στο τέλος μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου, να αναστηθούν και αυτοί στη νέα ζωή και να κληρονομήσουν την αιωνιότητα. Το ένα δέκατο του χρόνου είναι περίπου 36 ημέρες, όσες δηλαδή, είναι οι ημέρες της Τεσσαρακοστής. Οι εφτά Εβδομάδες έχουν 49 ημέρες. Επειδή τα Σάββατα και οι Κυριακές, που είναι 14 ημέρες, δεν νηστεύονται, γι’ αυτό αφαιρούνται και μένουν 35 ημέρες. Σ’ αυτές, όμως, προσθέτουν το Μ. Σάββατο, που νηστεύεται και έτσι οι νηστήσιμες ημέρες της Τεσσαρακοστής γίνονται 36, που είναι το ένα δέκατο του έτους.
Κατά το διάστημα αυτό οι πιστοί αφιερώνουν πιο πολύ τη ζωή τους στον Κύριο, αφού Εκείνον σκέφτονται, όταν προσεύχωνται, όταν νηστεύουν, όταν με δάκρυα τον παρακαλούν να τους ελεήσει και να συγχωρήσει τις αμαρτίες τους, για να αναστηθούν στη νέα ζωή, ώστε να κληρονομήσουν την αιωνιότητα. (επισκόπου Βελεστίνου Δαμασκηνού)
Στην Α' Οικουμενική Σύνοδο οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν την 40ήμερη αυτή νηστεία, κατά μίμηση της 40ήμερης νηστείας του Κυρίου στην έρημο, ώστε προετοιμασμένοι με προσευχές και ελεημοσύνες, με νηστείες και αγρυπνίες, με δάκρυα και εξομολόγηση και καθαρή συνείδηση, να εορτάσουμε τις άγιες ήμερες των Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Οι Πατέρες την συνδυάζουν, τέλος, με την ελεημοσύνη. Είναι, λένε, «ο αποδεκατισμός του έτους». Καθώς οι ημέρες της αυστηρής νηστείας είναι τριανταέξι και μισή ημέρα, το διάστημα αυτό είναι το ένα δέκατο της χρονιάς. Η λιτή δίαιτα του πιστού αυτό το διάστημα, τον βοηθάει να αποφύγει περιττά έξοδα και να τα διαθέσει στους εμπερίστατους αδελφούς.
Από το συναξάριον της Κυριακής της Τυρινής:
«Πρέπει δε να ηξεύρωμεν ότι η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή του όλου χρόνου είναι ωσάν ένας αποδεκατισμός , διότι από την αμέλειά μας δεν προαιρούμεθα , ούτε πάντοτε να νηστεύωμεν ούτε να απέχωμεν από κακάς πράξεις, διά τούτο οι θείοι Απόστολοι και ύστερα από αυτόυς οι Άγιοι Πατέρες παρέδωκαν εις ημάς αυτήν την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ωσάν ένα θέρος ψυχών , διά να εξαλείψωμεν , διά μετανοίας και συντριβής , όσα κακά επράξαμεν όλον τον χρόνον , και διά τούτο , επειδή με τέτοιον σκοπόν και τέλος μάς την επαράδωκαν οι θείοι Απόστολοι , πρέπει και να την φυλάττωμεν ακριβέστερον από κάθε άλλην νηστείαν. Επειδή και τας άλλας τρείς , ήγουν των Αγίων Αποστόλων , την της Θεοτόκου , και του Σαρανταημέρου , η Εκκλησία μάς τάς παραδίδει , κα ιχρέος έχομεν να τάς φυλάττωμεν. Όμως αυτή είναι πολύ τιμιωτέρα και θειοτέρα , πρώτον , διατί ο Χριστός , ο αρχηγός της ημετέρας σωτηρίας , υπέρ ημών ενήστευσεν αυτήν και τον πειράζοντα νικήσας εδοξάσθη. Δεύτερον , και διά τα Άγια Πάθη , τα οποία εις το τέλος λαμπρώς και θειοπρεπώς εορτάζομεν. Αλλά και ο Μωϋσής τεσσαράκοντα ημερονύκτια νηστεύσας τον νόμον έλαβε. Και ο προφήτης Ηλίας άλλας τόσας νηστεύσας , εν τώ όρει τω Χωρήβ, ιδείν ηξιώθη τον Θεόν, ως ανθρώπω δυνατόν. Καί ο Δανιήλ ωσαύτως και άλλοι πάμπολλοι, όσοι παρά τω Θεώ εφάνησαν δόκιμοι , δια νηστείας αυτώ ευηρέστησαν».
