Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2012

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ∆ΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ∆ΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Από τα κρούσματα διακρίσεων που εκδηλώνονται στην χώρα μας εναντίον διαφόρων μειοψηφιών, ένα αρκετά μεγάλο τμήμα έχει θρησκευτικό χαρακτήρα, είτε άμεσο είτε έμμεσο, είτε υπό την στενή είτε υπό την ευρεία έννοια.
Αυτό συμβαίνει για τον απλούστατο λόγο του ότι όλοι οι υπήκοοι του Ελληνικού Κράτους έχουν …
Το Ύπατο Συμβούλιο των Ελλήνων Εθνικών (ΥΣΕΕ) συμμετείχε στις 30 Οκτωβρίου «2010» ως θρησκευτικός φορέας στην «Ημέρα Διαφορετικότητας» που διοργανώθηκε στην Αθήνα στα πλαίσια της εκστρατείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά των διακρίσεων.
Από τα κρούσματα διακρίσεων που εκδηλώνονται στην χώρα μας εναντίον διαφόρων μειοψηφιών, ένα αρκετά μεγάλο τμήμα έχει θρησκευτικό χαρακτήρα, είτε άμεσο είτε έμμεσο, είτε υπό την στενή είτε υπό την ευρεία έννοια.
Αυτό συμβαίνει για τον απλούστατο λόγο του ότι όλοι οι υπήκοοι του Ελληνικού Κράτους έχουν υποστεί μία συγκεκριμένη διαδικασία διαμόρφωσης των αντιλήψεών τους μέσα από τις βαθμίδες της δημοσίας εκπαίδευσης, η οποία απροκάλυπτα έχει περιγραφεί από αυτό το ίδιο το Κράτος ως έχουσα στόχο όχι να φτιάξει μορφωμένους, εύστροφους και υπεύθυνους πολίτες, αλλά ευπειθείς και φανατισμένους πιστούς του συγκεκριμένου θρησκευτικού δόγματος που αυτοονομάζεται «Ορθοδοξία».
Επικουρικώς, σε αυτή την διαμόρφωση συντελούν και ο συντηρητισμός και η κλειστότητα, που αυτοί ακριβώς οι με τέτοιον τρόπο διαμορφωμένοι άνθρωποι, υπό την μορφή της οικογενειακής και κοινωνικής νοοτροπίας πλέον, αναπαράγουν και μεταδίδουν στις νεότερες γενεές.
Αυτός ο συντηρητισμός και αυτή η κλειστότητα είναι που κάνουν πολύ δύσκολα αποδεκτή την ύπαρξη του «άλλου», την ύπαρξη τού εν γένει «διαφορετικού». Αυτό που αποκαλούμε πρόβλημα διακρίσεων, ουσιαστικά είναι πρόβλημα νοοτροπιών.
Προ ετών (20.9.2005), γνωστός κληρικός της κρατούσης Εκκλησίας δήλωσε ευθαρσώς σε τηλεοπτική εκπομπή ότι δεν θα ήθελε να ξαναδεί πια τον υιό του εάν τυχόν ερωτευόταν και παντρευόταν αλλόθρησκη! Αυτή η ανατριχιαστική δήλωση (για τα δεδομένα τουλάχιστον μίας σύγχρονης ευρωπαϊκής κοινωνίας) φανέρωσε ωστόσο μία σκληρή πραγματικότητα, η οποία υπήρχε, υπάρχει και θα εξακολουθεί να υπάρχει, όσο τουλάχιστον δεν διαφαίνεται μία πολιτική βούληση για άρδην αλλαγή της.
Φανέρωσε την άγρια πραγματικότητα μίας βάναυσης ηθικοκοινωνικής απόρριψης του καθενός που έχει διαφορετικές αντιλήψεις, επί του προκειμένου θρησκευτικές, και είναι εύκολο να συνειδητοποιήσει κανείς το μέγεθος του προβλήματος σε ένα δείγμα πληθυσμού χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, όταν μάλιστα ο προαναφερθείς κληρικός αυτοπροβάλλεται συνεχώς ως… «επιστήμων» λόγω του ότι κατέχει πτυχίο ανωτάτης εκπαίδευσης.
Στην Ελληνική κοινωνία, ιδίως στις μικρές επαρχιακές υποδιαιρέσεις της, η διαμορφωμένη νοοτροπία σε συνδυασμό με την διαπιστωμένη έλλειψη καλλιέργειας (υπενθυμίζουμε ότι ανάμεσα σε πολλές αρνητικές πρωτιές στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, η Ελλάδα είναι και πρώτη στον λειτουργικό αναλφαβητισμό), απειλούν άμεσα τον εκδηλωμένο ετερόθρησκο με ηθικό και επαγγελματικό αφανισμό. Ο ελεύθερος επαγγελματίας καταστρέφεται πολύ εύκολα μετά από μία «αόρατη» οδηγία να τον αποφεύγουν οι λεγόμενοι «πιστοί», ο δε ιδιωτικός υπάλληλος, άπαξ και εκδηλώσει την «μη αποδεκτή» θρησκευτική του πεποίθηση, δεν έχει την παραμικρή ελπίδα να παραμείνει στην εργασία ενός «πιστού» εργοδότη, πόσω μάλλον να προσληφθεί.
Μία ογκωδέστατη, αλλά σαφώς καλλιεργημένη, δεισιδαιμονία που κυριαρχεί σε αυτές τις μικρές κοινωνίες, μετατρέπει επίσης τον εκδηλωμένο αλλόθρηκο σε αποδιοπομπαίο τράγο στην όποια δυσμενή για τον εργοδότη περίσταση, και συχνότατα ο δυστυχής «αντίχριστος» υπάλληλος θεωρείται… αιτία του όποιου κακού, άρα πρέπει το ταχύτερο και διαπαντός να απομακρυνθεί.
Πρόβλημα διακρίσεων εναντίον των μη «Ορθοδόξων» υπάρχει επίσης και στην απασχόληση σε Υπηρεσίες του ∆ημοσίου, όμως αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα για να αναλυθεί εδώ. Θα σημειώσουμε απλώς ότι η αρνητική αντιμετώπιση σε πολλές περιπτώσεις είναι δυστυχώς σχεδόν αυτονόητη, λόγω της φοβερής σύγχυσης που προκαλεί η σε καθημερινή βάση απαράδεκτη παρέμβαση των ανθρώπων της κρατούσης Εκκλησίας σε υποθέσεις της Πολιτείας.
Ήδη βρισκόμαστε στο στάδιο της συλλογής καταγγελιών από όλη την Ελλάδα για περιπτώσεις διακρίσεων εις βάρος ανθρώπων που απλώς τυγχάνει να μην ανήκουν στο «ποίμνιο» της κρατούσης Εκκλησίας, και ιδίως όσων ανήκουν σε μη αναγνωρισμένες από την Πολιτεία Θρησκείες και άρα είναι περισσότερο απροστάτευτοι απέναντι στην όποια βία κατά των συνταγματικώς, τύποις δηλαδή, διακηρυχθέντων δικαιωμάτων τους.
Ένα πολύ μεγάλο τμήμα αφορά δυστυχώς Έλληνες πολίτες που ακολουθούν την πατρώα, προχριστιανική, αυτόχθονα, εθνική, Ελληνική Θρησκεία και που, δυστυχώς, λόγω των όσων προαναφέραμε, ζουν ως εξόριστοι και αφανείς μέσα στην ίδια τους την χώρα.
Πηγή: Είμαστε οι «Ινδιάνοι» της Ελλάδος – Ύ

«Βαθύ μπλε του έρωτα


Οι ταινίες της εβδομάδας: Ερωτικά μυστήρια και ξαναζεσταμένα τέρατα
Κυριαρχεί στις αίθουσες η ταινία του Ρίντλεϊ Σκοτ «Προμηθέας»
 Οι ταινίες της εβδομάδας: Ερωτικά μυστήρια και ξαναζεσταμένα τέρατα
Η Ρέιτσελ Βάιζ σε μεγάλη φόρμα πρωταγωνιστεί στον ρόλο μιας καταθλιπτικής γυναίκας στο «Βαθύ μπλε του έρωτα»

13
εκτύπωση 


Η Λουίζ Μπουργκουάν και ο Γκασπάρ Προυστ σε σκηνή από την ευχάριστη γαλλική ταινία « έρωτας κρατά τρια χρόνια»
Η Ντόρις Ντέι και ο Τζέιμς Στιούαρτ αγωνίζονται για την σωτηρία του παιδιού τους στον «Ανθρωπο που γνώριζε πολλά» του Αλφρεντ Χίτσκοκ
«ΗΗ-Ηitler a Ηollywood» ένα παιχνίδι μυθοπλασίας / ντοκιμαντέρ με την Μαρία ντε Μεντέιρος (δεξιά) και την Μισελίν Πρεσλ
3  φωτογραφίες
 

Αξιολόγηση: 5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη, _ :χωρίς άποψη

Κυριαρχία στις αίθουσες της ταινίας του Ρίντλεϊ Σκοτ «Προμηθέας» την οποία ήδη παρουσιάσαμε από την Τρίτη 5 Ιουνίου όταν βγήκε μόνον σε αίθουσες 3D
. Η ποιότητα ωστόσο καθώς και η ουσιαστική ψυχαγωγία είναι υπόθεση των ταινιών «Το βαθύ μπλε του έρωτα» και «Ο έρωτας κρατά τρία χρόνια» .

Ο Τέρενς Ντέιβις είναι ένα μεγάλο και υποτιμημένο ταλέντο του βρετανικού κινηματογράφου των τελευταίων 30 χρόνων. Με ταινίες όπως οι «Μακρινές φωνές, ασάλευτες ζωές» και «Η μεγάλη μέρα τελειώνει», ακολουθεί μια μοναχική, εκτός συστήματος πορεία, ένας γνήσιος καλλιτέχνης της ανεξάρτητης σκηνής, συνεπής στο σινεμά του, παντελώς άσχετος με έννοιες όπως η show business, λάτρης του σικ ρετρό και της κομψότητας, σχολαστικός μελετητής των πτυχών της πολυσύνθετης ανθρώπινης φύσης.

Ο Ντέιβις είναι επίσης ο δημιουργός του σπουδαίου ντοκιμαντέρ «Of time and city», μιας τρυφερής (και καθόλου τουριστικής) αναπόλησης στη γενέτειρά του, το Λίβερπουλ και μιας ταινίας η οποία δεν προβλήθηκε ποτέ στην Ελλάδα πέρα από το φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το οποίο πριν από μερικά χρόνια οργάνωσε ένα μεγάλο αφιέρωμα στον σκηνοθέτη.

Επομένως ένα θεατρικό έργο όπως το «Βαθύ μπλε του έρωτα» («The deep blue sea») του Τέρενς Ράτιγκαν (1911- 1977) μόνον να ταιριάξει μπορούσε στο ποιοτικό ύφος και στην υψηλή αισθητική του Ντέιβις, ο οποίος το μετέφερε πέρυσι στον κινηματογράφο στην ταινία που προβάλλεται από σήμερα Πέμπτη.

Κατ' αρχάς, στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται μια καταθλιπτική γυναίκα που αδυνατεί να επιλέξει ανάμεσα στον έρωτα και στη σύμβαση, ένας ρόλος που θα ήθελε να παίξει κάθε ηθοποιός που αγαπά τη δουλειά της. Δεύτερον, το σκηνικό φόντο είναι το μεταπολεμικό Λονδίνο, άρα το παρελθόν και μάλιστα σε μια βαριά στιγμή της Ιστορίας της Βρετανίας - στοιχεία που δίνουν χώρο στον Ντέιβις να παίξει σε ένα τερέν που γνωρίζει πολύ καλά. Ενα ακόμα στοιχείο που συνοδεύει τα παραπάνω είναι εκείνο της μουσικής της εποχής, ιδιαίτερα αγαπητής και αυτή στον Ντέιβις. Και πράγματι, οι σκηνές όπου παρέες στις παμπ τραγουδούν επιτυχίες της δεκαετίας του 1940, από το «We'll meet again» της Βέρα Λιν ως το «You belong to me» της Τζο Στάφορντ είναι από τις συναρπαστικότερες της ταινίας αναδίδοντας έναν γλυκό αέρα νοσταλγίας που σε κάνει ν' ανατριχιάζεις.

Αν και μελό, το έργο αποδίδεται με απέραντη τρυφερότητα και αγάπη απέναντι στους ήρωές του, σε σημείο που ποτέ να μην παγιδευτεί στο δόκανο του λαϊκισμού. Αντιθέτως, ακόμα και στις σιωπές διακρίνεις μια πνευματώδη σκηνοθετική προσέγγιση από τον Ντέιβις αφού ποτέ δεν ακούγεται λέξη παραπάνω άπαξ και δεν κρίνεται απαραίτητη. Στο όμορφο σύνολο συνδράμει τα μέγιστα η «μουντή» φωτογραφία του Γερμανού Φλόριαν Χοφμάιστερ αλλά και οι ερμηνείες των Ρέιτσελ Βάιζ (η ψυχικώς ταλαιπωρημένη γυναίκα), Τομ Χίντλεστον (ο ακαλλιέργητος αλλά έντιμος εραστής) και Σάιμον Ράσελ Μπιλ (ο υπερόπτης αλλά και ευάλωτος σύζυγος).

Βαθμολογία: 3
Αίθουσες: ΣΙΝΕ ΨΥΡΡΗ - ΦΛΟΙΣΒΟΣ - ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ - ΦΙΛΟΘΕΗ

Αναζητώντας την διάρκεια του έρωτα
Οταν μια ταινία του 2012 αρχίζει με απόσπασμα συνέντευξης του αιρετικού συγγραφέα Τσαρλς Μπουκόφσκι (1920-1994), ο οποίος μάλιστα απαντά σε ερωτήσεις περί… έρωτος, δεν μπορεί παρά να προκαλέσει τουλάχιστον την περιέργεια. Και αυτό ακριβώς ήταν το συναίσθημα που μου προκάλεσε με την εισαγωγή της η ταινία «Ο έρωτας κρατά τρία χρόνια» («L'amour dure trois ans», Γαλλία, 2012) του Φρεντερίκ Μπεϊγκμπεντέρ, ένα δροσερό ερωτικό γαϊτανάκι που παρακολουθεί την εξέλιξη μιας πολύ παράξενης, αλλοπρόσαλλης ερωτικής σχέσης.

Εκείνος (Γκασπάρ Προυστ) είναι κοσμικογράφος και κριτικός λογοτεχνίας, ντροπαλός μεν αλλά και με μια κάποια ιδέα για τον εαυτό του. Φλερτάρει λέγοντας ό,τι του κατέβει στο μυαλό, όπως π.χ. ότι «η φιλία ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν άντρα είναι σαν την αιολική ενέργεια - μιλάμε γι' αυτήν αλλά δεν τη βλέπουμε», ακούει Μισέλ Λεγκράν και Νάνα Μούσχουρη για να ηρεμήσει και όταν κάποια στιγμή αποφασίζει να αυτοκτονήσει γκρεμοτσακίζεται από το ταβάνι γιατί η γραβάτα δεν τον συγκρατεί. Είναι ο τύπος του άντρα που μπλέκει διαρκώς σε φασαρίες γιατί είναι παρορμητικός αλλά όχι αποφασιστικός και δεν μπορεί να βάλει σε τάξη τις σκέψεις του. Από τη μεριά της, εκείνη (Λουίζ Μπουργκουάν) είναι η κοπέλα του εξαδέλφου του, γεμάτη ζωή, γεμάτη χιούμορ, ελεύθερη σε απόψεις αλλά και ολίγον τι συντηρητική, γενικώς μια γυναίκα σαν τις περισσότερες: δείχνει ότι ξέρει τι θέλει από τη ζωή της αλλά στην πραγματικότητα δεν ξέρει.

Ο τίτλος της ταινίας είναι ο τίτλος του βιβλίου που ο τύπος αποφασίζει να γράψει έχοντας πικρά πείρα από τη χλαπάτσα της προηγούμενης σχέσης του. Ο έρωτας διαρκεί μόλις τρία χρόνια. Για διάφορους λόγους αποφασίζει να μην το υπογράψει με το όνομά του (χρησιμοποιεί το όνομα του ρώσου ήρωα μιας ταινίας γυρισμένης επί Σοβιετικής Ενωσης) και τα χάνει όταν το απλοϊκό πόνημά του απρόβλεπτα γίνεται μπεστ σέλερ.

Αγχωμένος θα προσπαθήσει να κρύψει το γεγονός ότι το έγραψε ακριβώς για να μη χαλάσει την εικόνα του προς εκείνη, με την οποία τελικά συνθέτει ένα σούπερ ανορθόδοξο ζευγάρι σε αυτή την άκρως χαριτωμένη ταινία, βασικό προσόν της οποίας είναι οι καλογραμμένες ατάκες αλλά και το αμυδρό αλληθώρισμα προς τη μεριά του Φρανσουά Τριφό και τη «σειρά» των αισθηματικών κομεντί με ήρωα το alter ego του, τον Αντουάν Ντουανέλ («Κλεμμένα φιλιά», «Η αγάπη το βάζει στα πόδια» κ.ά.). Θα αρέσει σε όσους άρεσε το ύφος της επίσης γαλλικής ταινίας «Πες μου τ' όνομά σου» με τον Ζακ Γκαμπλέν και τη Σάρα Φορεστιέρ, η οποία είχε κάνει θραύση στα θερινά το καλοκαίρι του 2010.

Βαθμολογία: 3
Αίθουσες: ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ - ΡΙΒΙΕΡΑ - ΕΛΛΗΝΙΣ - ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ - ΧΛΟΗ

ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ
Το ριμέικ, καλύτερο από το πρωτότυπο!
To 1934 και ενώ βρισκόταν ακόμη στην Αγγλία, o Aλφρεντ Χίτσκοκ σκηνοθέτησε τον «Ανθρωπο που ήξερε πολλά», την πρώτη παγκόσμια επιτυχία του. Εικοσιδύο χρόνια αργότερα, καταξιωμένος πλέον σκηνοθέτης στην Αμερική, επανήλθε στον «Ανθρωπο που ήξερε πολλά» και τον σκηνοθέτησε ξανά. Αυτή την φορά έγχρωμο και για λογαριασμό ενός μεγάλου στούντιο του Χόλιγουντ, της Paramount. Πρόκειται για την μοναδική ταινία του Χίτσκοκ που γυρίστηκε για δεύτερη φορά από τον ίδιο.

Στην πρωτότυπη ταινία του 1934, ένα παντρεμένο ζευγάρι βρετανών τουριστών στην Ελβετία (Λέσλι Μπανκς, Εντνα Μπεστ) εντελώς τυχαία βλέπει την δολοφονία ενός Γάλλου. Ενώ ξεψυχά, ο τελευταίος προλαβαίνει να τους μιλήσει για κάποιο άλλο σχέδιο δολοφονίας ,ενός ξένου διπλωμάτη στο Λονδίνο. Για να κερδίσουν την σιωπή του ζευγαριού οι δολοφόνοι απαγάγουν την κόρη του. Το ζεύγος δεν παραδίδει τα όπλα και επιστρέφοντας στο Λονδίνο καταφέρνει να επανακτήσει το παιδί εμποδίζοντας την δολοφονία του διπλωμάτη κατά την διάρκεια ενός κοντσέρτου στο Αλμπερτ Χολ. Η επιτυχία του «Ανθρώπου που ήξερε πολλά» άνοιξε πολλές πόρτες στον Χίτσκοκ προσφέροντάς του την ελευθερία να επιλέγει ο ίδιος τα θέματά του.

Στην δεύτερη εκδοχή του «Ανθρώπου που ήξερε πολλά» ο Χίτσκοκ αν και διατήρησε το μοτίβο της πρωτότυπης έκανε κάποιες επεμβάσεις στο σενάριο, άλλαξε την τοποθεσία όπου λαμβάνει χώρα ο φόνος και επέλεξε αμερικανούς ηθοποιούς για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Συνεπώς, το θέρετρο του Σεντ Μόριτς της Ελβετίας δίνει την θέση του στο εξωτικό, ηλιόλουστο Μαρόκο ,το παιδί των τουριστών που απάγεται είναι αγόρι (Κρίστοφερ Ολσεν) και οι γονείς διάσημοι αμερικανοί σταρ, ο Τζέιμς Στιούαρτ -στην τρίτη από τις τέσσερις συνεργασίες του με τον Χίτσκοκ- και η Ντόρις Ντέι στην μοναδική συνεργασία της μαζί του. Στην Ντέι άλλωστε ανήκει μια από τις πιο αξιομνημόνευτες σεκάνς της ταινίας όταν τραγουδά το «Whatever Will Be, Will Be (Que Sera, Sera)» στο κοντσέρτο στο του Albert Hall όπου πρόκειται να γίνει μια δολοφονία (το τραγούδι απέσπασε το Οσκαρ).

Δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο σκηνοθέτες να επανέρχονται σε μια παλιά επιτυχία τους και να την γυρίζουν ξανά. Ανάμεσά τους ο Σεσίλ Μπ. Ντε Μίλ με τις «10 εντολές» και ο Αμπέλ Γκανς με τον «Ναπολέοντα». Πολύ σπάνια όμως η δεύτερη ταινία είναι ανώτερη της πρώτης και ο «Ανθρωπος που ήξερε πολλά» ανήκει σε αυτές τις εξαιρέσεις κάτι που παραδέχθηκε ο ίδιος ο Χίτσκοκ στις συνεντεύξεις που έδωσε στον Φρανσουά Τριφό. «Ας πούμε ότι η πρώτη εκδοχή ήταν το έργο ενός ταλαντούχου ερασιτέχνη ενώ η δεύτερη ενός επαγγελματία» (Χίτσκοκ/ Φρανσουά Τριφό, Εκδόσεις Υψιλον).

Βαθμολογία: 4
Αίθουσες: ΘΗΣΕΙΟ - ΑΒΑΝΑ

ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ
Τα αληθινά γεγονότα μπλέκουν με τη μυθοπλασία στο «ψευδοντοκιμαντέρ» «ΗΗ-Ηitler a Ηollywood» (Γαλλία/ Βέλγιο, 2011) που σκηνοθέτησε ο Φρεντερίκ Σοσέρ με την πορτογαλέζα ηθοποιό Μαρία ντε Μεντέιρος σε πρώτο πλάνο. Το φιλμ ξεκινά από την ανάγκη της Ντε Μεντέιρος να συνθέσει ένα κινηματογραφικό πορτρέτο της βετεράνου ηθοποιού Μισελίν Πρεσλ. Εν τη πορεία, όμως, εξελίσσεται σε μια αξιοπερίεργη θεωρία συνωμοσίας που συνδέει τον Αδόλφο Χίτλερ με το αμερικανικό σινεμά.

Το πού βρίσκεται η αλήθεια και πού το ψέμα βάζει τρικλοποδιές θα το ανακαλύψετε βλέποντας αυτή την παιχνιδιάρικη ταινία, στην οποία εκτός άλλων την άποψή τους για τη σχέση αμερικανικού - ευρωπαϊκού κινηματογράφου εκφράζουν ο Βιμ Βέντερς, ο Εμίρ Κουστουρίτσα αλλά και ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος.

Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2012

Δημήτρης Κρανιώτης Ενδόγραμμα


Εξώφυλλο
Μια αξιόλογη ποιητική συλλογή με πρωτότυπα στη φόρμα τους ποιήματα
Δημήτρης Κρανιώτης, Ενδόγραμμα, Θεσσαλονίκη 2010, Μαλλιάρης Παιδεία, σελ. 78

  Την τελευταία του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ενδόγραμμα» εξέδωσε ο Δημήτρης Κρανιώτης. Ιατρός το επάγγελμα, ο Κρανιώτης ασχολείται συστηματικά με την ποίηση, έχει βραβευθεί αρκετές φορές όπως διαβάζουμε στο βιογραφικό του και τα ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες.
  Αυτό που κάνει την ποίηση του Δημήτρη Κρανιώτη να ξεχωρίζει είναι η δομή της. Ενώ η σύγχρονη ποίηση, έχοντας απεμπολήσει μέτρο και ομοιοκαταληξία εστιάζεται στην εσωτερική περιπέτεια του σημερινού ανθρώπου σε ένα κόσμο που δυσκολεύεται να τον αναγνωρίσει σαν πατρίδα του, με τις ανθρώπινες σχέσεις να δοκιμάζονται και τη φύση να βιάζεται επανειλημμένα, κάποιοι ποιητές, χωρίς να θέλουν να προδώσουν, μένοντας στην ίδια θεματική, κουβαλούν την κληρονομιά του παρελθόντος. Ο ίαμβος για παράδειγμα που φαίνεται να είναι ο φυσικός κυματισμός της γλώσσας μας προβάλλει κάθε τρεις και μια μέσα από τους στίχους τους. Πολλές φορές μάλιστα με την μορφή του δεκαπεντασύλλαβου, όσο και αν κρύβεται με το κόψιμο του στίχου.
  Ο Δημήτρης Κρανιώτης ανήκει σε αυτήν την κατηγορία των ποιητών. Ανίχνευσα πολλούς ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους στα ολιγόστιχα και μικρόστιχα ποιήματά του (μια, δυο, τρεις και σπάνια τέσσερις λέξεις αποτελούν τους περισσότερους στίχους του). Αλλά η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι το ποίημα «Αμήν». Οι έντεκα στίχοι του στην πραγματικότητα είναι τρεις ιαμβικοί δεκαπεντασύλλαβοι:

«Πολύ καλό να σ'A αγαπούν, μα πιο πολύ να θέλουν
έμπνευση να 'Aσαι το πρωί, γλυκόπιοτο τη νύχτα
στα χείλια σου να γεύονται το Αμήν σαν καληνύχτα» (σελ. 40)

  Το παραθέσαμε μεταγράφοντάς το σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο. Άλλα ποιήματα ξεκινούν επίσης με στίχους που είναι στην ουσία ιαμβικοί δεκαπεντασύλλαβοι, αλλά οι επόμενοι στίχοι δεν θα μπορούσαν να ξαναγραφούν σε δεκαπεντασύλλαβο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα ποιήματα «Τρελοί κι ονειροπόλοι» και «Αθέατες σιωπές».
  Όμως δεν σταματάει εδώ η επίδραση της παραδοσιακής ποίησης. Η επίδρασή της εκτείνεται και στην ομοιοκαταληξία. Υπάρχει κατ'A αρχήν η εσωτερική ομοιοκαταληξία, όπως στους στίχους «κοινών ή κενών», «πεζοδρομίων και δωματίων», «σκληρές εντολές» κ.ά. Υπάρχει στη συνέχεια η ζευγαρωτή, όπως στους παρακάτω στίχους από το ποίημα «Κλεπταποδόχοι»:

«πληγές θυμωμένες
σε δίκες στημένες
κι εμείς εντολοδόχοι
ιδεών κλεπταποδόχοι»

  Όμως αυτή που κυριαρχεί είναι η ανάκατη, με στίχους να ομοιοκαταληκτούν μετά την παρεμβολή δυο, τριών ή και περισσότερων άλλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Ελπίδας νήματα».

«Λινά πουκάμισα,
βρεγμένα,
στο μπαλκόνι
κρεμασμένα
καθέτως
με όρους ηλικίας
εναντίον
της όποιας αλητείας
δίνουν προβάδισμα
σε ψεύτες ωραίους
ρίχνουν χαστούκια
σε θύτες μοιραίους
Κι εγώ
που πλέκω στη ζωή
μ'A ελπίδες νήματα
βλέπω πως
χάνω στα μισά
του αλίμονου τα θύματα (σελ. 39).

  Ο Κρανιώτης είναι συχνά επινοητικός στην δημιουργία πρωτότυπης δομής σε κάποια ποιήματά του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ποίημα «Ο ποιητής», όπου η ανάκατη ομοιοκαταληξία γίνεται με ρήματα που βρίσκονται στο τρίτο ενικό πρόσωπο, με κάθε ρήμα και ένα στίχο. Το παραθέτουμε ολόκληρο πιστεύοντας ότι ποιήματα όπου ο ποιητής μιλάει για τον εαυτό του και την τέχνη του θα έπρεπε κάποτε να ανθολογηθούν σε μια ξεχωριστή ανθολογία. Σχεδόν σε όσες ποιητικές συλλογές έχω διαβάσει έχω συναντήσει τέτοιου είδους ποιήματα.
«Τη φορά των γεγονότων
σφραγίζει,
το αθέατο των φώτων,
συμβολίζει
με πινέλα ενόχων
κάλπικων ενεστώτων
γυμνά σώματα
ζωγραφίζει
ανέμων φτερά
υδάτων πουλιά
σχηματίζει,
πέτρινα κλουβιά
αθώων κελιά
γκρεμίζει
στάχυα χωραφιών
κενών εποχών
θερίζει
με αρχαίων σοφών
πλεκτά ιδεών
ο ποιητής
πάντα στο τέλος
μια νέα αρχή κτίζει» (σελ. 75).
  Ο Δημήτρης Κρανιώτης είναι μια πρωτότυπη και αξιόλογη ποιητική φωνή. Οι βραβεύσεις και οι μεταφράσεις των ποιημάτων του σε τόσες γλώσσες είναι η καλύτερη απόδειξη.

  Μπάμπης Δερμιτζάκης

Παρουσίαση στην Αθήνα του ποιητή Δημήτρη Π. Κρανιώτη

Σάββατο, 20 Νοεμβρίου 2010

Παρουσίαση στην Αθήνα του ποιητή Δημήτρη Π. Κρανιώτη


Παρουσίαση της ποίησης του Δημήτρη Π. Κρανιώτη από το συγγραφέα Δημήτρη Βαρβαρήγο το Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010 στο Βιβλιοπωλείο "Ρήγας" των εκδόσεων "Ρέω" στην Αθήνα
Ο ποιητής Δημ. Π. Κρανιώτης & ο συγγραφέας Δημ. Βαρβαρήγος

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου "Ρήγας" και των εκδόσεων "Ρέω", ο συγγραφέας Δημήτρης Βαρβαρήγος παρουσίασε τον ποιητή Δημήτρη Π. Κρανιώτη, ιατρό ειδικό παθολόγο, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, το Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010 και ώρα 12.00 στο Βιβλιοπωλείο "Ρήγας" (Σόλωνος 99-Αθήνα).
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων ο υπεύθυνος των εκδόσεων "Ρέω" Κώστας Θεοδωρήμπασης, ο ποιητής & συγγραφέας Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, η ποιήτρια Λένια Χριστοφόρου, η ποιήτρια Γεωργία Παπαμιχαήλ, ο ποιητής Αντώνης Θ. Παπαδόπουλος, ο ποιητής Γιάννης Κυριακάκος, κ.ά.

AYTA TA XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

AYTA TA XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

από Vasia Secretlife, Δευτέρα, 24 Δεκεμβρίου 2012 στις 12:56 μ.μ. ·

"364 μέρες πριν... θυμαμαι σαν τώρα με πόση ελπίδα εγραφα και εστελνα ευχες στους δικους μου ανθρωπους..." Φορουσα " το καλο μου χαμόγελο και άνοιγα μια χαραμαδα στην καρδια και ελπιζα....Φοβαμαι να μετρησω ποσες βγηκαν τελικα αληθινες.. Μα περισσοτερο φοβαμαι να μετρησω ποσοι τελικα δικοι μου άνθρωποι εμειναν... δικοι μου. Μια χρονια πέρασε.. Αλλαξαν οι αξιες, ορθωθηκαν οι αληθειες σα πεισμωμενες συνειδησεις στο διαβα μας, λαθος αγωνες μας  μας καθαιρεσαν την νικη για την οποια παλευαμε.. Και τώρα πάλι εδω. Να ψαχνουμε ΤΙ  να ευχηθουμε...Κοιταζοντας βαθια μέσα μου, εκει που τα μάτια δεν βλεπουν, παρα μόνο η ψυχη θα σας ευχηθω αυτο που ελπιζω και εγω για μένα.. Η αγαπη χαδι να αγγιζει τις πληγες μας και να τις γιατρευει.. Η συντροφικοτητα σκεπασμα να τυλιγει τη μοναξια της ψυχης μας, να μην κρυωνουμε πια.. Να χωθουμε βαθια στην αγκαλια που μας ελειψε, ακουγοντας τους χτυπους της καρδιας να μας λεει "σ΄αγαπω, μου ελειψες, θα ειμαι παντα εδω".. Τα δαχτυλα μας να αγγιζουν παντα τα ακροδαχτυλα εκεινα που μας χάραξαν στιγμες αγαπης.. Και η καρδια μας.. η καρδια μας να μην νιωσει ποτε τη μοναξια ενος ψεματος, μιας απωλειας, μιας ατελειωτης αναμονης... ΑΓΑΠΗ μονο ΑΓΑΠΗ ευχομαι για ολους μας... Μονο εκεινη ξέρει μονο εκεινη μπορει να μας χαρισει την ευτυχια...

Καρδουλες μου, αγαπημενοι μου ΦΙΛΟΙ, συντροφοι μου στο δικο μου ταξιδι ΑΓΑΠΗ σας ευχομαι να πλημμυρισει καθε στιγμη της ζωης σας, καθε μοριο της ψυχης σας, καθε βημα στο διαβα σας.. ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΓΕΜΑΤΑ ΑΠΟ Ο,ΤΙ ΣΑΣ ΕΧΕΙ ΛΕΙΨΕΙ.. ΣΑΣ ΑΓΑΠΩ ΠΟΛΥ

Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2012

Χθες

Η Areti Maurogianni κοινοποίησε μια φωτογραφία του χρήστη Ο φυλακας αγγελος μου.
Θεός να μας φυλάει - και τα παιδιά μας και τ' αγγόνια μας -
Θεός να δίνει γνώση και στους άλλους. Είμαστε καλά, καλούτσικα,
πολλά δε γυρεύουμε - το φαγί μας, το σπιτάκι μας,
και κάτι στην άκρη, για την κακιά την ώρα.

Σα μας χτυπούν την πόρτα, δε ρωτούμε «δίκαιος ή άνομος»
δίνουμε σ' όλους αυτό που μπορούμε
Τα παιδιά μας στο έθνος, τα κορίτσια στους όμοιούς μας.
Πουλάμε στο συνηθισμένο κέρδος, πάμε πάντα με το νόμο.

- Έτσι η γαλήνη στέκεται στο σπιτικό μας.

Λέμε πάντα ναι - και στη φωτιά και στο νερό
στο μυλωνά και στον ξωμάχο.
Ναι στον άγιο, ναι στο διάβολο.

Ναι κι όταν ναι δεν υπάρχει,
είν' η φωτιά που πέφτει πια
και μας εξολοθρεύει.

Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2012

«Μετά το εγκεφαλικό, έγινα γκέι»

«Μετά το εγκεφαλικό, έγινα γκέι»


Δημοσίευση: 17-4-2012, 14:24 Τελευταία ανανέωση: 17-4-2012, 14:32
Εκτύπωση Αποστολή σε φίλο
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
Ο 27χρονος Κρις Μπερτς πιστεύει πως έγινε ομοφυλόφιλος έπειτα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που έπαθε πέρυσι
Δραματική αλλαγή στην προσωπικότητα και στην σεξουαλικότητά του παρουσιάζει ένας 27χρονος Βρετανός, έπειτα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που έπαθε πριν από έναν χρόνο.
Έκτοτε, προσπαθεί να ξανανακαλύψει τον εαυτό του και γιατί του συνέβησαν αυτές οι αλλαγές.
«Είναι σαν να κοιτάζω στον καθρέφτη έναν ξένο ο οποίος έχει το δικό μου πρόσωπο», λέει ο Κρις Μπερτς σε ένα ντοκιμαντέρ το οποίο θα προβληθεί απόψε από το κανάλι 3 του BBC.
Ο Κρις έπαθε το εγκεφαλικό την ώρα που έκανε τούμπες με το κεφάλι σε γρασίδι. Σε μία από αυτές πίεσε πολύ τον αυχένα του και η παροχή αίματος στον εγκέφαλό του διακόπηκε παροδικά, με συνέπεια να πάθει εγκεφαλικό. Όταν συνήλθε, ανακάλυψε πως είχε αλλάξει.
Πριν από το εγκεφαλικό ήταν ένας ένθερμος λάτρης του ράγκμπι, που έπινε μπύρες στις παμπ της Ουαλίας, ήταν η ψυχή των πάρτι, εργαζόταν σε τράπεζα και ασχολιόταν με τα σπορ και τις μοτοσικλέτες.
Σήμερα, δεν θυμάται πολλά από τη ζωή του πριν το εγκεφαλικό, από την τράπεζα έχει παραιτηθεί και εργάζεται ως κομμωτής, ενώ έχει αρραβωνιαστεί έναν συνομήλικό του.
Το εγκεφαλικό εκδηλώνεται όταν διαταραχθεί η παροχή αίματος στον εγκέφαλο. Χωρίς οξυγόνο, καταστρέφεται το τμήμα του εγκεφάλου που δεν αιματώνεται, καθώς πεθαίνουν τα κύτταρα που υπάρχουν σε αυτό. Έτσι, ο εγκέφαλος προσπαθεί να δημιουργήσει νέες συνδέσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αλλάξουν το πως αισθάνεται ένας άνθρωπος.
Ωστόσο, λίγες είναι οι γνωστές περιπτώσεις ανθρώπων που άλλαξαν σεξουαλικό προσανατολισμό μετά το εγκεφαλικό, ενώ και οι δραστικές αλλαγές στην προσωπικότητα είναι σπάνιες.
Ακόμα και ο σύντροφος του Κρις πιστεύει ότι πάντοτε ήταν γκέι, αλλά απλώς δεν το είχε συνειδητοποιήσει.
Ωστόσο, ο Κρις διαφωνεί μαζί του και δηλώνει πεπεισμένος πως κάτι νευρολογικό τού συνέβη με το εγκεφαλικό, με συνέπεια να αλλάξει η αίσθηση που είχε για τον εαυτό του.
Εγκεφαλικές διαφοροποιήσεις
Το όλο θέμα προκαλεί διχογνωμίες στην επιστημονική κοινότητα. Ο δρ Καζί Ραχμάν, λέκτορας στη Σχολή Βιολογικών & Χημικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, ειδικός σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, έχει μελετήσει τις νευρολογικές διαφορές μεταξύ των ομοφυλόφιλων και των ετεροφυλόφιλων ανδρών και γυναικών.
Έχει εξετάσει εκατοντάδες εθελοντές και έχει εντοπίσει στον εγκέφαλό τους ορισμένες χαρακτηριστικές διαφοροποιήσεις, οι οποίες αποκαλύπτουν εάν έχουν γεννηθεί ομοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι, ανεξάρτητα από την επιλογή που έχουν κάνει στη ζωή τους.
Ο δρ Ραχμάν προσκάλεσε τον Κρις να εξετάσει τον δικό του εγκέφαλο για να διαπιστώσει εάν έχει γεννηθεί ομοφυλόφιλος. Στις μισές από τις εξετάσεις ο 27χρονος είχε τα χαρακτηριστικά ενός ομοφυλόφιλου άντρα και στις άλλες μισές αυτά ενός ετεροφυλόφιλου.
«Τα επιστημονικά βιολογικά, γενετικά, ψυχολογικά και νευροεπιστημονικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η σεξουαλικότητα είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε και αναπτύσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας», λέει ο δρ Ραχμάν.
«Μερικές φορές χρειάζεται κάποια νευρολογική εμπλοκή, όπως είναι το εγκεφαλικό, για να επαναξιολογήσει κανείς συναισθήματα που πιθανώς βρίσκονταν σε λανθάνουσα κατάσταση και τώρα έρχονται στο προσκήνιο. Είναι πιθανό να συνέβη αυτό ακριβώς στον Κρις».
Μπορεί να συμβεί όμως και το αντίθετο, κατά τον νευροψυχίατρο δρα Σουντάντ Τζαβάντ, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει μελέτες με νεαρούς πάσχοντες από εγκεφαλικό, οι οποίοι από ομοφυλόφιλοι έγιναν ετεροφυλόφιλοι.
«Αφού το εγκεφαλικό μπορεί να σε αλλάξει ως άνθρωπο, να αλλάξει την συμπεριφορά, την προσωπικότητα και τον τρόπο που σκέφτεσαι, μπορεί κάλλιστα να αλλάξει και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, ο οποίος αποτελεί τμήμα της προσωπικότητας κάθε ατόμου», λέει.
«Κρυφός» εαυτός
Η περίπτωση του Κρις Μπερτς φέρνει στο προσκήνιο τις περιπτώσεις και άλλων ανθρώπων που παρουσίασαν δραστική αλλαγή της προσωπικότητάς τους έπειτα από ένα εγκεφαλικό.
Το 2001, λ.χ., ο Τόμι ΜακΧιου έπαθε εγκεφαλικό που αποκάλυψε την καλλιτεχνική φύση του. Έτσι, ενώ πριν από το επεισόδιο ήταν οικοδόμος, σήμερα είναι πλέον καλλιτέχνης, γλύπτης και γράφει ποιήματα.
Κατά τον ίδιο τρόπο, μία γιαγιά από τη Γλασκόβη, η Ντέμπι ΜακΚαν, που έπαθε εγκεφαλικό πέρυσι, μιλάει πλέον αγγλικά με ιταλική προφορά, παρότι ουδέποτε έχει πάει στην Ιταλία.

Ψυχίατρος που ισχυριζόταν ότι οι γκέι «θεραπεύονται» ζητάει συγγνώμη

Ψυχίατρος που ισχυριζόταν ότι οι γκέι «θεραπεύονται» ζητάει συγγνώμη



Ο Dr Robert Spitzer ομολογεί ότι η έρευνά του, η οποία δημοσιεύτηκε το 2001, ήταν «εντελώς εσφαλμένη»
Ο Dr Robert Spitzer ομολογεί ότι η έρευνά του, η οποία δημοσιεύτηκε το 2001, ήταν «εντελώς εσφαλμένη»
Μια από τις πιο διάσημες προσωπικότητες του χώρου της ψυχιατρικής στην Αμερική ζήτησε συγνώμη από τον γκέι πληθυσμό για την έρευνα που αποδείκνυε ότι οι γκέι άνθρωποι μπορούν να «θεραπευτούν», αν τους δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα, όπως αναφέρει ο Guardian.
Ο Dr Spitzer δήλωσε στο περιοδικό στο οποίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η έρευνα ότι είναι «εντελώς εσφαλμένη». «Πιστεύω ότι πρέπει να ζητήσω συγνώμη από την γκέι κοινότητα», γράφει. «Επίσης ζητώ συγνώμη από οποιονδήποτε που σπατάλησε χρόνο και ενέργεια γιατί πίστεψε ότι η μέθοδός μου λειτουργεί.»
Το γράμμα, το οποίο διαδόθηκε online πριν την επίσημη δημοσίευσή του στο περιοδικό The Archives of Sexual Behaviour, είναι σίγουρο ότι θα δώσει ικανοποίηση στις ομάδες ακτιβιστών και θα αναστατώσει δυσάρεστα τους συντηρητικούς που έχουν χρησιμοποιήσει την έρευνα ως αναφορά. Η «επιδιορθωτική θεραπεία» είναι γνωστή στους χριστιανικούς συντηρητικούς κύκλους οι οποίοι διαθέτουν κλινικές με πελάτες που προσπαθούν να μεταμορφωθούν σε ετεροφυλόφιλους.
Η έρευνα του Spitzer ανέλυσε τις εμπειρίες 200 ανθρώπων που έκαναν τη θεραπεία, κάποιοι εκ των οποίων συμμετείχαν μετά από προτροπή θρησκευτικών κύκλων. Κάθε εθελοντής απάντησε σε 200 ερωτήσεις. Οι απαντήσεις αναλύθηκαν και ο Spitzer κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αρκετοί δήλωσαν μεταστροφή προς την ετεροφυλοφιλία.
Η έρευνα θεωρήθηκε σημαντική γιατί το 1973 ο Spitzer ήταν ένας από τους φανατικούς υποστηρικτές της άποψης ότι η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί πνευματική διαταραχή, κάτι που h Αμερικάνικη Ένωση Ψυχιάτρων τελικά δέχτηκε: ήταν μια μεγάλη νίκη για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Όμως το 2001 πολλοί αμφισβήτησαν τα αποτελέσματα της έρευνας και η εγκυρότητά της αμφισβητήθηκε. Τα κυρίως επιχειρήματα ήταν ότι οι άνθρωποι μπορεί να λένε ψέματα για τα συναισθήματά τους ή να αυταπατώνται.
Για περισσότερο από μια δεκαετία ο Spritzer επέμενε στην άποψή του αλλά τώρα παραδέχεται ότι οι αντίπαλοι της θεωρίας του έχουν δίκιο. «Δεν υπάρχει τρόπος για να προσδιοριστεί κατά πόσο οι δηλώσεις κάποιου εθελοντή είναι αληθινές και ότι δεν πρόκειται για αυθυποβολή».
Πηγές:
http://chronicle.com/blogs/percolator/psychiatrists-apology-stands-out-from-typical-scientific-regrets/29351
www.lifo.gr

Ομοφυλόφιλος: γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Ομοφυλόφιλος: γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Μυρτώ Αντωνοπούλου

ΤΕΥΧΟΣ - Αύγουστος 2008

Δύο γάμοι ομόφυλων ζευγαριών στην Τήλο και ένα νομοσχέδιο για το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, που δεν περικλείει άτομα του ίδιου φύλου, στάθηκαν η αφορμή να αναζωπυρωθεί για ακόμη μια φορά το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας στη χώρα μας. Την ίδια περίοδο, μια νέα έρευνα που ευελπιστεί να δώσει εξηγήσεις σχετικά με την αιτία της ομοφυλοφιλίας έρχεται στο προσκήνιο. Και η συζήτηση ανάβει... Οι ειδικοί, από την άλλη πλευρά, πασχίζουν να απαντήσουν στο ερώτημα «Γεννιέται ή γίνεται κανείς ομοφυλόφιλος;». Προσπαθώντας να λύσουμε το γρίφο, απευθυνθήκαμε σε επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων και ζητήσαμε από κορυφαίο βρετανό επιστήμονα να σχολιάσει την τελευταία πολυσυζητημένη μελέτη του Ινστιτούτου Καρολίνσκα. Ανεξάρτητα πάντως από την επιστημονική πλευρά του θέματος, ίσως το όλο νόημα να κρύβεται στις μαρτυρίες των ίδιων των ομοφυλόφιλων. Ένας γκέι και μία λεσβία κατα­θέτουν τη δική τους αλήθεια.


Στο ερώτημα «Γεννιέμαι ή γίνομαι ομοφυλόφιλος», κανένας επιστήμονας δεν μπορεί να απαντήσει μέχρι σήμερα με σιγουριά. Δεν υπάρχει, δηλαδή, μια κοινή παραδοχή μεταξύ των ειδικών σχετικά με τους ακριβείς λόγους που ένας άνθρωπος αναπτύσσει ετεροσεξουαλικό ή ομοφυλοφιλικό προσανατολισμό. Η σεξουαλική δυναμική είναι εξαιρετικά σύνθετη και η ανθρώπινη επιθυμία παρομοιάζεται με απροσπέλαστη ζούγκλα! Αν και έχει πραγματοποιηθεί πληθώρα μελετών, οι οποίες ερευνούν τις πιθανές γενετικές, ορμονικές, αναπτυξιακές, κοινωνικές και πολιτισμικές επιρροές, δεν υπάρχουν ευρή­ματα που να οδηγούν σε ασφαλή συμπε­ράσματα. Αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τόσο η φύση όσο και η ανατροφή παίζουν εξίσου σημαντικό, αλλά και περίπλοκο ρόλο στην ανάπτυξη της ομοφυλοφιλίας. Άλλοι δίνουν βαρύτητα στους γονιδιακούς παράγοντες, ενώ ορισμένοι θεωρούν καταλυτική μόνο την επίδραση του περιβάλλοντος.


Μερικές από τις πιο σημαντικές έρευνες που μελετούν την επιρροή των γονιδίων και της γενετικής προδιάθεσης στον καθορισμό του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι οι εξής:


Οι γκέι άνδρες και οι ετεροφυλόφιλες γυναίκες έχουν ίδιου μεγέθους ημισφαίρια του εγκεφάλου, ενώ οι ­λεσβίες και οι ετεροφυλόφιλοι άνδρες έχουν ελαφρά μεγαλύτερο (κατά 2%) δεξί ημισφαίριο. Το συμπέρασμα αυτό, στο οποίο κατέληξε μελέτη του Ινστι­τού­του Καρολίνσκα, «παρέλασε» πριν από δύο μήνες στα πρωτοσέλιδα ελ­ληνικών και ξένων εφημερίδων, προκαλώντας αναστάτωση στην επι­στημονική κοινότητα. Με βάση τις αξο­νικές τομογραφίες του εγκεφάλου 90 ανθρώπων, η ίδια έρευνα συμπέρανε ότι οι ομοφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες έχουν πιο ανεπτυγμένη αμυγδαλή, την περιοχή δηλαδή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τα συναισθήματα. Πριν κάνει το γύρο του κόσμου, η έρευνα δημοσιεύτηκε αρχικά στην επιθεώρηση «Proceedings of the Na­tio­nal Academy of Sciences».



Απευ­θυνθήκαμε στο βρετανό επιστήμονα, λέκτορα Γνωστικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο «Queen Mary» του Λονδίνου, δρ. Qazi Rahman, για να μας σχολιάσει την πολυσυζητημένη έρευνα. Ο δρ. Rahman έχει ειδικευτεί στην ψυχοβιολογία του ανθρώπινου σεξουαλικού προσανατολισμού. Να τι μας είπε: «Τα ευρήματα της μελέτης ήταν εντυπωσιακά. Μέχρι σήμερα, γνωρίζαμε τη “θηλυκή” πλευρά των γκέι ανδρών και την “ανδρική” των ομοφυλόφιλων γυναικών μέσα από τη συμπεριφορά τους και τις γνωστικές τους λειτουργίες. Τώρα, όμως, αυτό αποδεικνύεται και σε νευρολογικό επίπεδο. Όσο για τα συμπεράσματα σχετικά με την αμυγδαλή, τα θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικά, αφού η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου σχετίζεται με τις αντιδράσεις μας σε βασικά βιολογικά ερεθίσματα του περιβάλλοντος (όπως η ερωτική έλξη για άτομα συγκεκριμένου φύλου). Πρέπει να τονιστεί, πάντως, ότι τα ευρήματα αυτά δεν σημαίνουν ότι οι γκέι άνδρες έχουν αποκλειστικά “θηλυκό” μυαλό και οι λεσβίες “ανδρικό”, αλλά αναφέρονται σε συγκεκριμένα μόνο σημεία του εγκεφάλου όπου μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Κατά πάσα πιθανότητα, στον εγκέφαλο των ομοφυλόφιλων υπάρχει ένας συνδυασμός “θηλυκών” και “αρσενικών” χαρακτηριστικών. Σε γενικές γραμμές, πιστεύω ότι η νέα αυτή μελέτη αποτελεί μια ακόμη ένδειξη ότι οι ομοφυλόφιλοι γεννιούνται και δεν γίνονται». Ωστόσο, οι έλληνες επιστήμονες με τους οποίους επικοινωνήσαμε υποστηρίζουν ότι το δείγμα των ατόμων που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα ήταν πολύ μικρό για να υπάρξουν ασφαλή συμπεράσματα. Θεωρούν, λοιπόν, ότι πρόκειται ουσιαστικά για μια παρατήρηση, η οποία χρειάζεται περαιτέρω μελέτη.


Η «αναφορά του Kinsey» σχετικά με τη σεξουαλική συμπεριφορά δημοσιεύτηκε το 1948 και έσκασε σαν βόμβα στο συντηρητικό περιβάλλον της εποχής. Ο Kinsey προσπαθεί να περιγράψει το σεξουαλικό προσανατολισμό του ανθρώπου σε δεδομένες χρονικές στιγμές της ζωής του χρησιμοποιώντας μια κλίμακα με διαβαθμίσεις από το 0 (αποκλειστικά ετεροφυλόφιλος) μέχρι το 6 (αποκλειστικά ομοφυλόφιλος). «Οι άνδρες δεν αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικούς πλη­θυσμούς, τους ομοφυλόφιλους και τους ετεροφυλόφιλους. Άλλωστε, η φύση σπάνια έχει να κάνει με διακεκριμένες κατηγορίες», βεβαιώνει ο Kinsey και συνεχίζει: «Η σεξουαλική δραστηριότητα κάθε ατόμου μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετική θέση πάνω στην κλίμακα, ανάλογα με την περίοδο που διανύει. Μια κλίμακα εφτά βαθμών, λοιπόν, έρχεται πιο κοντά στο να δείξει τις ποικίλες διαβαθμίσεις που υπάρχουν στην πραγματικότητα». Σύμφωνα με τα ευρήματα, στο 11,6% των ανδρών ηλικίας 20-35 ετών, στο 7% των ανύπανδρων γυναικών και στο 4% των χωρισμένων γυναικών της ίδιας ηλικίας δόθηκε η βαθμολογία 3 στην κλίμακα (δηλαδή ισομερώς ετεροφυλόφιλος και ομοφυλόφιλος) για τη δεδομένη περίοδο της ζωής τους.


Το 1993 ακολουθεί μια ακόμη σημαντική δημοσίευση στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Science», η οποία ταράζει τα νερά υποστηρίζοντας ότι ανακαλύφτηκε το «γκέι γονίδιο». Οι μελετητές, ερευνώντας το DNA σε 40 ζεύγη ομοφυλόφιλων αδερφών, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι 33 από αυτά είχαν τους ίδιους δείκτες Χq28 στο χρωμόσωμα Χ. Ο επικεφαλής της έρευνας Dean Hamer βεβαιώνει ότι υπάρχει ένα γονίδιο (ή και περισσότερα) σε συγκεκριμένη περιοχή του χρωμοσώματος Χ το οποίο μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στον καθορισμό του σεξουαλικού προσανατολισμού στον άνδρα. Ουσιαστικά, όμως, η μελέτη αυτή επισήμανε την περιοχή όπου είναι πιθανό να βρίσκεται το γονίδιο που σχετίζεται με την ομοφυλοφιλία, αλλά δεν κατάφερε να προσδιορίσει το ίδιο το γονίδιο (πράγμα που ­ισχύει μέχρι σήμερα).


Οι μελέτες αυτές προσπάθησαν να διερευνήσουν το ζήτημα της κληρονομικότητας στηριζόμενες στην υπόθεση ότι αν το ένα παιδί είναι ομοφυλόφιλο, υπάρχει πιθανότητα να είναι και το άλλο. Οι ερευνητές, λοιπόν, πραγματοποίησαν έρευνες σε μονοζυγωτικά δίδυμα (που προέρχονται δηλαδή από το ίδιο γονιμοποιημένο ωάριο), εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι έχουν το ίδιο γενετικό υλικό. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ένα ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό ταύτισης της ομοφυλοφιλίας στα δίδυμα (ακόμη και σε όσα ζουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα).


Αν δεχτούμε ότι η ομοφυλοφιλία είναι κληρονομική, τίθεται το ερώτημα γιατί οι ομοφυλόφιλοι συνεχίζουν να υπάρχουν, αφού έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να αναπαραχθούν σε σύγκριση με τα ετεροφυλόφιλα άτομα. Αρκετές έρευνες έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση, με πιο πρόσφατη τη μελέτη ερευνητών από την Πάδοβα της Ιταλίας. Σύμφωνα με αυτήν, οι στενοί συγγενείς των ομοφυλόφιλων ανδρών τείνουν να αποκτούν περισσότερα παιδιά σε σύγκριση με το μέσο όρο. Τα γονίδια, δηλαδή, που «γεννούν» την ομοφυλοφιλία αυξάνουν ταυτόχρονα και τη γονιμότητα στις γυναίκες της οικογένειας, έτσι ώστε οι απώλειες σε απογόνους που αφορούν τους άνδρες να αντισταθμίζονται με αυξημένη γονιμότητα στις γυναίκες. Οι επιστήμονες, παρ’ όλα αυτά, υποστηρίζουν ότι τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί σίγουρο πριν προσδιοριστούν τα γονίδια που σχετίζονται με την ομοφυλοφιλία, αλλά και ο μηχανισμός δράσης τους.


Οι περισσότερες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα δεν μπόρεσαν να ανακαλύψουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στα επίπεδα των σεξουαλικών ορμονών ανάμεσα στους ετεροφυλόφιλους και τους ομοφυλόφιλους ενηλίκους του ίδιου φύλου.



Από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα, έχει αποδειχτεί ότι οι ορμόνες του σεξ ευθύνονται πρωταρχικά για τις σεξουαλικές διαφοροποιήσεις στο σώμα και τον εγκέφαλο: ● Τα αρσενικά παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης στην εμβρυϊκή τους ζωή, την περίοδο κοντά στη γέννα, πριν αλλά και μετά την εφηβεία. ● Αντίθετα, τα θηλυκά εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα όλων των ορμονών του σεξ κατά την εμβρυϊκή τους ζωή και υψηλά επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης την περίοδο της εφηβείας. Όπως είναι λοιπόν επόμενο, τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης προγεννητικά «οργανώνουν» τον εγκέφαλο με έναν πιο «ανδρικό» τρόπο, ενώ τα χαμηλά επίπεδα επιτρέπουν την «οργάνωση» με έναν πιο «θηλυκό» τρόπο.

Στηριζόμενος σε αυτές τις έρευνες, ο νευροενδοκρινολόγος Günter Dör­ner διατύπωσε την προγεννητική ορμο­νική θεωρία: Σύμφωνα με αυτήν, ο ­σεξουαλικός προσανατολισμός του ­ατόμου ενδέχεται να αλλάξει, όταν παρατηρούνται διαφοροποιημένα επίπεδα των ορμονών του σεξ (π.χ. ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στο αρσενικό έμβρυο ή ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα στο θηλυκό έμβρυο) ή όταν παρατηρηθούν διαφορές στον τρόπο που ο εγκέφαλος αντιδρά στις ορμόνες. Η θεωρία αυτή, ωστόσο, δεν έχει καταφέρει να προσφέρει μια ολοκληρωμένη εξήγηση στο θέμα της ομοφυλοφιλίας.



Στην πλειονότητά τους, οι ψυχίατροι θεωρούν την επίδραση των βιολογικών παραγόντων στον καθορισμό του σεξουαλικού προσανατολισμού ήσσονος σημασίας ή και ανύπαρκτη. Ακόμη, όμως, και αυτοί που δέχονται τη γενετική βάση της ομοφυλοφιλίας, δεν αρνούνται ότι το περιβάλλον παίζει καταλυτικό ρόλο. Οι περισσότεροι βασίζονται στις ψυχανα­λυτικές θεωρίες που ερμηνεύουν την ομοφυλοφιλία ως συνέπεια του γυναικείου και ανδρικού προτύπου της μητέρας και του πατέρα μέσα στην οικογένεια. Πάντως, αν και υπάρ­χουν θεωρίες που προσπαθούν να συγκεκριμενοποιήσουν τους μηχανισμούς επίδρασης του περιβάλλοντος, το θέμα αποδεικνύεται εξαιρετικά πολύπλοκο για να διασαφηνιστεί.


Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Φρόιντ αποφαίνεται ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του δισεξουαλικό ον και πως η δυναμική της οικογένειας είναι αυτή που καθορίζει το σεξουαλικό προσδιορισμό του παιδιού, μέσα στα πρώτα 5-6 χρόνια της ζωής του. Στηριζόμενος στο Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα, θεωρεί ότι αιτία της ανδρικής ομοφυλοφιλίας μπορεί να είναι μια δεσποτική μητέρα ή ένας απών ή απόμακρος πατέρας, ενώ για τα κορίτσια που γίνονται λεσβίες πιστεύει ότι ευθύνεται το υποσυνείδητο μίσος προς τη μητέρα. Το μικρό παιδί ταυτίζεται πρώιμα με έναν από τους δύο γονείς. Στην περίπτωση της ανδρικής ομοφυλοφιλίας, το αγόρι, αντί να μιμείται τις συμπεριφορές του πατέρα, ταυτίζεται με τη μητέρα. Αντίστοιχα, με όρους ψυχολογίας, ενώ το κορίτσι προσπαθεί φυσιολογικά να προσελκύσει τον πατέρα του αντιγράφοντας τις συμπεριφορές της μη­τέρας, υπάρχει το ενδεχόμενο να ταυτιστεί με τις συμπεριφορές του πατέρα και να αποκτήσει ομοφυλοφιλικό προσανατολισμό. Μέχρι σήμερα, η θεωρία αυτή υποστηρίζεται από πολλούς επιστήμονες. Μεταγενέστερες θεωρίες επιβεβαιώνουν ότι οι ομοφυλόφιλοι άνδρες τείνουν να περιγράφουν τη σχέση με τη μητέρα τους ως ιδιαίτερα κοντινή, ενώ αυτή με τον πατέρα τους ως απόμακρη.


Ένα ακόμη επιχείρημα όσων αναζητούν βιολογικό υπόβαθρο στην ομοφυλοφιλία προκύπτει από την παρατήρηση της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς στο ζωικό βασίλειο. Ερευνητές έχουν παρατηρήσει τέτοιου είδους συμπεριφορές σε ζώα, ψάρια και έντομα, κυρίως μάλιστα σε κοινωνικά είδη, όπως μαϊμούδες και πιθήκους. Η σεξουαλικότητα των ζώων θεωρείται ευμετάβλητη και η ομοφυλοφιλική τους συμπεριφορά αποτελεί, σύμφωνα με επιστήμονες, έναν τρόπο να ελέγχει η ίδια η φύση την πληθυσμιακή αύξηση των ειδών.
Η γενετική βάση της ομοφυλοφιλίας στα ζώα μελετήθηκε στη μύγα Drosophila, όπου ­ανακαλύφτηκαν γονίδια (που ελέγχουν τη συμπεριφορά μέσω των φερομονών και ­ευθύνονται για την αλλαγή της δομής του εγκεφάλου των ζώων) τα οποία συνδέονται με το ομοφυλοφιλικό ζευγάρωμα.



Θεωρητικοί μελετητές υποστηρίζουν ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός «επι­βάλλεται» στο άτομο συνειδητά ή ασυνείδητα μέσα από μια συνεχή τριβή με τους γονείς, τους δασκάλους, τους φίλους και την κοινωνία γενικότερα. Φανταστείτε τον άνθρωπο σαν έναν υπολογιστή. Το hardware (τα μέρη από τα οποία αποτελείται ο Η/Υ) αντιστοιχεί στο γενετικό κώδικα του ατόμου. Το software, από την άλλη πλευρά, το λογισμικό δηλαδή, το οποίο προσθέτει κανείς σταδιακά στον υπολογιστή του, μπορεί να παρομοιαστεί με το περιβάλλον και την επίδρασή του στο άτομο. Η περιβαλλοντική παρέμβαση, πάντως, δεν μπορεί να προβλεφτεί. Ένα παιδί, για παράδειγμα, που μεγαλώνει σε καλό οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να καταγράψει στη μνήμη του μια σκηνή βίας που έτυχε να δει στο δρόμο και αυτό να παίξει ρόλο στην ενήλικη ζωή του. Φυσικά, μία και μόνο εμπειρία δεν είναι συνήθως καταλυτική, αλλά μπορεί να λειτουργήσει αθροιστικά.


Άλλες θεωρίες υποστηρίζουν ότι οι πρώιμες σεξουαλικές εμπειρίες (ευχάριστες ή τραυματικές) επηρεάζουν το σεξουαλικό προσδιορισμό του ατόμου. Για παράδειγμα, ένα κορίτσι που βιάστηκε σε μικρή ηλικία από έναν άνδρα ενδέχεται να μην έλκεται στην ενήλικη ζωή του από τα αρσενικά και, γι’ αυτό, να γίνει λεσβία, ενώ ένα αγόρι που κακοποιήθηκε από έναν άνδρα και βρήκε ικανοποίηση σε αυτή την εμπειρία, μπορεί να γίνει ομοφυλόφιλος στην ενήλικη ζωή του. Αυτές οι θεωρίες, ωστόσο, δεν καταφέρνουν να εξηγήσουν γιατί άτομα των οποίων οι πρώτες σεξουαλικές επαφές είναι ετεροφυλόφιλες γίνονται, παρ’ όλα αυτά, ομοφυλόφιλα.








Σε αυτή την ερώτηση, δεν υπάρχει ουσιαστικά απάντηση. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός καθορίζεται σε πρώιμη ηλικία (συνήθως στην ηλικία των 6-8 ετών), σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, ενώ ενδέχεται να γίνει και αργότερα, κατά την εφηβεία ή και στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης. Τα πρότυπα της συναισθηματικής και σεξουαλικής έλξης είναι πιθανό να εμφανιστούν χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε σεξουαλική εμπειρία. Ορισμένοι άνθρωποι γνωρίζουν αν είναι ομοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι πριν συνάψουν σχέσεις με άλλους ανθρώπους, άλλοι πάλι εμπλέκονται σε σεξουαλικές δραστηριότητες πριν προσδιορίσουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα, ενώ για ορισμένους μια ερωτική έλξη προς κάποιο συγκεκριμένο άτομο τους βοηθά να ερμηνεύσουν τα συναισθήματά τους. Φυσικά, υπάρχουν και περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι -ακόμη και μετά τη δημιουργία οικογένειας- δηλώνουν ότι βρήκαν την πραγματική τους σεξουαλική ταυτότητα στην ομοφυλοφιλία.


Είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο, τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια. Σε αυτή την περίοδο, η προσωπικότητα και, κατ’ επέκταση, η σεξουαλική κατεύθυνση είναι ευάλωτες σε αλλαγές. Η αναζήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας του εφήβου μπορεί να διαρκέσει για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (ακόμη και μέχρι τα 25 του χρόνια), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι ομοφυλόφιλος. Μάλιστα, ένα μεγάλο ποσοστό ετεροφυλόφιλων ανδρών δηλώνει ότι είχε μία ομοφυλοφιλική εμπειρία κατά τη διάρκεια της ζωής του. «Οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι η περίοδος αναζήτησης της σεξουαλικής ταυτότητας είναι μια προσωπική υπόθεση στην οποία κανείς δεν μπορεί να μεσολαβήσει», υποστηρίζει ο κλινικός ψυχολόγος κ. Χαράλαμπος Γκριμπούρας. Μπορούν απλώς να δηλώσουν ότι είναι διατεθειμένοι να ακούσουν και να συζητήσουν, ώστε, όταν το ίδιο το παιδί νιώσει έτοιμο, να ξέρει ότι μπορεί να απευθυνθεί σε αυτούς.

Για αρκετούς γονείς είναι δύσκολο να δεχτούν την ομοφυλοφιλία του παιδιού τους. Αν νιώθετε, λοιπόν, ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση, θα ήταν σκόπιμο να πάρετε τη γνώμη ενός ειδικού. Δεν έχει νόημα να τιμωρήσετε το παιδί σας ή να προσπαθήσετε να το στρέψετε πιεστικά προς την αντίθετη κατεύθυνση, γιατί, σύμφωνα με τους ειδικούς, το μόνο που θα καταφέρετε είναι να προκαλέσετε ρήξη στη σχέση σας, ενώ ενδέχεται να συμβάλετε στο να αποκτήσει ακραίες συμπεριφορές ως ενήλικος. «Δεν μπορεί, βέβαια, να απαιτήσει κανείς από τους γονείς να αποδεχτούν αυτή τη διαφορετικότητα. Το ιδανικό θα ήταν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και να μην παρεμβαίνουν στην προσωπική ζωή του παιδιού τους. Ας μην είμαστε, όμως, αιθεροβάμονες. Ζούμε σε μια κοινωνία με πολλά στερεότυπα», εξηγεί ο κ. Γκριμπούρας. Οι γονείς, σε αυτή την περίπτωση, μπορούν να αφήσουν το συγκεκριμένο ζήτημα στην άκρη, ώστε να μη δηλητηριάζει τη σχέση με το παιδί τους. «Στην ελληνική κοινωνία, συνηθίζεται οι γονείς να παρεμβαίνουν ακόμη και στις ετεροφυλοφιλικές σχέσεις των παιδιών τους, όταν αυτά επιλέγουν ένα σύντροφο που οι ίδιοι δεν εγκρίνουν», εξηγεί ο κ. Γκριμπούρας. Το σημαντικό είναι να προσπαθήσουν να διατηρούν μια καλή επικοινωνία με το παιδί τους σε όλα τα υπόλοιπα επίπεδα της σχέσης τους.





«Μπερδεμένη» εφηβεία: Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, νιώθω έλξη για άτομα του ίδιου φύλου. Η αποδοχή, όμως, της σεξουαλικής μου ταυτότητας ήταν κάτι πολύ δύσκολο. Την περίοδο της εφηβείας, ένιωθα μπερδεμένος και πολύ φοβισμένος. Δεν είχα καμιά ενημέρωση γι’ αυτό που μου συνέβαινε. Δεν ήξερα καν τι είναι οι ομοφυλόφιλοι. Είχα στο μυαλό μου την αρνητική εικόνα που προβάλλουν τα ΜΜΕ και ένιωθα ότι βρισκόμουν στο περιθώριο. Έκανα βήματα προς το άγνωστο μόνος μου, ρισκάροντας. Αρχικά, προσπάθησα να καταπολεμήσω αυτά που αισθανόμουν, αποκτώντας την πρώτη μου εμπειρία με κορίτσι στα 17 μου. Κάτι μου έλειπε, όμως, και έτσι στα 20 έκανα σχέση με αγόρι. Με έναν περίεργο τρόπο, κατάλαβα αυτομάτως ότι αυτό έπρεπε να κάνω.
Μεγάλωσα σε μια κλασική ελληνική οικογένεια. Ο πατέρας μου δούλευε, η μαμά μου ασχολούνταν με τα οικιακά. Στόχος τους ήταν να μεγαλώσουν παιδιά, να τους δώσουν μια καλή ανατροφή, να τα σπουδάσουν. Στο συγκεκριμένο θέμα έχουν παρωπίδες. Ακόμη και σήμερα, οι γονείς μου εξακολουθούν να αγνοούν τη διαφορετικότητά μου. Δεν έχω προσπαθήσει να τους «ανοιχτώ», γιατί ξέρω ότι δεν θα μπορέσουν να το δεχτούν. Θεωρώ σίγουρο ότι το έχουν καταλάβει, αλλά φοβούνται να το ακούσουν. Γι’ αυτό και δεν με ρώτησαν ποτέ. Ο αδερφός μου, που είναι στρέιτ, το ξέρει και δεν έχει κανένα πρόβλημα.
Δεν διατυμπανίζω τη διαφορετικότητά μου, αλλά δεν την κρύβω όταν με ρωτήσουν. Στο εργασιακό μου περιβάλλον, δεν αντιμετώπισα ποτέ κανένα πρόβλημα. Η εξωτερική μου εμφάνιση, άλλωστε, δεν παραπέμπει στο στερεότυπο του ομοφυλόφιλου άνδρα, οπότε δεν έχω δυσκολευτεί ούτε στην κοινωνική μου ζωή. Παρ’ όλα αυτά, θα ήθελα να μπορώ να πιάνω το χέρι του συντρόφου μου περπατώντας στο δρόμο, χωρίς να νιώθω αμηχανία. Δεν το κάνω, γιατί ξέρω ότι θα γυρίσουν όλοι να μας κοιτάξουν.
Νομίζω ότι ο κόσμος αντιδρά τόσο πολύ επειδή η λέξη «γάμος» εμπεριέχει για τους περισσότερους την έννοια της θρησκείας. Εγώ δεν ζητώ κάτι τέτοιο. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι τα νόμιμα δικαιώματα που έχουν όλοι οι πολίτες. Πληρώνουμε και εμείς φόρους στο κράτος. Δεν καταλαβαίνω, λοιπόν, γιατί γίνεται όλη αυτή η φασαρία. Πρόκειται μόνο για ένα χαρτί. Γιατί να μη μοιραστώ τα περιουσιακά μου στοιχεία με τον άνθρωπό μου;
Διαφωνώ τελείως με το Gay Pride. Τι είναι όλη αυτή η περηφάνια; Να βγω στο Σύνταγμα να φωνάξω ότι είμαι περήφανος, για ποιο λόγο; Επειδή είμαι ομοφυλόφιλος; Πιστεύω ότι κάνουμε κι εμείς λάθη από τη μεριά μας. Από μόνοι μας δείχνουμε ότι είμαστε μειονότητα.
Για το θέμα της υιοθεσίας δεν έχω καταλήξει ακόμη αν θα το έκανα ποτέ, ούτε καν αν το δέχομαι. Πραγματικά, δεν ξέρω. Αν πάντως αποφάσιζα ποτέ να προχωρήσω σε μια τέτοια κίνηση, σίγουρα θα συμβουλευόμουν έναν ψυχολόγο, για να μου εξηγήσει τι επιπτώσεις θα μπορούσε να έχει κάτι τέτοιο σε ένα παιδί.


› Η πρώτη γραπτή εμφάνιση του όρου «ομοφυλοφιλία» έγινε το 1869 από την αυστριακή λογοτέχνιδα Karl-Maria Kertbeny. Η εξάπλωσή του, όμως, οφείλεται στο γερμανό ψυχίατρο Richard Freiherr von Krafft-Ebing και στο βιβλίο του για τη σεξουαλική ψυχοπάθεια.
› Η ομοφυλοφιλία παύει να θεωρείται πλέον διανοητική ασθένεια από την επιστημονική κοινότητα το 1973, όταν η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση αποσύρει τον όρο «ομοφυλοφιλία» από το «Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο για τις Διανοητικές Διαταραχές».
› Στην Ελλάδα, η ομοφυλοφιλία έπαψε να αποτελεί ποινικό αδίκημα μόλις το 1950.
› Μεγάλα ονόματα της τέχνης και της διανόησης, όπως ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο Μιχαήλ Άγγελος, ο Ντονατέλο, ο Όσκαρ Ουάιλντ και η Βιρτζίνια Γουλφ, είχαν ομοφυλοφιλικό σεξουαλικό προσανατολισμό.



" Κανείς δεν θέλει αυτή τη γελοιότητα που προ­σπα­θούν να περάσουν τα ΜΜΕ, με τα δύο νυφικά ή τα δύο κοστούμια "
Μεγάλωσα στην επαρχία, σε συντηρητικό, θρησκευόμενο περιβάλλον. Τη διαφορετικότητά μου την ήξερα από πολύ νωρίς. Στις αρχές της εφηβείας, θέλησα να λειτουργήσω σύμφωνα με τα «πρέπει», λόγω του κοινωνικού μου περίγυρου, αλλά και για να ξέρω τι απέρ­ριπτα. Γρήγορα, όμως, αποδεσμεύτηκα. Έκανα την πρώτη μου σχέση στα 16 με μια συμμαθήτριά μου.
Από το οικογενειακό μου περιβάλλον, η πρώτη που το έμαθε ήταν η μητέρα μου. Η αρχική της αντίδραση ήταν «Ναι μεν, αλλά... ». Την ενοχλούσε ο περίγυρος. Δεν ήξερε τι να τους πει. Οι γονείς μου ποτέ δεν μου ζήτησαν να τους δώσω περισσότερες εξηγήσεις. Στην αρχή, σκέφτηκαν ότι ήταν κάτι που θα… περνούσε, καθώς θα μεγάλωνα. Αφού είδαν ότι τα πράγματα δεν άλλαζαν, το αποδέχτηκαν. Έχου­με πολύ καλές οικογενειακές σχέσεις. Όσες φορές έχω φέρει στους δικούς μου κάποια σύντροφό μου, την έχουν δεχτεί πάρα πολύ καλά. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι κάτι που θέλουν να φανεί προς τα έξω. Η αδερφή μου, 6 χρόνια μικρότερη, είναι στρέιτ, ­παντρεμένη, με δύο παιδιά. Είναι πολύ περήφανη για μένα. Αν ακούσει κάτι αρνητικό, με υπερασπίζεται με οποιον­δήποτε τρόπο.
Οι ομοφυλόφιλοι έχουμε μεγαλώσει χωρίς κοινωνικά πρότυπα, χωρίς είδωλα. Με τι να ταυτιστώ; Με τον ετεροφυ­λό­φιλο άνδρα ή την ετεροφυλόφιλη γυναίκα; Αυτό δυσκολεύει τους περισσότερους ομοφυλόφιλους να φτιάξουν τη ζωή τους. Ιδιαίτερα στην εφηβεία, που αισθάνεται κανείς χαμέ­νος, καλείται να δια­χειριστεί μια κατάσταση για την οποία δεν γνωρίζει τίποτα. Νιώθει ότι είναι κάτι λάθος, χωρίς να έχει κάνει τίποτα, χωρίς να έχει πειράξει κανέναν.

Αρνητικά σχόλια έχω ακούσει παντού. Στην αρχή νευρίαζα, τώρα πια δεν μου κάνει καμία αίσθηση. Δεν θέλω να λέω ψέματα στους γύρω μου, γι’ αυτό και αποκαλύπτω τη διαφορετικότητά μου, αν βέβαια ερωτηθώ. Κρύβοντας κανείς την προσωπική του ζωή, που είναι το μεγαλύτερο μέρος του εαυτού του, είναι σαν να στηρίζει ολόκληρη την εικόνα του σε ένα ψέμα.

Η ειλικρίνεια μου έχει στοιχίσει τη δουλειά μου στο παρελθόν. Χωρίς να έχω δώσει οποιοδήποτε δικαίωμα, έχει τύχει να με απολύσουν λόγω του σεξουαλικού μου προσανατολισμού. Στην ελληνική κοινωνία, η ειλικρίνεια είναι δίκοπο μαχαίρι. Θεωρητικά, καλό θα ήταν να είναι όλοι οι ομοφυλόφιλοι «ανοιχτοί», ώστε ο κόσμος να μη μας αντιμετωπίζει ως μεμονωμένα κρούσματα μιας αρρώστιας. Αν μάθαιναν όλοι την πραγματική ταυτότητα των ανθρώπων του στενού τους περιβάλλοντος, άτομα που σέβονται και συμπαθούν, τότε ίσως να άλλαζε η σημερινή νοοτροπία. Καταλαβαίνω, όμως, όσους προσπαθούν να το κρύψουν.

› Με τις ετεροφυλόφιλες γυναίκες, με φοβίζει το γεγονός ότι, λόγω άγνοιας, νομίζουν πως νιώθω γι’ αυτές ερωτική έλξη. Οι στρέιτ γυναίκες δεν ξέρουν τι νιώθει μια λεσβία, νομίζουν ότι πρέπει να με αντιμετωπίζουν σαν να είμαι άνδρας, ενώ δεν είναι έτσι. › Το Gay Pride δεν ανταποκρίνεται στη δική μου αισθητική, θα το προτιμούσα λιγότερο κραυγαλέο. Θέλω, όμως, να υπάρχει, για να δείξει, έστω και με αυτό τον τρόπο, ότι υπάρχουν διαφορετικοί άνθρωποι.

Δεν είμαι υπέρ του γάμου, θέλω όμως να έχω το δικαίωμα να παντρευτώ. Οι λόγοι είναι ανθρώπινοι και αυτονόητοι: να μπορώ, για παράδειγμα, να πάω στο νοσοκομείο αν πάθει κάτι η σύντροφός μου. Μου έχει συμβεί η φίλη μου να μπει εσπευσμένα στο νοσοκομείο με πολύ υψηλό πυρετό, χωρίς να ξέρουν οι γιατροί το λόγο. Μέχρι να έρθει η μητέρα της, 1-2 ημέρες αργότερα, επειδή βρισκόταν σε διακοπές, δεν είχα καμία ιατρική ενημέρωση, επειδή δεν ήμουν συγγενής. Δεν δέχομαι να μου στερούν αυτό το δικαίωμα. Υπάρχουν, επίσης, λόγοι φορολογικοί και κληρονομικοί. Κανείς δεν θέλει αυτή τη γελοιότητα που προσπαθούν να περάσουν τα ΜΜΕ, με τα δύο νυφικά ή τα δύο κοστούμια. Ζητώ κάτι που να με καλύπτει από νομικής άποψης στα βασικά μου ανθρώπινα δικαιώματα. Το πώς θα λέγεται -πολιτικός γάμος ή σύμφωνο συμβίωσης- δεν με ενδιαφέρει.

Όπως και στο θέμα του γάμου, υποστηρίζω την επιλογή του καθενός να αποκτά παιδιά. Αρκετοί ισχυρίζονται ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε τέτοιο περιβάλλον είναι πολύ πιθανό να γίνουν ομοφυλόφιλα. Εγώ που προέρχομαι από στρέιτ, συντηρητικό περιβάλλον, γιατί δεν έγινα το ίδιο; Όσο για το ανδρικό πρότυπο, που θεωρείται ότι θα στερηθούν τα παιδιά, πιστεύω ότι υπάρχουν μονογονεϊκές οικογένειες στις οποίες μεγαλώνει πολύ καλά ένα παιδί, αλλά και πυρηνικές οικογένειες με πολύ άσχημο περιβάλλον. Άλλωστε, πρότυπα, τόσο ανδρικά όσο και γυναικεία, παίρνουμε πλέον από παντού. Οι ομοφυλόφιλοι, πάντως, δεν απειλούν τη στρέιτ κοινότητα.


Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Κωνσταντίνο Πάγκαλο, ιατρο-γενετιστή, καθηγητή Ιατρικής Γενετικής, διευθυντή του "Διαγνωστικού Κέντρου Γενετικής", τον κ. Παύλο Σακκά, νευρολόγο-ψυχίατρο, αναπληρωτή καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τον κ. Αντώνη Ρόμπο, νευρολόγο-ψυχίατρο, επίκουρο καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών,την κ. Έλενα Φρυσίρα-Κανιούρα, επίκουρη καθηγήτρια Κλινικής Γενετικής στο Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Νοσοκομείου Παίδων «Αγ. Σοφία», τον κ. Γιώργο Μισιχρόνη, ενδοκρινολόγο, τον κ. Χαράλαμπο Γκριμπούρα, κλινικό ψυχολόγο και την κ. Χριστίνα Παπαδοπούλου, επιστημονική συνεργάτιδα της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.