Πηγές:
http://www.theologic.gr, http://www.agiazoni.gr, Τριώδιον Κατανυκτικόν
Στην Π. Διαθήκη είχε ορίσει ο Θεός να προσφέρουν στο Ναό Του το ένα δέκατο από όλα τα εισοδήματά τους. Έτσι οι Ισραηλίτες ελάμβαναν από το Θεό την ευλογία Του, η οποία τους βοηθούσε να έχουν κάθε προκοπή, να είναι ευτυχισμένοι και να ζουν πολλά χρόνια. Στην εποχή της Χάριτος οι ιεροί Πατέρες σκέφτηκαν αντί οι πιστοί να αφιερώσουν στον Κύριο υλικά πράγματα, να αφιερώσουν πιο πολύ τους εαυτούς των στην υπηρεσία Του κατά το ένα δέκατο του χρόνου της ζωής τους, ώστε στο διάστημα αυτό να ζουν με πιο έντονο πνευματικό τρόπο, να νηστεύουν, να προσεύχονται, να θρηνούν για τις αμαρτίες τους, να μετανοούν και να ζητούν το έλεος του Κυρίου, για να αξιωθούν στο τέλος μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου, να αναστηθούν και αυτοί στη νέα ζωή και να κληρονομήσουν την αιωνιότητα. Το ένα δέκατο του χρόνου είναι περίπου 36 ημέρες, όσες δηλαδή, είναι οι ημέρες της Τεσσαρακοστής. Οι εφτά Εβδομάδες έχουν 49 ημέρες. Επειδή τα Σάββατα και οι Κυριακές, που είναι 14 ημέρες, δεν νηστεύονται, γι’ αυτό αφαιρούνται και μένουν 35 ημέρες. Σ’ αυτές, όμως, προσθέτουν το Μ. Σάββατο, που νηστεύεται και έτσι οι νηστήσιμες ημέρες της Τεσσαρακοστής γίνονται 36, που είναι το ένα δέκατο του έτους.
Κατά το διάστημα αυτό οι πιστοί αφιερώνουν πιο πολύ τη ζωή τους στον Κύριο, αφού Εκείνον σκέφτονται, όταν προσεύχωνται, όταν νηστεύουν, όταν με δάκρυα τον παρακαλούν να τους ελεήσει και να συγχωρήσει τις αμαρτίες τους, για να αναστηθούν στη νέα ζωή, ώστε να κληρονομήσουν την αιωνιότητα. (επισκόπου Βελεστίνου Δαμασκηνού)
Στην Α' Οικουμενική Σύνοδο οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν την 40ήμερη αυτή νηστεία, κατά μίμηση της 40ήμερης νηστείας του Κυρίου στην έρημο, ώστε προετοιμασμένοι με προσευχές και ελεημοσύνες, με νηστείες και αγρυπνίες, με δάκρυα και εξομολόγηση και καθαρή συνείδηση, να εορτάσουμε τις άγιες ήμερες των Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Οι Πατέρες την συνδυάζουν, τέλος, με την ελεημοσύνη. Είναι, λένε, «ο αποδεκατισμός του έτους». Καθώς οι ημέρες της αυστηρής νηστείας είναι τριανταέξι και μισή ημέρα, το διάστημα αυτό είναι το ένα δέκατο της χρονιάς. Η λιτή δίαιτα του πιστού αυτό το διάστημα, τον βοηθάει να αποφύγει περιττά έξοδα και να τα διαθέσει στους εμπερίστατους αδελφούς.
Από το συναξάριον της Κυριακής της Τυρινής:
«Πρέπει δε να ηξεύρωμεν ότι η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή του όλου χρόνου είναι ωσάν ένας αποδεκατισμός , διότι από την αμέλειά μας δεν προαιρούμεθα , ούτε πάντοτε να νηστεύωμεν ούτε να απέχωμεν από κακάς πράξεις, διά τούτο οι θείοι Απόστολοι και ύστερα από αυτόυς οι Άγιοι Πατέρες παρέδωκαν εις ημάς αυτήν την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ωσάν ένα θέρος ψυχών , διά να εξαλείψωμεν , διά μετανοίας και συντριβής , όσα κακά επράξαμεν όλον τον χρόνον , και διά τούτο , επειδή με τέτοιον σκοπόν και τέλος μάς την επαράδωκαν οι θείοι Απόστολοι , πρέπει και να την φυλάττωμεν ακριβέστερον από κάθε άλλην νηστείαν. Επειδή και τας άλλας τρείς , ήγουν των Αγίων Αποστόλων , την της Θεοτόκου , και του Σαρανταημέρου , η Εκκλησία μάς τάς παραδίδει , κα ιχρέος έχομεν να τάς φυλάττωμεν. Όμως αυτή είναι πολύ τιμιωτέρα και θειοτέρα , πρώτον , διατί ο Χριστός , ο αρχηγός της ημετέρας σωτηρίας , υπέρ ημών ενήστευσεν αυτήν και τον πειράζοντα νικήσας εδοξάσθη. Δεύτερον , και διά τα Άγια Πάθη , τα οποία εις το τέλος λαμπρώς και θειοπρεπώς εορτάζομεν. Αλλά και ο Μωϋσής τεσσαράκοντα ημερονύκτια νηστεύσας τον νόμον έλαβε. Και ο προφήτης Ηλίας άλλας τόσας νηστεύσας , εν τώ όρει τω Χωρήβ, ιδείν ηξιώθη τον Θεόν, ως ανθρώπω δυνατόν. Καί ο Δανιήλ ωσαύτως και άλλοι πάμπολλοι, όσοι παρά τω Θεώ εφάνησαν δόκιμοι , δια νηστείας αυτώ ευηρέστησαν».
Πηγές:
http://www.theologic.gr, http://www.agiazoni.gr, Τριώδιον Κατανυκτικόν
Ποιά είναι τα Ψυχοσάββατα;
κάθε Σάββατο η προσευχή της Εκκλησίας είναι αφιερωμένη στους κεκοιμημένους.Όμως δύο είναι τα Ψυχοσάββατα που έχουν καθιερωθεί και τελούνται Μνημόσυνα της Εκκλησίας για όλους τους κεκοιμημένους.
Το Σάββατο προ της Κυριακής των Απόκρεω και
Το Σάββατο προ της Κυριακής της Πεντηκοστής.
Μεσα στην ιδιαίτερη μέριμνά της για τούς κεκοιμημένους η αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας έχει καθορίσει ξεχωριστή ημέρα της εβδομάδος γι’ αυτούς.
Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της αναστάσεως του Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους. Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις
προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τούς οικείους, συγγενείς
και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο
αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι’ αυτούς.
Στο δίπτυχο, που φέρνουμε μαζί με το πρόσφορο για τη θεία Λειτουργία,
αναγράφονται τα ονόματα των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα οποία
μνημονεύονται.
Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της. Είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα• το ένα πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και το άλλο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Με
το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας για την καθολικότητα
της Εκκλησίας, της οποίας την ίδρυση και τα γενέθλια ( επί γης )
γιορτάζουμε κατά την Πεντηκοστή. Μέσα στη μία Εκκλησία περιλαμβάνεται η στρατευομένη εδώ στη γη και η θριαμβεύουσα στους ουρανούς.
Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει το εξής νόημα : Η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου,
εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο
θρόνο του μεγάλου Κριτή. Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των
κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει τη
συμπάθεια και τη μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους
προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει μεταξύ των υιών
της Επουράνιας Βασιλείας Του.
Κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα η Εκκλησία μας καλεί σε μία παγκόσμια ανάμνηση «πάντων των απ’ αιώνος κοιμηθέντων ευσεβώς επ’ ελπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου». Μνημονεύει:
* Όλους εκείνους που υπέστησαν «άωρον θάνατον», σε ξένη γη και χώρα, σε στεριά και σε θάλασσα.
* Εκείνους που πέθαναν από λοιμική ασθένεια, σε πολέμους, σε παγετούς, σε σεισμούς και θεομηνίες.
* Όσους κάηκαν ή χάθηκαν.
* Εκείνους που ήταν φτωχοί και άποροι και δεν φρόντισε κανείς να τούς τιμήσει με τις ανάλογες Ακολουθίες και τα Μνημόσυνα.
Ο Θεός δεν περιορίζεται από τόπο και χρόνο.
Γι Αυτόν είναι γνωστά και συνεχώς παρόντα όχι μόνο όσα εμείς
αντιλαμβανόμαστε στο παρόν, αλλά και τα παρελθόντα και τα μέλλοντα. Το
διατυπώνει λυρικότατα μία προσευχή της Ακολουθίας της θείας Μεταλήψεως,
που αποδίδεται στον άγιο Ιωάννη Δαμασκηνό η στον άγιο Συμεών τον νέο
θεολόγο:
« Επί το βιβλίον δε σου και τα μήπω πεπραγμένα γεγραμμένα σοι τυγχάνει».
« Επί το βιβλίον δε σου και τα μήπω πεπραγμένα γεγραμμένα σοι τυγχάνει».
Ο Θεός έχει γραμμένες στο βιβλίο της αγάπης του και τις πράξεις που θα γίνουν στο μέλλον, άρα και τις προσευχές που αναπέμπουμε τώρα για πρόσωπα που έζησαν στο παρελθόν. Ως αιώνιος και πανταχού παρών ο πανάγαθος Κύριος μας Ιησούς Χριστός αγκαλιάζει
με τη θεία του πρόνοια το άπειρο σύμπαν και τούς ατέρμονες αιώνες.
Όλους τους ανθρώπους που έζησαν, ζουν και θα ζήσουν τούς νοιάζεται η
αγάπη του• «η γαρ αγάπη του Χριστού συνέχει ημάς» (Β´ Κο 5,14).
Με αυτήν την πίστη αναθέτουμε στην αγάπη και στην αγαθότητα του Θεού «εαυτούς και αλλήλους», τούς ζωντανούς αλλά και τούς κεκοιμημένους μας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου