Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2019

Σε Ελλάδα, Κύπρο, πΓΔΜ, Σερβία-Κόσοβο την ερχόμενη εβδομάδα ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ


Σε Ελλάδα, Κύπρο, πΓΔΜ, Σερβία-Κόσοβο την ερχόμενη εβδομάδα ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ
Πηγή: Getty Images/Ideal Images/Drew Angerer / Staff/ file photo
Ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Γουές Μίτσελ θα επισκεφθεί την Πρίστινα, τα Σκόπια, το Βελιγράδι, την Αθήνα και τη Λευκωσία το διάστημα 12-17 Μαρτίου, σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Σύμφωνα με το αμερικανικό ΥΠΕΞ, ο Μίτσελ θα επισκεφθεί την Αθήνα την 15η Μαρτίου, ενώ την 16η Μαρτίου θα μεταβεί στη Λευκωσία.
Νωρίτερα την εβδομάδα, την 12η Μαρτίου, ο Αμερικανός υπουργός θα επισκεφθεί την Πρίστινα και θα συναντηθεί μεταξύ άλλων με τον πρόεδρο Χάσιμ Θάτσι και τον πρωθυπουργό Ράμους Χαραντινάι.
Την 13η Μαρτίου ο Αμερικανός υπουργός θα επισκεφθεί τα Σκόπια και θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ.
Στο Βελιγράδι θα μεταβεί την 14η Μαρτίου όπου μεταξύ άλλων θα έχει συνομιλίες με τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και την πρωθυπουργό Άνα Μπρνάμπιτς.

Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2019

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ : ΚΟΙΝΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ



Η κοινωνιολογία (sociologie) είναι επιστήμη. Ο κοινωνισμός (socialisme) είναι πόθος. Η κ ο ι ν ω ν ι ο λ ο γ ί α είναι μελέτη όσο γίνεται πιο αντικειμενική. (Ο άνθρωπος, δηλαδή το όργανο που μελετά, δεν μπορεί ποτέ να είναι ολότελα αντικειμενικός). Ο κ ο ι ν ω ν ι σ μ ό ς είναι κάτι τι όλως διόλου υποκειμενικό, επάνω κάτω εκείνο που λέει ο κ. Σκληρός «υποκειμενική κοινωνιολογία», είναι δηλαδή η κοινωνιολογία, όπως τη νοιώθει ο σοσιαλιστής. Την κοινωνιολογία τη μελετά ο επιστήμονας, δηλαδή μια τάξη ανθρώπων. Τον κοινωνισμό τον αισθάνεται ο προλετάριος, δηλαδή άλλη τάξη ανθρώπων. Επειδή ο κοινωνισμός είναι κοινωνικό φαινόμενο, το μελετά κ α ι αυτό ο κοινωνιολόγος. Είναι λοιπόν και ο κοινωνισμός ένα από τα άπειρα ζητήματα που ξεδιαλύνει και μελετά η κοινωνιολογία. Αν τύχει από μεγάλη ψυχοπονιά και συμπάθεια να αισθάνεται ο κοινωνιολόγος σαν τους προλετάριους, μπορεί να γίνει κοινωνιστής, θεωρητικός όμως. Δεν ξέρω αν μπορεί να συμβεί και το αντίθετο, δηλαδή ένας σοσιαλιστής να είναι και κοινωνιολόγος, γιατί τότε θα πρέπει να έχει αφήσει την «υποκειμενική κοινωνιολογία», που του αρέσει, και να έχει γίνει επιστήμονας, πράμα που δε συμβιβάζεται πολύ πολύ με συμπάθειες και αντιπάθειες. Ο κοινωνισμός ή σοσιαλισμός είναι η λαϊκή έκφραση μερικών κοινωνικών θεωριών. Γεννήθηκε από τις ανάγκες και τα αισθήματα των εργατικών, που γυρεύουν να καλλιτερέψουν την τύχη τους, να δουλεύουν δηλαδή λιγώτερο, να κερδίζουν περισσότερο, και να γλεντούν και να ξεκουράζουνται όσο μπορούν περισσότερο ― γιατί είναι αλήθεια κατακουρασμένοι άνθρωποι. Αλλά γιατί το ιδανικό των εργατών να γίνει όλων των ανθρώπων ιδανικό, αυτό δεν το νοιώθω....
Ο σοσιαλισμός γίνηκε έπειτα θεωρία στα κεφάλια των θεωρητικών, μελετήθηκε από τους κοινωνιολόγους που τον έβαλαν στη θέση του (τον ταξινόμησαν), κατάντησε ουτοπία (δηλαδή μεταφυσικό φαινόμενο σε μερικά άλλα κεφάλια, που τονέ γενίκεψαν υπερβολικά), και αρματωμένος σαν τον αστακό με τα θεωρητικά επιχειρήματα, κατέβηκε σαν ουρανοκατέβατος πάλι σε μια τάξη του λαού, στην εργατική τάξη, και την ξεσήκωσε. Γιατί είναι συμπαθητική θεωρία, κολακεύει την ελπίδα της ευτυχίας ( = ησυχίας). Αλλοιώς όμως μιλεί ένας επιστήμονας σ’ άλλους επιστήμονες, και αλλοιώς ένας πολιτικός (έστω και κοινωνιολόγος) στο λαό. Στους επιστήμονες ο κοινωνιολόγος θα πει πως ο σοσιαλισμός είναι φαινόμενο που παρουσιάζεται στις κοινωνίες άμα κουραστεί η εργατική τάξη από το να μνήσκει σκλαβωμένη στα ιδανικά και στις ανάγκες άλλης τάξης. Στο λαό θα πει ο πολιτικός, με επιστημονικοφανή ίσως επιχειρήματα, ότι ο σοσιαλισμός είναι το τέλειο, «το άκρον άωτον της προόδου και εξελίξεως», le dernier cri και ε π ο μ έ ν ω ς η ευτυχία. Είναι, βέβαια κατ’ ανάγκη ο πολιτικός στα λόγια του αποκλειστικός, και μόνο με την αποκλειστικότητα ξεσηκώνονται και σαλεύουν οι κοινωνικές τάξες. Ο

«Ίων Δραγούμης | Κείμενα»: ξανά στην επιφάνεια το εθνικό και συνειδησιακό μας ερώτημα Από Ιωάννης ΝΑΣΙΟΥΛΑΣ


«Για ακόμη μια φορά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με το εθνικό και συνειδησιακό ερώτημα για την κρατική ανεξαρτησία, την κοινωνική συνοχή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Στο δύστροπο ισοζύγιο, έχουμε από δω τον έλεγχο των ξένων και από κει τον εθνικό προσανατολισμό. Ο Ίωνας Δραγούμης είχε σταθερά και επίμονα απέναντί του αυτούς που έβλεπαν το δεύτερο μόνον μέσα από το πρίσμα του πρώτου.
Η δολοφονία του –μεταξύ τόσων άλλων παρόμοιων- εξασφάλισε πως η αντιπολίτευση στον σκοτεινό Ελευθέριο Βενιζέλο, τους ξένους πάτρωνές του και τις δολοπλοκίες αμφοτέρων δεν θα έβρισκε τον γοητευτικότερο εκφραστή της. Ήταν μια επιτυχία του αρχηγού και του καθεστώτος των Φιλελευθέρων, που δεν τους έσωσε από την λαϊκή εκδίκηση – αλλά στέρησε, φεύ, την εθνική μας μνήμη από την τιμιότερη και γλυκύτερη φωνή της».
Έτσι καταλήγω στον Πρόλογο του νέου μου έργου «Ίων Δραγούμης | Κείμενα», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ελληνική Πρωτοπορία.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
  • ΠΡΟΛΟΓΟΣ
  • ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
  • Ο ΝΟΜΟΣ ΠΛΑΚΩΝΕΙ ΕΝΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΤΑΤΟ ΑΝΘΟ
  • ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
  • ΤΟ ΕΘΝΟΣ, ΟΙ ΤΑΞΕΣ ΚΑΙ Ο ΕΝΑΣ
  • «Ο ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΥΦΤΟΥ»
  • ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
  • Ο ΕΥΓΕΝΙΚΩΤΕΡΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΟΣ ΛΑΟΣ
  • Α’ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΜΕΝΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
  • Β’ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ – ΜΙΚΡΗ ΠΑΤΡΙΔΑ
  • Γ’ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ – ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ
  • ΚΟΙΝΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ
  • ΜΙΑ ΔΗΛΩΣΗ (ΙΔΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ)
  • ΑΡΒΑΝΙΤΙΑ
  • ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΜΑ
  • Ο ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ | ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • ΤΟ ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΝΟΥΜΑ
  • ΝΕΚΡΙΚΗ ΩΔΗ
  • Ο ΕΘΝΙΚΙΣΤΗΣ, Ο ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΟΜΕΝΟΣ
  • ΣΤΟ ΑΔΙΚΟΣΚΟΤΩΜΕΝΟ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ
  • Ω ΔΙΑΛΕΧΤΕ ΚΙ’ ΕΥΓΕΝΙΚΕ
  • ΤΟ ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
  • Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ Ι. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
  • Ο ΙΔΑΣ
  • Ο ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ
ION DRAGOUMIS KEIMENA


Ίων Δραγούμης: Ο μέγας οραματιστής του Ελληνισμού


«Να ξέρετε πως αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει. Θα μας σώσει από την βρώμα όπου κυλιούμαστε, θα μας σώσει από την μετριότητα και από την ψοφιοσύνη, θα μας λυτρώσει από τον αισχρό τον ύπνο, θα μας ελευθερώσει. Αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε».



Ίων Δραγούμης, «Μαρτύρων και Ηρώων αίμα», 1907:
   Κωστής Παλαμάς, στην «Νεκρική Ωδή» που είχε συνθέσει
   (8 Αυγ. 1920) εις μνήμην του Δραγούμη:

  «Λευκή, ας βαλθή όπου    έπεσες,   κολώνα,     

ΙΩΝΑΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ : Η ΖΩΗ Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ



ΙΩΝΑΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ (1878 - 1920)

Πρόλογος

Το τέλος του Α' παγκοσμίου πολέμου βρίσκει τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τους φιλελεύθερους, αδιαμφισβήτητους κυρίαρχους στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Ελλάδος. Τα βασικότερα εργαλεία για την επικράτηση αυτή μετά το 1917, ήταν η εξορία του Βασιλιά Κωνσταντίνου, η επιβολή στρατιωτικού νόμου, η εκκαθάριση των δημοσίων υπηρεσιών από τους αντιβενιζελικούς, η αναγκαστική αποστρατεία όλων των αντιφρονούντων Βασιλοφρόνων αξιωματικών, η εξορία των είκοσι σημαντικότερων πολιτικών προσωπικοτήτων των αντιβενιζελικών καθώς και η απόλυση του αντιβενιζελικού Αρχιεπισκόπου.

Μια σειρά από τουφεκισμούς οπλιτών που αντιδρούσαν στην Βενιζελική επιστράτευση (λ.χ. στα "Λαμιακά") ολοκλήρωσαν το σκηνικό του αυταρχισμού. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος σε αυτή την τριετία (1917-1920) που διήρκεσε η καταστολή αυτή, βρισκόταν, ως επί το πλείστον, στο εξωτερικό ασκώντας μια επιθετική εξωτερική πολιτική με διαδοχικούς σταθμούς την σύμπραξη της Ελλάδος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στην νικηφόρα παράταξη της Αντάντ. 
Την συμμετοχή στην εκστρατεία της Μεσημβρινής Ρωσίας (κατά των κομμουνιστών) προς υπεράσπιση Γαλλικών και Βρετανικών οικονομικών συμφερόντων, την υποβολή σειράς υπομνημάτων με τις Ελληνικές διεκδικήσεις στην Συνδιάσκεψη για την Ειρήνη των νικητών του Μεγάλου πολέμου, την απόβαση του Ελληνικού στρατού στην Σμύρνη και τελικά τον διπλωματικό θρίαμβο της συνθήκης των Σεβρών που, θεωρητικά τουλάχιστον (ο Κεμάλ και οι Τούρκοι εθνικιστές δεν ανγνώριζαν την Συνθήκη), εξασφάλιζε την πραγμάτωση της Ελληνικής Μεγάλης Ιδέας.

Η Απόπειρα Δολοφονίας κατά του Βενιζέλου

Όταν η Γερμανία υπέγραψε ανακωχή, συνήλθε στο Παρίσι η συνδιάσκεψη της ειρήνης, όπου ο Βενιζέλος παρέστη ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας και πρόβαλε τις αξιώσεις της χώρας μας, οι οποίες έγιναν στο σύνολό τους δεκτές με τις συνθήκες του Νεϊγύ (27 Νοεμβρίου 1919) και των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920). Ως αποτέλεσμα αυτών των συνθηκών η Ελλάδα προσάρτησε (προσωρινά) την Ανατολική Θράκη και την Σμύρνη. 
Όντας στη Γαλλία, ο Βενιζέλος εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Ενώ επρόκειτο να γυρίσει στην Ελλάδα, έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον του στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λυόν, στο Παρίσι από δύο απότακτους Έλληνες αξιωματικούς. Αφού θεραπεύτηκε από τα τραύματά του, γύρισε τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα.

Οι βασικοί όροι της συνθήκης ήταν: η Οθωμανική Αυτοκρατορία παρέδιδε την κυριαρχία της Μεσοποταμίας (Ιράκ), της Παλαιστίνης και της Υπεριορδανίας στην Βρετανία ως προτεκτοράτα της Κοινωνίας των Εθνών, την Συρία και τον Λίβανο στην Γαλλία επίσης ως προτεκτοράτα. Η Χετζάζ (μέρος της σημερινής Σαουδικής Αραβίας) το Κουρδιστάν και η Αρμενία θα γίνονταν ανεξάρτητα κράτη.

Η Βόρεια Ήπειρος ενσωματωνόταν στο ιδρυόμενο Αλβανικό κράτος, ουσιαστικά προτεκτοράτο της Ιταλίας. Τα Δωδεκάνησα παραδόθηκαν στην Ιταλία η οποία συμφώνησε να τα δώσει εκτός από την Ρόδο και το Καστελλόριζο στην Ελλάδα, και αν η Βρετανία έδινε την Κύπρο στην Ελλάδα, τότε (μετά από δημοψήφισμα) θα έδιναν κι αυτά τα νησιά (η συμφωνία ακυρώθηκε από την Ιταλία το 1922).

Στην Ελλάδα παραχωρούνταν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, και η Θράκη από την οποία η Βουλγαρία παραιτούνταν οριστικά από κάθε δικαίωμά της σε αυτή. Η περιοχή της Σμύρνης έμενε υπό την ονομαστική επικυριαρχία του Σουλτάνου αλλά θα διοικούνταν από Έλληνα Αρμοστή ως εντολοδόχο των Συμμάχων, και θα μπορούσε να προσαρτήθει στην Ελλάδα μετά από πέντε χρόνια με δημοψήφισμα.

Ενώ ο Βενιζέλος βρισκόταν στο σιδηροδρομικό σταθμό Λυών των Παρισίων για να επιβιβασθεί στο Οριάν Εξπρές, εκεί, την ώρα της επιβίβασης, δυο απότακτοι αντιβενιζελικοί αξιωματικοί - ο υπολοχαγός μηχανικού Γεώργιος Κυριάκης και ο υποπλοίαρχος Απόστολος Τσερέπης, αποπειράθηκαν να δολοφονήσουν τον Έλληνα Πρωθυπουργό, πυροβολώντας με τα περίστροφα τους από κοντινή απόσταση. 
Έριξαν πάνω από 10 σφαίρες συνολικά, με τον Βενιζέλο να τραυματίζεται ελαφρά στον αριστερό ώμο και χέρι. Η αποτυχία τους ήταν αποτέλεσμα της ψύχραιμης αντίδρασης του Έλληνα πρωθυπουργού που όταν ένιωσε τον κίνδυνο άρχισε να τρέχει δεξιά - αριστερά, σε συνδυασμό προς την τυχαία πτώση του πίσω από αποσκευές και την ανεξήγητη αστοχία, σχεδόν εξ' επαφής, των υποψήφιων δολοφόνων.


Ο Ελευθέριος Βενιζέλος νοσηλεύτηκε για μια μέρα σε Γαλλικό νοσοκομείο και όταν ανάρρωσε , παρέστη ως μάρτυρας κατηγορίας στην δίκη των δύο επίδοξων δολοφόνων του. Στην κατάθεση του άφησε σαφείς υπαινιγμούς για συνωμοσία κατά της ζωής του από τον εξόριστο Βασιλιά Κωνσταντίνο. Οι δύο κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε πολυετείς ποινές, μένοντας για πολλά χρόνια στις Γαλλικές φυλακές.

Τα "ΙΟΥΛΙΑΝΑ" του 1920

Η είδηση της απόπειρας δεν έγινε αμέσως γνωστή στην Αθήνα, παρά μόνο το μεσημέρι της 31ηςΙουλίου του 1919. Σύμφωνα με την μαρτυρία του Εμμανουήλ Ρέπουλη, αντιπροέδρου της κυβερνήσεως Βενιζέλου, προσπάθησε ο ίδιος να κρύψει την είδηση, αλλά ήδη ανεπίσημες φήμες στην πόλη διέδιδαν τον θάνατο του Βενιζέλου. 
Αμέσως μετά την κυκλοφορία της "είδησης", ένα οργισμένο πλήθος Βενιζελικών παρακρατικών ξεχύθηκε στους Αθηναϊκούς δρόμους ζητώντας εκδίκηση, κρατώντας ρόπαλα και λοστούς επιτέθηκαν αρχικά κατά των γραφείων όλων των Αντιβενιζελικών εφημερίδων καταστρέφοντας αυτά σχεδόν ολοσχερώς (Η Πολιτεία, Η Καθημερινή, το Σκριπ, η εσπερινή), αμέσως μετά επιτέθηκαν στις οικείες των συγγενών των επίδοξων δολοφόνων. 
Προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές στο θέατρο της Κοτοπούλη (γνωστής οπαδού της Αντιπολίτευσης και του εξόριστου Βασιλιά), αρκετές ζημιές σε ζαχαροπλαστεία, καφενεία και άλλα καταστήματα γνωστών αντιβενιζελικών πολιτών, ενώ λεηλάτησαν και τις οικείες των ηγετών της "Ηνωμένης Αντιπολίτευσης", καταστρέφοντας σχεδόν ολοσχερώς την οικεία του πρώην πρωθυπουργού Στέφανου Σκουλούδη.

Το Βενιζελικό όργιο βίας και λεηλασίας είχε μικρή διάρκεια, αλλά ήταν πολύ αποτελεσματικό. Ξεκίνησε στις 12.00 το μεσημέρι και σταμάτησε στις 19.00, όταν ξεκίνησε η δοξολογία στην Μητρόπολη για την σωτηρία του Ελευθέριου Βενιζέλου. Όλα τα στελέχη της Αντιπολίτευσης κρύβονταν κατατρομοκρατημένα, κανείς αντιβενιζελικός δεν αντίδρασε (αυτή ήταν η κύρια αιτία που δεν υπήρξαν θύματα), ενώ τα όργανα της τάξης του κράτους παρακολουθούσαν διακριτικά την κατάλυση κάθε έννοιας έννομης τάξης. 
Οι υλικές ζημιές που προκλήθηκαν ήταν σοβαρές, αλλά αυτό που συγκλόνισε την Ελληνική κοινή γνώμη ήταν η αναίτια και ψυχρή δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη.

Ιουλιανά

Τα Ιουλιανά ήταν διήμερο δραματικών συμβάντων με την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου στο Παρίσι (30 Ιουλίου 1920) από Βασιλόφρονες αξιωματικούς και τα αντίποινα των Βενιζελικών με τη δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη στην Αθήνα (31 Ιουλίου 1920). Ήταν ένα ακόμη θλιβερό επακόλουθο του Εθνικού Διχασμού.

Μεσούσης της Μικρασιατικής Εκστρατείας και δύο μέρες μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, που δημιούργησε «την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», ο Ελευθέριος Βενιζέλος πήρε το δρόμο της επιστροφής, κομιστής του μεγάλου αγγέλματος. Κι ενώ βρισκόταν στο σιδηροδρομικό σταθμό Λυών των Παρισίων για να επιβιβασθεί στο Οριάν Εξπρές, δέχθηκε δολοφονική επίθεση από δύο απότακτους Βασιλόφρονες αξιωματικούς.

Ο υποπλοίαρχος Απόστολος Τσερέπης εξ Αιτωλικού και ο υπολοχαγός Γεώργιος Κυριάκης εκ Κορίνθου, τον πυροβόλησαν με τα περίστροφά τους δέκα φορές. Τον τραυμάτισαν, ευτυχώς, επιπόλαια στο δεξί χέρι, παρότι ήταν δεινοί σκοπευτές. Η ανάγκη νοσηλείας επέβαλε στον Βενιζέλο να αναβάλει την επιστροφή του για λίγες μέρες στην Αθήνα.


Η είδηση της απόπειρας δολοφονίας του Βενιζέλου έφθασε αρχικά παραποιημένη ως δολοφονία στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να οδηγήσει σε μαζική βία εκ μέρους των Βενιζελικών (31 Ιουλίου). Παρακρατικές ομάδες επιτέθηκαν και κατέστρεψαν γραφεία αντιπολιτευόμενων εφημερίδων («Καθημερινή», «Ριζοσπάστης»), τυπογραφεία, καταστήματα και θέατρα («Κοτοπούλη»), ενώ επιτέθηκαν και λεηλάτησαν σπίτια πολιτικών της αντιπολίτευσης, όπως του πρώην πρωθυπουργού Στέφανου Σκουλούδη.

Το γεγονός που σημάδεψε την ημέρα ήταν αναμφισβήτητα η δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη, επιφανή εκπροσώπου της αντιβενιζελικής παράταξης και μελλοντικού πρωθυπουργού, σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς. Ο Δραγούμης, παρά την προτροπή της ερωμένης του Μαρίκας Κοτοπούλη, έφυγε από το σπίτι του στην Κηφισιά με το μικρό του «Φορντ», έχοντας κατεύθυνση το κέντρο της Αθήνας. Βιαζόταν να κλείσει την ύλη του περιοδικού του «Πολιτική Επιθεώρησις», το οποίο θα κυκλοφορούσε την επομένη.

DELTA DRAGOUMIS TELIKO


Ο παράφορος έρωτας του Ιωνα Δραγούμη με την Πηνελόπη Δέλτα [βίντεο]

Ξέρω πως είμαι τρελή, μα η αγάπη κάποιον τρελαίνει..γράφει σε μια από τις επιστολές της προς τον Ιωνα Δραγούμη, η Πηνελόπη Δέλτα.
Γνωρίστηκαν το 1905 στην Αλεξάνδρεια. Και ερωτεύθηκαν αμέσως. Παράφορα.. Ομως ο ερωτάς τους έμεινε ανεκπλήρωτος αφού η Πηνελόπη Δέλτα ήταν παντρεμένη με 3 παιδιά. Τα ήθη της εποχής δεν επέτρεπαν στην μεγαλοαστή Πηνελόπη, κόρη Μπενάκη, παρά να δεχθεί το πεπρωμένο της. Από την κατάθλιψη έκανε δύο απόπειρες αυτοκτονίας. Ομολόγησε τον ερωτά της στον άνδρα της, τον Στέφανο Δέλτα. Αλλά δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.. Εζησε με το όνειρο του έρωτα της. Οταν ο Ιων Δραγούμης ερωτεύεται την Μαρίκα Κατοπούλη, η Πηνελόπη δέχεται το πρώτο πλήγμα. Οταν βενιζελικοί φανατικοί δολοφονούν τον Ιωνα Δραγούμη το 1920, η Πηνελόπη Δέλτα πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη. Δεν θα ξεπεράσει τον θάνατο του Ιωνα Δραγούμη ποτέ. Απο τότε άλλωστε, σε όλες τις φωτογραφίες, φοράει μαύρα. Τον Μάιο του 1941, την ημέρα που οι Γερμανοί εισέρχονται στην Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα αυτοκτονεί...

Ο ΙΩΝΑΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ ΥΨΩΝΕΙ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΗΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟ...

Ίων Δραγούμης: Ο ρομαντικός εθνικιστής που σκότωσαν οι βενιζελικοί


Ίων Δραγούμης: Ο ρομαντικός εθνικιστής που σκότωσαν οι βενιζελικοί
Ίων Δραγούμης: Ο ρομαντικός εθνικιστής που σκότωσαν οι βενιζελικοί
Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της νεώτερης Ελλάδας. Υπήρξε πολιτικός, στοχαστής αλλά και συγγραφέας. Έζησε σε μία ταραγμένη εποχή και δυστυχώς έγινε ένα από τα πιο γνωστά θύματα του Εθνικού Διχασμού.
Ο Ίων Δραγούμης ήταν μεταξύ άλλων και «ακτιβιστής». Συνέβαλε όσο μπορούσε στην οργάνωση των ελληνικών πληθυσμών στην Μακεδονία κατά της τρομοκρατίας των Βουλγάρων κομιτατζήδων, ενώ υπεράσπισε σε κάθε ευκαιρία τα εθνικά συμφέροντα. Από το 1908 έγινε σκληρός πολέμιος της Μεγάλης Ιδέας, ενώ συντάχθηκε και με τις απόψεις των βασιλοφρόνων, κάτι που τον χαρακτήρισε ως «αντιβενιζελικό».
Η ζωή του και η συμβολή του στον Μακεδονικό Αγώνα
Ο Ίων (Ιωάννης) Δραγούμης γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1878 και ήταν υιός του πολιτικού και μετέπειτα πρωθυπουργού, Στέφανου Δραγούμη. Είχε καταγωγή από την Καστοριά, ωστόσο γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε Νομικά στο Παρίσι, ενώ από το 1902 τοποθετήθηκε υποπρόξενος της Ελλάδας στο Γενικό Προξενείο Μοναστηρίου. Η παρουσία του στην γη της Μακεδονίας συνδυάστηκε με τις προσπάθειές του προκειμένου οι Έλληνες να αντιταχθούν στους σχησματικούς Βουλγάρους οι οποίοι προσπαθούσαν να εκβουλγαρίσουν την περιοχή.
Συνεργάστηκε για αυτόν τον σκοπό και με τον γαμπρό του και αγωνιστή, Παύλο Μελά, παρά το γεγονός πως δεν έμεινε μόνο στο Μοναστήρι. Υπηρέτησε τόσο στο Προξενείο Σερρών, όσο και στην Ανατολική Ρωμυλία στο Προξενείο του Πύργου (της Βουλγαρίας), στην Θράκη και στο Προξενείο Φιλιππούπολης, ως το 1907.
Την διετία 1907-1909 βρίσκεται στην ελληνική πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη. Κατά την παρουσία του ξεσπά και η επανάσταση των Νεότουρκων. Οι αρχικές διακηρύξεις του κινήματος περί «ισονομίας και ισοπολιτείας των εθνοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» τον βρίσκουν σύμφωνο με τις απόψεις του σχετικά με τον ρόλο που θα έπρεπε να διαδραματίσει ο Ελληνισμός στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Μάλιστα όπως ο ίδιος είχε πει, το ελληνικό ζήτημα θα λυνόταν μόνο μέσω της «δημιουργίας των συνθηκών που θα επέτρεπαν την ελεύθερη οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη των Ελλήνων στην ανατολική τους κοιτίδα». Ο ίδιος θεωρούσε πως υπήρχε η δυνατότητα συνεννόησης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ωστόσο θεωρούσε μέγιστο κίνδυνο για τα συμφέροντα των Ελλήνων, το δόγμα του πανσλαβισμού.
Μπορεί να ήταν πολέμιος της ενσωμάτωσης στην εθνικό κορμό των αλύτρωτων πατρίδων, ωστόσο υπηρέτησε στο επιτελείο του τότε Αρχιστράτηγου διαδόχου Κωνσταντίνου, ενώ τον Οκτώβριο του 1912 συμμετείχε και στις διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους για την παράδοση της Θεσσαλονίκης.
Ο Ίων Δραγούμης πήρε πολλές μεταθέσεις σε πρεσβείες όπως στην Αγία Πετρούπολη, στην Βιέννη αλλά και στο Βερολίνο, που οφείλονταν κυρίως στην αντίθεσή του στο τότε κραταιό για την ελληνική πολιτική, δόγμα της Μεγάλης Ιδέας.
Η ιδεολογία του βρίσκεται ανάμεσα στις αρχές του εθνικισμού, του σοσιαλισμού αλλά και του ανθρωπισμού. Πέραν των πολλών αναφορών που έχουν γίνει και επικεντρώνονται στο τί πίστευε ο Ίων Δραγούμης, ο ίδιος γράφει στο ημερολόγιό του στις 18 Μαρτίου του 1919: «Αγαπώ πάρα πολύ τον άνθρωπο για να γίνω στενός σοσιαλιστής. Αγαπώ πάρα πολύ τον άνθρωπο για να γίνω στενός πατριώτης. Αγαπώ πάρα πολύ τον άνθρωπο για να νοιώσω τον εαυτό μου άτομο. Από άνθρωπος μιας τάξης με ορισμένα συμφέροντα τάξης, γίνομαι σοσιαλιστής με την πλατιά έννοια, και θέλω μια καινούρια οικονομία της κοινωνίας μου και των άλλων κοινωνιών. Από στενός πατριώτης, γίνομαι εθνικιστής, με τη συνείδηση του έθνους μου και όλων των άλλων εθνών, γιατί οι διαφορές των εθνών πάντα θα υπάρχουν, και έχω τη συνείδησή τους και χαίρομαι που υπάρχουν αυτές οι διαφορές, που με τις αντιθέσεις τους, με τις αντιλήψεις τους, υψώνουν την ανθρώπινη συνείδηση και ενέργεια. Από άτομο γίνομαι άνθρωπος».

Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2019

Ο Ιωάννης Μάζης αποκαλύπτει ποιοι «στηρίζουν» τα Σκόπια – Ο ανθελληνικός ρόλος της Γερμανίας

Ο Ιωάννης Μάζης αποκαλύπτει ποιοι «στηρίζουν» τα Σκόπια – Ο ανθελληνικός ρόλος της Γερμανίας


Τα ερείσματα των Σκοπίων ανήκουν πρωτίστως σε κύκλους γερμανικής και δευτερευόντως ιταλικής προελεύσεως και εμπνεύσεως για λόγους οι οποίοι έγιναν σαφείς από εδαφικής απόψεως ήδη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αμέσως μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στη Γερμανία ιδρύθηκαν ισχυρώς χρηματοδοτούμενα «ερευνητικά κέντρα» τα οποία εστόχευαν τον –ναζιστικής εμπνεύσεως– πολυτεμαχισμό και την διάλυση της Βαλκανικής στη «βιολογική βάση» του (φανταστικού) DNA των εθνοτήτων, τις οποίες φρόντιζαν να ανακαλύψουν σαν καταπιεζόμενες.
του Ιωάννη Μάζη*
Ένα λαμπρό παράδειγμα αποτελεί το «Ευρωπαϊκό Κέντρο Μειονοτήτων», ιδρυθέν το 1996, και προσωπικότητες όπως ο τότε διευθυντής του, και μετέπειτα «γενικός πρόξενος» στο, μη ανεγνωρισμένο ως κράτος, Κόσσοβο(!) Στέφαν Τραίμπστ.
Τον Στέφαν Τραίμπστ τον γνώρισα προσωπικά σε πρόσφατη ερευνητική συνεργασία του Εργαστηρίου Γεωπολιτικής, το οποίο διευθύνω στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με το Πανεπιστήμιο της Λειψίας στο πλαίσιο προγράμματος διευθυνομένου από το DAAD.
Οι αντιεπιστημονικές θέσεις του σχετικά με την περιοχή μας και την Ελλάδα μου έκαναν ιδιαιτέρα εντύπωση και έψαξα σχετικώς με την δράση του.
Μεταξύ αυτών που ανεκάλυψα ήταν ότι διηύθυνε το ανωτέρω γερμανικό «Ευρωπαϊκό Κέντρο Μειονοτήτων».
Ο εν λόγω Τραίμπστ, σε διάλεξή του σε Συμπόσιο του Ιδρύματος Καρλ Φρίντριχ φον Ζίμενς, η οποία εδόθη εις το Μόναχο, περί των «προβλημάτων των εθνοτήτων» και τις «περιφέρειες» στην Κεντρο-Ανατολική Ευρώπη, δημοσιευθείσα στη λίαν «έγκυρη» επιστημονική επιθεώρηση «Südosteuropa» τ. 7-8/1992.
Το ίδρυμα φέρει το όνομα του Γερμανού βιομηχάνου και «ευπατρίδη», ο οποίος πέραν της λοιπής στενής συνεργασίας του με το Ναζιστικό Ράϊχ ήτο και ο κατασκευαστής των κρεματορίων του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος των ναζιστικών στρατοπέδων συγκεντρώσεως).
Στη διάλεξή του ο Τραιμπστ ανέφερε τα εξής: «Στον μόλις το 1912 εξελληνισθέντα Βορρά (sic!) θα είναι, άραγε, οι εναπομείναντες Νοτιοσλάβοι ή οι Τούρκοι, οι εκεί διαβιούντες Πομάκοι ή οι Αρωμούνοι, οι Μεγλενοί, οι Αλβανοί, οι Σαρακατσάνοι, οι Σεφαρδείμ, οι Ρώμα, οι Γύφτοι ή οι Γιουρούκοι –ή ποιοι άλλοι– εκείνοι που πρώτοι θα αξιώσουν τα μειονοτικά τους δικαιώματα –ως προστάδιο της ιδίας κρατικής υπάρξεώς τους, ή της ενώσεως με ένα εκ των γειτονικών κρατών;».
H καταγραφή 282(!) εθνοτικών ομάδων από αυτά τα γερμανικά «ειδικά ερευνητικά κέντρα» αποτελεί στόχευση.
Υπαγορεύεται εδώ και 100 χρόνια από την από την ανάγκη του γερμανικού (και, εν τω μεταξύ, του ευρωπαϊκού) Κεφαλαίου να δημιουργήσει τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις που θα του επιτρέψουν να ανταγωνιστεί επιτυχώς, κατά τον 21ο αιώνα, το αμερικανικό Κεφάλαιο.
Και αυτό επίσης βαδίζει με αργά βήματα προς την περιχαράκωση του δικού του στρατοπέδου, από την Αλάσκα μέχρι την Λατινική Αμερική.

Το μήνυμα του Συλλαλητηρίου

Το Συλλαλητήριο έκαμε σαφές ότι ο ελληνικός Λαός αντιλαμβάνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν παγιδεύεται, ούτε και θυσιάζει την συνολική εθνική του μνήμη, ενότητα και ταυτότητα στον βωμό των ανωτέρω συμφερόντων.
Διότι είναι διαυγέστατος ο μηχανισμός της μοριοποιήσεως και κατόπιν πολτοποιήσεως των εθνικών ταυτοτήτων που χρησιμοποιείται από τα κέντρα αυτά.
Όπου το εθνικό συναίσθημα έχει υποχωρήσει, βαλλόμενο τόσον από τον διεθνιστικό κεφαλαιοκρατικό κοσμοπολιτισμό όσον και από έναν διεστραφέντα «νεοφιλελεύθερο διεθνισμό» μιας εξίσου νεοφιλελεύθερης, υποτιθέμενης Αριστεράς, οι άνθρωποι καταφεύγουν στο άμεσο και εγγύτερον: στην τοπική κοινότητα ή περιφέρεια, όπου διασώζονται ακόμη κάποια στοιχεία –ας είναι και μια διάλεκτος– που θα μπορούσαν να διακρίνουν «εμάς» από τους «άλλους».
Οπότε η τοπική ιδιαιτερότητα ανακηρύσσεται σε «εθνοτική/μειονοτική ταυτότητα» και ανάγεται από τους απελπισμένους στον ωκεανό της «Νέας Τάξεως» και της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας σε σανίδα σωτηρίας.
Και ο λυσιτελέστερος, λιγότερο επώδυνος και ηθικώς λιγότερο μεμπτός τρόπος αποσταθεροποιήσεως της Ευρώπης των μη-γερμανικών κρατών, προς όφελος του «Νέου Βερολίνου», είναι σήμερα το υπονομευτικό παίγνιο με τις τεχνητές ή/και πραγματικές «εθνοτικές» αλλά και «γλωσσικές μειονότητες».
Παραδείγματος χάριν, η ομηρική ελληνική κυπριακή ή ποντιακή ή κρητική διάλεκτος θα παρουσιασθεί από τα διεθνή αυτά «Κέντρα» κάποια στιγμή, σαν «εθνοτική γλώσσα».
Γι’ αυτόν τον λόγο και πρέπει να απωλέσει ο Έλληνας την γνώση της συνέχειας της Γλώσσας του από την Αρχαία Ελληνική στην Βυζαντινή, στην μεταβυζαντινή και τέλος στη νεοελληνική σε όλες της τις μορφές.
Γι’ αυτό και τα Αρχαία Ελληνικά πρέπει να θεωρηθούν «νεκρή γλώσσα» και να μην διδάσκονται, προϊόντως του χρόνου, εις ουδένα Έλληνα μαθητή.
Τέτοιοι είναι οι λόγοι, για τους οποίους έχουν ενταθεί, στη νέα περίοδο που διανύουμε διεθνώς μετά τις κοσμοϊστορικές αλλαγές των ετών 1989-92 (διάλυση της ΕΣΣΔ), οι προσπάθειες προς επαναχάραξη του χάρτη της Ευρώπης με γνώμονα τις «μειονότητες».

Η αμερικανική ανάμειξη

Οι ΗΠΑ δεν έχουν παρά μίαν και μόνη μέριμνα: την εισδοχή του πολυεθνοτικού κρατιδίου των Σκοπίων εις το ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του 2018, ώστε να προληφθεί η ρωσική προβολή ισχύος στα Κεντρικά Βαλκάνια και μέσω του σλαβικού στοιχείου των Σκοπίων.
Μία ρωσική προβολή ισχύος στην περιοχή θα ανέτρεπε το βασικό δόγμα δυτικής, αλλά και αμερικανικής αντιλήψεως, ασφαλείας: το Δόγμα του Αναχωματικού Δακτυλίου.
Μια πιθανή «δίοδος», λοιπόν, των –σλαβικής επιρροής και σλαβοορθοδόξου κλίματος– Σκοπίων προς το Αιγαίο θα σήμαινε την διακινδύνευση της αγγλοσαξωνικής ισορροπίας ισχύος στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Και μάλιστα σε μια περιόδο όπου η Νοτιοανατολική πτέρυξ του ΝΑΤΟ δεν διέρχεται και τις καλύτερες στιγμές της.
Είναι δεδομένη η απολύτως αφερέγγυος συμπεριφορά της ισλαμιστικής Τουρκίας έναντι της Ουάσιγκτον και οι ερντογανικές επιλογές προς την πλευρά ακριβώς, της Μόσχας και –έτι ενοχλητικότερον– της Τεχεράνης.
Επίσης, δεν είναι ορθολογικό να θεωρείται ότι υπό τις προαναφερθείσες, νέες γεωστρατηγικές δυναμικές στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και της Μέσης Ανατολής, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν ποτέ να επιτρέψουν σε μία χερσαία δύναμη της Heartland (κατά Ν.J. Spykman), γεωστρατηγικά και γεωγραφικά μελλοντική σύμμαχο της Μόσχας, όπως είναι η Γερμανία, να αποκτήσει τους λιμένες της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρουπόλεως.
Αν το επιτύγχαναν σε συνεργασία με την αναδυομένη Κίνα, τακτική σύμμαχο της Ρωσίας, θα έθεταν υπό τον έλεγχό τους το διεθνές εμπόριο από τον Ειρηνικό μέχρι τους λιμένες του Άμστερνταμ και του Ρότερνταμ. Και αυτό είναι κάτι το οποίον κατέστη σαφές ήδη από τον πρώτο γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ τον Λόρδο Ismey.
Στο ερώτημα γιατί δημιουργήθηκε το ΝΑΤΟ είχε απαντήσει με το γνωστό βρετανικό φλέγμα: «Για να κρατήσει την Αμερική εντός [της Ευρώπης], την Ρωσία εκτός και την Γερμανία κάτω»!

*Ο καθηγητής Ι. Θ. Μάζης είναι διπλωματούχος Α.Τ. Μηχανικός του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου. Είναι επίσης Δρ. Γεωγράφος/Γεωπολιτικός, ο οποίος ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Οικονομική Γεωγραφία με τετραετείς σπουδές στο Ανώτατο Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Γεωγραφίας του Universite Aix-Marseille II στο Aix en Provence της Γαλλίας. Είναι εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας Τεχνών του Λονδίνου, μέλος της International Society of Intercommunication of New Ideas (U.S.A.), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Οικονομικής Ιστορίας, Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών-Μουσείο Σολωμού, μέλος της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρείας, μέλος της Αναγνωστικής Εταιρείας Κερκύρας, μέλος του Διαπανεπιστημιακού Κέντρου Αναγνωρίσεως Τίτλου Σπουδών Αλλοδαπής (1994-2000), Σύμβουλος Σπουδών της Σχολής Εθνικής Αμύνης, Πρόεδρος του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, το οποίο διοικεί για 16 συνεχή έτη, και ex officio μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιονίου Πανεπιστημίου επί οκτώ έτη, μέχρι σήμερα. Έχει συμμετάσχει και οργανώσει πολυάριθμα διεθνή και ελληνικά διεθνολογικά, γεωπολιτικά και γεωγραφικά συνέδρια και έχει ορισθεί ως εκπρόσωπος της ελληνικής πλευράς σε σημαντικές φάσεις του ευρωϊσλαμικού διαλόγου. Το συγγραφικό του έργο καλύπτει τα ειδικά γνωστικά πεδία της Περιφερειακής Ανάπτυξης όπως και της Γεωπολιτικής με ειδίκευση στη Γεωπολιτική της Μέσης Ανατολής και της Ν/Α Μεσογείου. Είναι ο κατ’ εξοχήν ειδικός στη Γεωπολιτική του Ισλαμιστικού Κινήματος και των πολιτικο-πολιτισμικών των εκφάνσεων στο διεθνές περιβάλλον.

Το άρθρο είναι αναδημοσίευση από το slpress.gr υπό τον τίτλο «Ποιοι στηρίζουν τα Σκόπια και γιατί»

Το νέο βιβλίο του καθηγητού κ. Ιωάννη Μάζη

ΜΕΤΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Το νεοθετικιστικό πλαίσιο
ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. ΜΑΖΗΣ 
 Ο Καθηγητής Ιωάννης Θ. Μάζης  στο βιβλίο του με τίτλο "Μεταθεωρητική Κριτική Διεθνών Σχέσεων και Γεωπολιτικής. Το Νεοθετικιστικό πλαίσιο", συμβάλλει καθοριστικά μέσω των επιστημολογικών εργαλείων των Sir Karl Popper, Thomas Kuhn και Imre Lakatos, αφενός μεν στην ανάδειξη του αδιεξόδου των μέχρι σήμερα διατυπωθεισών θεωρητικών διεθνολογικών συγκροτήσεων και αφετέρου εντοπίζει ακριβώς τις αδυναμίες που το προκαλούν.
Η εργασία του αυτή επιλέγει τις διεθνολογικές θεωρητικές συγκροτήσεις του νεοθετικιστικού πλαισίου. Η προσέγγισή του παρουσιάζει αυστηρότητα και σχολαστικότητα στον τρόπο χειρισμού των επιστημολογικών προσεγγίσεων στην διαδικασία κριτικής του σώματος των υπό εξέταση διεθνολογικών θεωρητικών κειμένων.
Ο Μάζης, αφού προηγουμένως εντοπίσει σχολαστικά, κατόπιν θέτει τα θεμελιώδη ερωτήματα που κατατρύχουν την διεθνολογική θεωρητική περιπέτεια και αναζήτηση: 1) την ορθή επιστημολογικώς χρήση των διεθνολογικών εννοιών 2) την πολυσημία και την πολλαπλότητά τους 3) την αντιφατικότητα που προκύπτει ως αποτέλεσμα των ανωτέρω και 4) τις επιστημολογικώς εντοπιζόμενες αδυναμίες τους να συγκροτήσουν “Γενική Θεωρία” ή έστω “επιστημονική θεωρία”. Πρόκειται για τον εντοπισμό, την ανάδειξη, την περιγραφή και την συστηματική ταξινόμηση και αξιολόγηση των σημαντικότερων, “εσωτερικών”, δηλαδή “ενδοθεωρητικών” διεθνολογικών αντιπαραθέσεων, που με τη σειρά τους αποτελούν για τον συγγραφέα πηγές κριτικής των εν λόγω θεωρητικών αδυναμιών, των αυτοαναγορευμένων “Διεθνών Θεωριών” στο νέο-θετικιστικό πλαίσιο. Κεντρικά πρόσωπα στην κριτική αυτή ανάλυση είναι ο Morton Kaplan, o Κenneth Waltz, ο Hans Morgenthau, ο Raymond Aron και θεμελειώδη κείμενα κριτικής και πολεμικής που διατυπώθηκαν από αυτούς.
Ο Μάζης, δεν σταματά εκεί. Διεξέρχεται με σχολαστικότητα την περιγραφή και επιστημολογική ανάλυση των εννοιών της Γεωπολιτικής και της Γεωστρατηγικής, αναδεικνύει την μεικτή φάση γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής μεθόδου που χαρακτήρισε την Κλασική Γεωπολιτική Σχολή, είτε αυτή ήταν η γερμανική (F. Ratzel, R. Kjellén και Κ. Ηaushofer) είτε η Αγγλοσαξωνική (Sir Halford Mackinder, Nicholas J. Spykman). Παρατηρεί ιδιαίτερα και αναδεικνύει τις διαφορές της Γαλλικής Σχολής της Γεωπολιτικής και εντοπίζει τον επιστημονικό της χαρακτήρα τον βασιζόμενο στη Κλασική γαλλική Γεωγραφική και Γεωπολιτική Σχολή (Vidal de la Blache, Albert Demangeon, Jaques Ancel, Elisée Reclus, αλλά και των σύγχρονων όπως ο Yves Lacoste, ο Pascal Lorot, ο Gérard Chaliand, ο Michel Foucher, κ.τ.λ.).
Η κατάληξη αυτής της σχολαστικής έρευνας και κριτικής ανάλυσης είναι μια απολύτως πρωτότυπη πρόταση: η διατύπωση της Σύγχρονης Συστημικής Γεωπολιτικής Ανάλυσης, της δικής του δηλαδή ερευνητικής μεθόδου, υπό την μορφή λακατιανής συγκροτήσεως και η ανάδειξη των λειτουργικών της θεωρητικών στοιχείων (Είδη Γεωγραφιών, Είδη Χώρων, Συστημικά επίπεδα) αλλά και μαθηματικών εργαλείων, όπως η ασαφής λογική (fuzzy logic).
Το Παράρτημα κειμένων του βιβλίου αποτελεί ένα ανεκτίμητο ξεχωριστό πόνημα επίπονης, επίμονης και επιμελημένης μεταφραστικής εργασίας με ιδιαίτερη προσοχή στην ορολογία, στα πλούσια σχόλια του επιμελητή (Ι.Μάζη) που επιλύουν κάθε πρόβλημα του αναγνώστη που δεν είναι ειδικευμένος στα ζητήματα της θεωρητικής Φυσικής και των Μαθηματικών, πεδία απόπου αντλούν τα παραδείγματά τους οι μεγάλοι επιστημολόγοι συγγραφείς των όπως ο Kuhn και ο Lakatos. Στο μέρος αυτό του Παραρτήματος ακολουθούν σημαντικά θεωρητικά κείμενα πολεμικής και κριτικής συνταχθέντα από τους πλέον σημαντικούς θεωρητικούς των διεθνών σχέσεων και ιδιαιτέρως της Αγγλοσαξωνικής θεωρητικής σφαίρας. Το Παράρτημα αρχίζει με ένα θεμελιώδες κείμενο του ίδιου του συγγραφέα που θέτει ένα ερώτημα το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει και εναλλακτικό τίτλο του ανα χείρας συγγράμματος: «Κριτική στην Κριτική Γεωπολιτική ή Ποιός φοβάται την Σύγχρονη Γεωπολιτική Ανάλυση».
Ο πρόλογος του Ομότιμου Καθηγητή της Φιλοσοφίας και της Ιστορίας των Ιδεών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, π. Υπουργού Πολιτισμού της Οικουμενικής Κυβερνήσεως Κων/νου Καραμανλή και π. Ευρωβουλευτού κου Δημήτρη Νιάνια, δάσκαλου των φοιτητικών χρόνων του συγγραφέα, αποτελεί από μόνος του ένα πολύτιμο φιλοσοφικό δοκίμιο για την Γεωπολιτική από την πλατωνική της θέαση. Μια απολαυστική φιλοσοφική πρόγευση για τον προβληματιζόμενο αναγνώστη του ανά χείρας πονήματος.

Μάριος Λ. Ευρυβιάδης
Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων
Πάντειο Πανεπιστήμιο


ISBN: 978-960-02-2825-0
Σχήμα: 24x17, Σελίδες: 896
Τιμή: €58,00


Ανάλυση Μάζη: Το ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών και ο Αξων Αξιού – Βαρδάρη – Μοράβα – Δούναβη


Το Βερολίνο, επιθυμεί πάση θυσία την επέκταση της οικονομικής και πολιτικής της κυριαρχίας του, στην ζώνη: Σερβίας (μελλοντικού μέλους της ΕΕ), σκοπιανής «Μακεδονίας» (επίσης πιθανού μελλοντικού μέλους της ΕΕ) και ελληνικής Μακεδονίας, εκβιαζομένης από τον υποκινούμενο σκοπιανό «μακεδονισμό»

Ανάλυση Μάζη: Το ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών και ο Αξων Αξιού – Βαρδάρη – Μοράβα – Δούναβη | tanea.gr
Μάζης Θ. Ιωάννης
Σε παλαιότερα κείμενά μου του Φεβρουαρίου 2018 είχα αναφέρει ότι μία σειρά γεωπολιτικών Δεικτών (στους Πυλώνες της Άμυνας/Ασφάλειας και Οικονομίας) κατά την γεωπολιτική ανάλυση ανακατανομής ισχύος στο ad hoc Σύμπλοκο το εμπεριέχον τα Υποσυστήματα: i) των Κεντροδυτικών Βαλκανίων (Σκόπια, Κόσοβο και Μετόχια, Βοσνία και Αλβανία) ii) στο Δίπολο Θράκης-Αιγαίου και iii) στο Δίπολο Δωδεκάνησσα-Κύπρος με Γεωπολιτικό Παράγοντα το Κουρδικό Ζήτημα, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία, τελματωθείσα στην βορειοδυτική Συρία (Αφρίν) εξακτινώνει τις προσπάθειες προβολής ισχύος της σε όλα τα προαναφερθέντα υποσυστήματα, εκβιάζοντας το ΝΑΤΟ και την Ουάσιγκτων, με κίνδυνο θερμές εκρήξεις στη Νοτιοανατολική Πτέρυγα.
Πρώτον: Το δρών Υπερσύστημα επί του Γεωπολιτικού αυτού Παράγοντος εμπεριέχει τους ανταγωνιζομένους Διεθνείς Πόλους Ισχύος, αφενός της Ουάσιγκτων και της ΕΕ (Παρίσι-Βερολίνο) και αφετέρου της Μόσχας. Μεταξύ, όμως, των Δυτικών Πόλων Ισχύος υπάρχει επίσης εσωτερικός ανταγωνισμός: Στo Υποσύστημα των Κεντροδυτικών Βαλκανίων είναι σαφής ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ-Βερολίνου, αλλά και Παρισίων-Βερολίνου. Οι ΗΠΑ επιθυμούν τη ΝΑΤΟϊκή ολοκλήρωση στην βαλκανική περίμετρο σε συνεργασία με την Γαλλία του Μακρόν, πράγμα που επισημοποιεί σήμερα η γαλλική στρατιωτική/ναυτική παρουσία στην Λάρνακα, ώστε να ελέγξουν την ρωσική επιρροή προς την Μεσόγειο. Οι ΗΠΑ, αδιαφορούν επί του τύπου επιλύσεως του «ονοματολογικού» των Σκοπίων. Απλώς, στηρίζουν μια ανέλπιστη αποδοχή από πλευράς Ελλάδος η οποία επιλύει το γεωστρατηγικό πρόβλημα για την αμερικανική προβολή ισχύος, και παραλλήλως εγγράφουν μετοχές στην επίλυση του σκοπιανού ζητήματος, ώστε να ανατρέψουν πλήρως το γερμανικό «μονοπώλιο». Αντιθέτως, η Γερμανία επιμένει να θωπεύει τον σκοπιανό «ταυτοτικό μακεδονισμό» και τον εξ αυτού εκπορευόμενο υπονομευτικό, εις βάρος της Ελλάδος, δήθεν «αλυτρωτισμό» εξυπηρετούσα –διακριτικώς– τον άξονα Βερολίνου-Μόσχας-Αγκύρας. Αμφιβάλλει κανείς ότι εάν τα Σκόπια εδέχοντο την ονομασία, π.χ. «Βασίλης», οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ δεν θα είχαν ουδέν πρόβλημα να εντάξουν τον Ιούλιο τον «Βασίλη» εις το ΝΑΤΟ; Oχι βέβαια.
Το εξ αυτού του γεγονότος, όμως, προσποριζόμενο όφελος των αγγλοσαξωνικών θαλασσίων δυνάμεων ανταγωνίζεται ενδο-Δυτικώς την αναδυομένη χερσαία γερμανική δύναμη και λαμπρή συνεργάτιδα της Μόσχας εις τα ενεργειακά, την Γερμανία! Και η Γερμανία αποβλέπει στην, και επιθυμεί διακαώς, την δημιουργία ενός (ανεξαρτήτου από τους αγγλοσαξωνικούς περιορισμούς και ελέγχους)  γερμανικού ενεργειακού άξονος. Του άξονος Αξιού – Βαρδάρη – Μοράβα – Δούναβη με του οποίου την γεωπολιτική παρουσίαση θα ασχοληθούμε κατωτέρω. Άλλωστε, οι προθέσεις ενεργειακού ελέγχου του Βερολίνου στο συνολικό ζήτημα της ενεργειακής ασφαλείας της Ε.Ε. εουν καταστεί κραυγαλέως εμφανείς από την δημιουργία και λειτουργία του συστήματος των αγωγών Ρωσίας-Γερμανίας Νord Stream I και II οι οποίοι έχουν ετήσια ικανότητα μεταφοράς 55 δισ m3 (1,9 τρις ft3), η οποία προβλέπεται να διπλασιασθεί το 2019 σε 110 δισ m3 (3.9 τρις ft3). Προς το παρόν μεταφέρουν 22 δισ m3 λόγω των περιορισμών που έχει επιβάλει η ΕΕ στην Gazprom.
Το Βερολίνο, επιθυμεί πάση θυσία την επέκταση της οικονομικής και πολιτικής της κυριαρχίας του, στην ζώνη: Σερβίας (μελλοντικού μέλους της ΕΕ), σκοπιανής «Μακεδονίας» (επίσης πιθανού μελλοντικού μέλους της ΕΕ) και ελληνικής Μακεδονίας, εκβιαζομένης από τον υποκινούμενο σκοπιανό «μακεδονισμό». Εάν αυτό επιτευχθεί, η Γερμανία ως οικονομικός και πολιτικός ηγεμών της ΕΕ (κάτι βέβαια που τίθεται όλο και περισσότερο εν αμφιβόλω στην παρούσα πολιτική ευρωπαϊκή συγκυρία), σε συνεργασία με την άλλη διεθνή χερσαία δύναμη την Ρωσική Ομοσπονδία (κάτι που ενοχλεί αφάνταστα την Ουάσιγκτον), επιθυμεί να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός Ρωσο-ιρανο-γερμανικού ενεργειακού διαδρόμου τύπου South Stream μέσω Ελλάδος (ΕΕ), Σκοπίων (ΕΕ τότε), Σερβίας (ΕΕ τότε) και Κροατίας (ΕΕ) ή/και μέσω Μοράβα-Δουνάβεως. Και, βεβαίως σε αυτό θα βοηθήσουν οι πρόσφατες σχέσεις συνεργασίας Μόσχας – Αγκύρας.
Άλλωστε, ο γερμανικός τεχνικοοικονομικός έλεγχος μιας μελλοντικής εμπορευματικής συνδέσεως της spot αγοράς υδρογονανθράκων του λιμένος του Ρότερνταμ με το Αιγαίο, μέσω του γερμανικού ελέγχου επί της προαναφερθείσης και σχεδιαζομένης ζεύξεως Αξιού-Μοράβα-Δούναβη, είναι ακόμη ένα πολύ σημαντικό διακύβευμα για μια αναδυομένη ευρωκυρίαρχο Γερμανία. Έτσι φυσικά το Βερολίνο ελπίζει να έχει επιτύχει το, από Αυστροουγγρικής περιόδου, όνειρό της να κατέλθει στο Αιγαίο. Όταν θα εκδηλωθούν εις στο μέλλον οι δήθεν «αλυτρωτικές» τάσεις της εργαλειοποιηθείσης από το Βερολίνο «Βόρειας Μακεδονίας», το Βερολίνο με μεγίστη σπουδή και «ανθρωπιστικό-δικαιωματιστικό ενδιαφέρον»,  θα αναμειχθεί για την «επίλυση» των εντάσεων με σκοπό την, κατ’ αρχήν, ουδετεροποίηση της ζώνης Αξιού-Μοράβα και κατόπιν τον πλήρη έλεγχό της. Θα επιθυμούσε δε τα μάλα να λειτουργεί, ως «εγγυήτρια δύναμις» των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών των «εθνικών μειονοτήτων» της περιοχής, με πρώτη φυσικά, την (θού Κύριε…) «μακεδονική εθνική μειονότητα» η οποία ομιλεί και την «μακεδονική γλώσσα» και διαθέτει «μακεδονικό πολιτισμό» και η οποία θα εντοπίζεται μέχρι τον πολύτιμο λιμένα της Θεσσαλονίκης επί ελληνικών εδαφών.
Πως προκύπτουν όλα τούτα; μα δια του άρθρου 7 της ατυχούς και παραώρου Συμφωνίας των Πρεσπών, παραδίδομε ως Ελληνική Πολιτεία και Ελληνικό έθνος εις ένα αλβανο-ρωμα-σλαυο-ελληνικό πολυεθνοτικό μωσαϊκό το δικαίωμα χαλκεύσεως ενός ψευδο-εθνικού κοινωνικού σχηματισμού, ο οποίος έχοντας την «μακεδονική εθνικότητα» κατά τον κύριο Ζάεφ, (και όχι «ιθαγένεια» όπως μόνον οι εν ελλάδι «αρμόδιοι παράγοντες» αντιλαμβάνονται), δια τους πολίτες του (7, §4), σε συνδυασμό όμως με την «μακεδονική γλώσσα» (7, §4) στηρίζει απολύτως την σουρεαλιστική εκδοχή της «δημιουργίας έθνους» με ευλόγως…«μακεδονικό πολιτισμό», «μακεδονική ιστορία», «μακεδονική κουλτούρα και κληρονομιά»! Νομίζω και δικαίως, ότι ανθρωπολογικώς (θού Κύριε!), κοινωνιολογικώς, πολιτικώς και διεθνολογικώς σκεπτόμενοι δεν μπορούμε παρά να του ευχηθούμε νάναι ευτυχισμένο το νεογέννητο «μακεδονικό έθνος» και να του προσφέρομε και τα νενομισμένα παρά τω αναδόχω δωσίματα. Ένα «κλασικό»: 1) την στήριξή μας για την έναρξη της ενταξιακής του διαδικασίας στην Ε.Ε. ένα πολύ ακριβό: 2) την αμέριστη στήριξή μας για την πρόσκλησή του για ένταξη εις στο ΝΑΤΟ, και μερικά στρατηγικόύ και οικονομικού ενδιαφέροντος για τα Σκόπια και την Γερμανία όπως αυτά που προοιονίζονται τα άρθρα 13, 14,§4  όπου είναι εμφανής η δημιουργία υποδομών αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου, στο ίδιο άρθρο §6 όπου τα…περίκλειστα και άνευ θαλασσίων ακτων Σκόπια «θα αξιοποιήσουν» μαζί με την Ελλάδα «τις καλύτερες διαθέσιμες τεχνολογίες και πρακτικές» (δηλ. τις…γερμανικές, στον άξονα Αξιού, Μοράβα, Δούναβη λέγω εγώ), και λοιπά ωραία. Με όλα τα ανωτέρω ως εργαλεία το Βερολίνο απεργάζεται την κατάργηση κάθε, αγγλοσαξωνικής επιρροής, ΝΑΤΟ-δυτικού τύπου πρόνοια «ενεργειακής ασφαλείας» της ΕΕ, εφόσον οι ενεργειακοί στρατηγικοί εταίροι του Βερολίνου επί του άξονος αυτού και του λιμένος της Θεσσαλονίκης θα είναι η ρωσική και η ιρανική ενεργειακή βιομηχανία, μέσω τουρκικών εδαφών. Βεβαίως από την γερμανική αυτήν στόχευση, μέχρι την υλοποίησή της, υπάρχει το ερώτημα των αναμενομένων αμερικανικών αντιδράσεων! Εάν αυτές δεν υπάρξουν, θα αποδειχθεί ότι η Ουάσιγκτων έχει απωλέσει το γεωπολιτικό παίγνιο στο Βόρειο Αιγαίο προς όφελος του γερμανο-ρωσο-τουρκο-ιρανικού μλόκ. όπου συντομότατα θα εμπλακεί και η Κίνα δια της χρήσεώς του ως μέρος του «Νέου Δρόμου του Μεταξιού» (ΟΒΟR)!
Ας δούμε όμως τώρα την γεωπολιτική εικόνα του φιλόδοξου αυτού σχεδίου πλευσίμου ποταμίου εμπορευματικής οδού.
Ιστορική Αναδρομή
Η σημασία του ποταμού Μοράβα ως πλωτή δίοδος εμπορευματικών μεταφορών και κυρίως υδρογονανθράκων υψηλής στρατηγικής σημασίας προκύπτει από την δυνατότητά του να διασυνδέσει την Βόρεια, Δυτική και Κεντρική Ευρώπη με την Μεσόγειο Θάλασσα δια του Λιμένος της Θεσσαλονίκης, αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1841, όταν σερβικές εφημερίδες δημοσίευσαν ότι τέσσερα πλοία που μετέφεραν αλληλογραφία, κατέπλευσαν για την πόλη Ćuprija διαμέσου του ποταμού Μοράβα. Στη συνέχεια, σχηματίστηκε η «French – Serbian Society of navigation», η οποία λειτούργησε από το 1844, έως το 1864, οργανώνοντας τη ναυσιπλοΐα στους ποταμούς Δούναβη, Σάβα και Μοράβα, ενώ ταυτόχρονα εντάχθηκε υπό την σκέπη της γαλλικής «Major company for navigation», η οποία ιδρύθηκε με διάταγμα του Ναπολέοντα στις 14 Σεπτεμβρίου 1850.
Τον Ιούλιο του 1859 μια εταιρεία γαλλικών συμφερόντων με επωνυμία «Principal Compagnie de Bateux à Vapeur» απευθύνθηκε στον πρίγκιπα Miloš Obrenović  με αίτημα την αποκλειστική εμπορική χρήση για τριάντα χρόνια του ποταμού Μοράβα. Παρόλο που οι Ρώσοι ασκούσαν πιέσεις για την ίδια εκμετάλλευση από μεριάς τους, η σύμβαση μεταξύ Σέρβων και Γάλλων υπογράφηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1860.
Το 1879, το «Bulletin of the Serbian Learned Society» δημοσίευσε το σύγγραμμα του Σέρβου Μηχανικού Ante Aleksić «Morava – Its present state and possibilities of navigation», το οποίο περιγράφει τις τεχνικές δυνατότητες και την οικονομική σκοπιμότητα της ναυσιπλοϊας στον ποταμό Μοράβα.
Το 1904, προτάθηκε η κατασκευή μιας πλωτής οδού που θα συνέδεε τον Δούναβη με το Αιγαίο και έγιναν προσπάθειες για την προσέλκυση κεφαλαίων από την Αγγλία και τη Γερμανία. Η πλωτή όδευση από τον ποταμό Δούναβη μέσω του ποταμού Μοράβα, προς το Αιγαίο ονομαζόταν «line of European economic gravity in relation to Suez». Η σύνδεση αυτή εμφανίζεται από τις σχετικές εκπονηθείσες μελέτες ως «θεμελιώδους σημασίας για την εμπορευματική διασύνδεση μεταξύ Κίνας, Ινδίας, Μέσης Ανατολής και Ευρώπης.». Φυσικά, η διασύνδεση αυτή όταν ολοκληρωθεί δύναται να μεταφέρει υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ προς τον Κεντροευρωπαϊκό, Δυτικοευρωπαϊκό και Βορειοευρωπαϊκό χώρο ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια, όπως αυτή νοείται από την Δύση. Δηλαδή απεξαρτημένη από την ρωσική επιρροή.
Είναι γεγονός ότι στο προσεχές μέλλον, οι οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα μπορούν να μεταφέρουν εμπορεύματα διαμέσου της OBOR, μια εναλλακτική όμως θαλάσσια όδευση, η οποία θα επωφεληθείτε από τις δυναμικές οικονομικές εξελίξεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ανατολική Αφρική και τη Νότια Ασία είναι κρίσιμης σημασίας τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την Κίνα. Από γεωοικονομική άποψη, δεν υπάρχει καλύτερη θαλάσσια όδευση από αυτή που περιλαμβάνει την Ελλάδα, με τα λιμάνια της να είναι οι πλησιέστεροι ευρωπαϊκοί ηπειρωτικοί λιμένες προς τη διώρυγα του Σουέζ.(6)
Επιπρόσθετα το 1907 στο New Jersey (ΗΠΑ) ιδρύθηκε η «American Engineering Company», η οποία προσέλαβε τον καθηγητή Nicholas Stamenkovic από την Τεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου για να πραγματοποιήσει προκαταρκτικές μελέτες επί του σχεδιασμού της πλωτής όδευσης Μοράβα-Βαρντάρ/Αξιού.
Το 1973, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών συνέταξε μια έκθεση σχετικά με τη διαδρομή Μοράβα-Βαρντάρ/Αξιού αναδεικνύοντας την σημασία του έργου, ενώ στις αρχές του 2013, ο καθηγητής Milan Bačević έθεσε και πάλι το ζήτημα της ολοκληρωμένης διαχειρίσεως του ποταμού Μοράβα και της κατασκευής της πλωτής οδεύσεως από τον ποταμό Δούναβη προς το Αιγαίο. Επιπρόσθετα υπογράφηκε το «πρωτόκολλο κατανοήσεως» για την εκπόνηση της μελέτης βιωσιμότητος για την υλοποίηση του σχεδίου υποδομών στον ποταμό Μοράβα, με την εταιρεία «China Gezhouba Group Corporation».
To 2013 η ίδια εταιρεία μετά από ενδελεχή έρευνα υπέβαλε ολοκληρωμένη έκθεση σχεδιασμού, προτείνοντας την αναβίωση του έργου, καθορίζοντας τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να γίνουν.(7)  Το Πεκίνο αξιολογεί την διασύνδεση αυτή ως συνέχεια του One Belt One Road (OBOR), και την πλέον συμφέρουσα για την τροφοδοσία των Ευρωπαϊκών αγορών με κινεζικά προϊόντα αλλά και της κινεζικής αγοράς με ευρωπαϊκά προϊόντα. Κινέζοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η χώρα έχει επενδύσει πάνω από 8 δισεκατομμύρια δολάρια (6,7 δισεκατομμύρια ευρώ) στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο της δημιουργίας υποδομών για το OBOR. Eίναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το το διμερές εμπόριο μεταξύ Κίνας και χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης το έτος 2016, αυξήθηκε κατά 11% σε σχέση με το 2011. Η Κίνα σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Μαυροβούνιο και Βοσνία-Ερζεγοβίνη), όπου δεν διατίθενται κονδύλια της ΕΕ και δεν ισχύουν οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Όταν ο κινέζος Πρόεδρος επισκέφθηκε το Βελιγράδι το 2016 συζήτησε διεξοδικά την κατασκευή του καναλιού, που αποτελεί τα τελευταία χρόνια προτεραιότητα της σερβικής ηγεσίας.
Ήδη η κινεζική εταιρεία China Gezhouba Group Corporation (CGGC), που έχει υπογράψει πρωτόκολλο κατανόησης με τη σερβική κυβέρνηση, παρέδωσε στο Βελιγράδι ολοκληρωμένη έκθεση σχεδιασμού του έργου καθορίζοντας τα επόμενα βήματα, για τα οποία όμως αναγκαία είναι η συναίνεση και συγκατάθεση Αθηνών και Σκοπίων. Σύμφωνα με τους Κινέζους εμπειρογνώμονες, το έργο θεωρείται εφικτό και βιώσιμο. Στις ενστάσεις που ακούγονται ότι είναι «φαραωνικό» και δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην υλοποίησή του οι οικονομίες των βαλκανικών χωρών που θα εμπλακούν, ήδη η Κίνα απαντά με την επίδειξη ενδιαφέροντος για την ανάληψη από μέρους της, της χρηματοδοτήσεως, ενώ υπάρχει και η λύση να παραχωρηθούν δικαιώματα εκμεταλλεύσεως, όπως συμβαίνει και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Παραλλήλως, και εφόσον το έργο κριθεί εφικτό και βιώσιμο, θεωρείται βέβαιη και η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία έχει ως προτεραιότητα τις ποτάμιες μεταφορές, οι οποίες εντάσσονται στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη από την δεκαετία του 70’ η Κίνα προσπαθούσε συστηματικά να συνάψει σχέσεις εμπορικής συνεργασίας με τις υπόλοιπες κομμουνιστικές χώρες της Βαλκανικής, με τους κόπους να αποδίδουν συνεχώς καρπούς τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, στην παρούσα χρονική συγκυρία, η Κίνα βρίσκεται στο TOP10 εμπορικών εταίρων, σε όλες ανεξαιρέτως χώρες της Βαλκανικής με τα μερίδια αγοράς να παρουσιάζονται τόσο ποσοστιαία, όσο και σε απόλυτα νούμερα, στον Πίνακα 1, που ακολουθεί.
Πίνακας 1: Kατάταξη συναλλαγών βαλκανικών χωρών με την Κίνα (σε $)
Πηγή: Eurostat 2016
Συμπληρωματική ένδειξη του ενδιαφέροντος της Κίνας για την περιοχή της Βαλκανικής, αποτελούν τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί από το 2005 έως και το 2017 από την κινεζικές εταιρείες σε έργα υποδομής, τα οποία και παρουσιάζονται πολύ παραστατικά στον παρακάτω χάρτη.
Εικόνα 1: Επενδύσεις κινεζικών εταιρειών σε έργα υποδομής
(σε δις $), 2005-2017
Πηγή: China Global Investment Tracker, 2017
Βασικά χαρακτηριστικά του έργου
Οι υποστηρικτές του καναλιού Δούναβη-Μοράβα-Αξιού επισημαίνουν ότι με το συγκεκριμένο έργο ενισχύεται η μεταφορά προϊόντων στις αγορές της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης αλλά και του Καυκάσου και της Μαύρης Θάλασσας, ενώ υποβαθμίζεται αισθητά ο ρόλος των θαλάσσιων μεταφορών και ο στρατηγικός χαρακτήρας των Στενών του Βοσπόρου. Αυτό, υποβαθμίζει σαφώς την γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας και αναβαθμίζει σαφώς την αντίστοιχη της Ελλάδος και της FYROM.  Βεβαίως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στα ζητήματα νεο-βαλκανικού αλυτρωτισμού μεταξύ των δύο χωρών, η οποία δεν επεδείχθη σε καμμία περίπτωση από την περιβόητη «Συμφωνία των Πρεσπών», ώστε να αποφευχθούν εις το μέλλον διεκδικήσεις οι οποίες θα υποστηρίζονται, όπως άλλωστε συμβαίνει και σήμερα από το σύμπλοκο Γερμανίας-Αυστρίας. Το ότι η εν λόγω Συμφωνία δεν καλύπτει αυτές τις προϋποθέσεις ασφαλείας, καθίσταται διαρκώς εμφανές από την χρήση την οποία της κάνει ο κος Ζάεφ, ομιλών για «μία και μόνη Μακεδονία, μία και μόνη Μακεδονική εθνότητα και μία και μόνη μακεδονική γλώσσα» έχοντας ήδη λησμονήσει το όνομα «Βόρεια Μακεδονία», αλλά βασιζόμενος στα κατοχυρομένα από την Συμφωνία με την ελληνική υπογραφή, «μακεδονική εθνότητα/nationality και όχι citizenship/υπηκοότητα», «μακεδονική γλώσσα» και «μακεδονικό πολιτισμό». Είναι επίσης σαφές ότι ενισχύεται η «ηπειρωτική γερμανοσαξωνική» επιρροή στις εμπορευματικές ευρωπαϊκές μεταφορές αλλά και ελέγχονται οι διασυνδέσεις Σουέζ-Ευρώπη όπως και Κίνα-Ευρώπη από το Δίπολο Βερολίνου-Βιέννης. Και αυτό, τεκμηριούται σαφώς από το γεγονός ότι η πλωτή όδευση θα προσφέρει μια πολύ ταχύτερη και χαμηλότερου κόστους διαδρομή για τα φορτία που προορίζονται για την Ευρώπη από την Άπω Ανατολή. Μελέτες υποστηρίζουν ότι μια τέτοια διαδρομή θα συντομεύσει κατά τέσσερις ημέρες, σε σύγκριση με την υπάρχουσα κατάσταση.(8) Από πλευράς δε ενεργειακής ασφάλειας της EE η σύνδεση αυτή υποστηρίζεται από την σερβική και γερμανική πλευρά, ότι θα αποτελέσει εναλλακτική όδευση για την προμήθεια πετρελαιοειδών από την Μέση Ανατολή, αυξάνοντας την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και οδηγώντας την Σερβία ακόμα πιο κοντά στην ένταξη της στους κόλπους της Ένωση. Ο γράφων, ήδη από το 2004/2005 είχε επισημάνει την σημασία του άξονος Πόρτ Σάιντ-Ρότερνταμ και την είχε απεικονίσει χαρτογραφικά. Ο άξων αυτός και η διαδρομή του, θα ολοκληρωθεί απολύτως με την υλοποίηση της πλωτής οδού Αξιού/Βαρδάρη-Μοράβα-Δούναβη.
Εικόνα 3: Οι Γεωπολιτικοί Άξονες της Μεσογείου
Πηγή: Ι. Θ. Μάζης, Γεωπολιτική προσέγγιση για ένα νέο Ελληνικό Αμυντικό Δόγμα, Παπαζήσης, Αθήνα 2006, (Χάρτης 7, σ. 48)
Συμπληρωματικά, κατά μήκος της συγκεκριμένης οδεύσεως είναι δυνατόν να αναπτυχθούν υποδομές καλωδίων οπτικών ινών για μεταφορά δεδομένων υψηλής ταχύτητας, κατά τη διάρκεια της κατασκευής της. (Βλ. εικόνα 4)
Εικόνα 4:  Ποτάμιες διασυνδέσεις στην Ευρώπη και ο OBOR
Τα βασικά χαρακτηριστικά της πλωτής όδευσης Moράβα-Βάρνταρ-Αξιού σύμφωνα με τους Milena Nikolic, του Ινστιτούτου Εφαρμοσμέων Σπουδών του Βελιγραδίου και  Dragan Duncic, του Γραφείου Περιφερειακής Αναπτύξεως της Σερβίας, 2015 είναι τα ακόλουθα:
Πιο συγκεκριμένα, για τεχνικούς λόγους το έργο χωρίστηκε σε πέντε επιμέρους τμήματα:
«Το πρώτο τμήμα θα ξεκινά από τον Δούναβη και θα φτάνει στο Σταλάκ, με μήκος περίπου 150km και θα έχει συνολική υψομετρική διαφορά περίπου 58m. Σε αυτό το τμήμα, σύμφωνα με το σχεδιασμό του έργου, θα υπάρχουν συνολικά 7 σημεία ανύψωσης (locks), ώστε να επιτευχθεί η πλοήγηση μέσω των καναλιών.
Το δεύτερο τμήμα θα ξεκινά από το Σταλάκ και θα καταλήγει στην λεκάνη απορροής του Presevo, με μήκος περίπου 196km και συνολική υψομετρική διαφορά 266m. Σε αυτό το τμήμα, σύμφωνα με το σχεδιασμό του έργου, θα υπάρχουν συνολικά 30 σημεία ανύψωσης (locks).
Το τρίτο τμήμα θα ξεκινά από την λεκάνη απορροής του Presevo και θα καταλήγει σε οριζόντιο κανάλι, ανάμεσα στην λεκάνη απορροής του Δούναβη και στην λεκάνη απορροής του Vardar/Αξιού. Το μήκος αυτού του τμήματος θα είναι περίπου 30km, με συνολική υψομετρική διαφορά περίπου 36m. Αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα, ότι εάν εν τω μεταξύ, συμβεί η συζητούμενη ανταλλαγή Πρέσεβου έναντι Μητρόβιτσας μεταξύ Σερβίας και Κοσσόβου, τότε το αλβανικό στοιχείο της περιοχής αποκτά μεγαλύτερη στρατηγική επιρροή επί του κρίσιμου αυτού γεωστρατηγικού άξονος και αυτό σημαίνει ότι δι αυτού αποκτά ακόμη μεγαλύτερη επιρροή η Τουρκία στον ίδιο άξονα.
Tο τέταρτο τμήμα θα ξεκινά από το οριζόντιο κανάλι μεταξύ της λεκάνης απορροής του Δούναβη και του Vardar/Αξιού και θα καταλήγει στα σύνορα της πΓΔΜ και της Ελλάδας, με μήκος περίπου 202km και συνολική υψομετρική διαφορά 386m. Σε αυτό το τμήμα, σύμφωνα με το σχεδιασμό του έργου, θα υπάρχουν συνολικά 22 σημεία ανύψωσης (locks).
Tο πέμπτο τμήμα θα ξεκινά από τα σύνορα της πΓΔΜ με την Ελλάδα και θα καταλήγει στο Αιγαίο, με μήκος περίπου 73km και συνολική υψομετρική διαφορά 44m. Σε αυτό το τμήμα, σύμφωνα με το σχεδιασμό του έργου, θα υπάρχουν συνολικά 3 σημεία ανύψωσης (locks)»(11).
Ένα ενδεικτικό σκαρίφημα της όψης που θα έχει από τεχνικής πλευράς η πλωτή όδευση, παρουσιάζεται στις εικόνες που ακολουθούν.
Εικόνα 5: Σκαρίφημα της τομής της πλωτής όδευσης Δούναβη-Μοράβα-Αξιού (Εγκάρσια τομή)
(Prof. Nikolic M., Duncic D., “Danube-Morava-Vardar/Axios-Aegean Sea waterway and Silk Road Economic Belt”, Belgrade, p.11)
Εικόνα 6: Σκαρίφημα οριζόντιας τομής σημείου ανύψωσης της πλωτής όδευσης Δούναβη-Μοράβα-Αξιού
Εικόνα 7: Τρόπος λειτουργίας σημείου ανύψωσης (Lock)(14)
(Prof. Nikolic M., Duncic D., “Danube-Morava-Vardar/Axios-Aegean Sea waterway and Silk Road Economic Belt”, Belgrade, p.11)
Δυναμικότητα Έργου
Η εκτίμηση της πιθανής δυναμικότητας του έργου βασίζεται πάνω στην μέγιστη δυνατότητα που έχουν τα σημεία ανύψωσης που θα υπάρχουν κατά μήκος της πλωτής όδευσης, να εξυπηρετήσουν τα διερχόμενα πλοία. Σε ένα σημείο ανύψωσης είναι δυνατή η ταυτόχρονη εξυπηρέτηση δύο πλοίων συνολικής χωρητικότητας 2.500 τόνων. Ο χρόνος που χρειάζεται για να γίνει η είσοδος και η έξοδος των πλοίων στο σημείο ανύψωσης είναι 30min. Η μέγιστη υποθετική ποσότητα εμπορευμάτων που μπορεί να διακινήσει κάθε σημείο ανύψωσης είναι 120.000 τόνοι ημερησίως ή 43,8 εκατομμύρια τόνοι ετησίως, ενώ η μέση υποθετική ποσότητα εμπορευμάτων που μπορεί να διακινήσει κάθε σημείο ανύψωσης είναι: 5000 t/ώρα x 18 ώρες x 250 ημέρες = 22,5 εκατομμύρια τόνοι ετησίως.(15)
Κόστος Έργου
Μια γενική εικόνα της κατανομής του κόστους του έργου, με ονομαστικές αξίες έτους 2006, δίνεται παρακάτω:
Πίνακας 3: Κατανομή κόστους Έργου Σύνδεσης Δούναβη-Μοράβα-Αξιού
Οι ευρωπαϊκές πλωτές οδεύσεις
Η εσωτερική ναυσιπλοΐα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καταλαμβάνει μερίδιο 6.9% στον συνολικό όγκο των εμπορευματικών μεταφορών και περιλαμβάνει περίπου 40.000 χιλιόμετρα πλωτών οδών, αλλά το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο στις χώρες με καλή υποδομή πλωτών οδών, όπως η Ολλανδία της οποίας το ποσοστό ανέρχεται σε 46,6% και της Ρουμανία σε 29%.
Εικόνα 8 : Μερίδιο αγοράς μέσων μεταφοράς στην ΕΕ
Πηγή: Eurostat, 2014
Παράλληλα, οι μεταφορές μέσω πλωτών οδεύσεων παρουσιάζουν την δεύτερη καλύτερη επίδοση ρυθμού αύξησης ανάμεσα στα διάφορα είδη εμπορευματικών μεταφορών την περίοδο 1995-2013, αμέσως μετά από τις οδικές (Βλ. Εικόνα 9), με τις τελευταίες όμως να αποτελούν εξαιρετικά επιβαρυντικές για το περιβάλλον, όπως βλέπουμε και στην Εικόνα 10.
Εικόνα 9 : Ποσοστό αύξησης εμπορευματικών μεταφορών ανά είδος 1995-2013
Πηγή: Eurostat, 2014
Εικόνα 10: Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ανά κλάδο

Πηγή: Inland Navigation Europe, 2017
Σύγκριση κόστους μεταφοράς στις πλωτές οδεύσεις
Μια φορτηγίδα 1.350 τόνων καταναλώνει τέσσερις έως επτά φορές λιγότερο καύσιμο από ό, τι ένα οδικό όχημα. Με μόνο 5 λίτρα καυσίμου, μια φορτηγίδα μπορεί να μεταφέρει ένα τόνο φορτίου σε απόσταση 500 km. Με το ίδιο ποσό καυσίμων, ένα τραίνο θα μπορούσε να μεταφέρει ένα τόνο φορτίου 333 km, ένα φορτηγό μόλις 100 km, ενώ ένα αεροπλάνο μόλις 6,6 km.(18) (Βλ. Εικόνα 11).
Εικόνα 11: Απόσταση που μπορεί να διανυθεί με 5 λίτρα καυσίμου ανά κατηγορία

Στα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνεται το έμμεσο κόστος που προκύπτει για τις τοπικές κοινωνίες και μπορεί να οφείλεται σε ατυχήματα, θόρυβο, ρύπανση, αλλαγή του κλίματος, κ.α. Η ναυσιπλοΐα σε πλωτές οδεύσεις απολαμβάνει το χαμηλότερο κόστος σε αυτή την κατηγορία, με τις οδικές μεταφορές να ανέρχονται 24,12 ευρώ ανά 1000 ton-kilometres. Για τις σιδηροδρομικές μεταφορές, το ίδιο έμμεσο κόστος είναι 12,34 ευρώ, ενώ για την ναυσιπλοΐα σε πλωτές οδεύσεις εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 5 ευρώ κατ "ανώτατο όριο.
Πίνακας 4: Έμμεσα Κόστη Μεταφορών
Επιπρόσθετα, ως προς την μεταφορική δυνατότητα των φορτηγίδων που χρησιμοποιούνται στις πλωτές οδεύσεις αρκεί να παραθέσουμε την παρακάτω εικόνα, για να κατανοήσουμε την σημαντικότητα τους.
Εικόνα 12: Συγκριτική αναπαράστασή μεταφορικής ικανότητας μεταφορικών μέσων
Πηγή: Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, Ειδική Έκθεση: «Εσωτερικές πλωτές μεταφορές στην Ευρώπη, 2015
Θα πρέπει να τονιστεί όμως, ότι οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές είναι βραδύτερες από τις αντίστοιχες οδικές και χρησιμοποιούνται για μη ευπαθή προϊόντα και εμπορεύματα που δεν προϋποθέτουν άμεση παράδοση, όπως μεταλλεύματα, προϊόντα διύλισης πετρελαίου, άνθρακος και αργού πετρελαίου.
Δυνητικοί Επενδυτές
Α. Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ένας από τους πιο πιθανούς επενδυτές και σίγουρα από τους πιο βασικούς υποστηρικτές για το συγκεκριμένο έργο θα μπορούσε να είναι η Γερμανία. Η κατασκευή της πλωτής όδευσης μεταξύ Μοράβα, Βαρντάρ και Αιγαίου θα μπορούσε να αναβαθμίσει σημαντικά την αξία της πλωτής όδευσης Ρήνου-Μάιν-Δούναβη, δημιουργώντας στρατηγική σύνδεση μεταξύ Βόρειας Θάλασσας και Αιγαίου και κατ’ επέκταση του Ατλαντικού Ωκεανού με την Μεσόγειο Θάλασσα.
Δεν αποτελεί μυστικό άλλωστε ότι η Γερμανία αποτελεί τον μεγαλύτερο χρήστη των ποτάμιων οδεύσεων με την γερμανική βιομηχανία παραγωγής χάλυβος και άνθρακα να επωφελείται τα μέγιστα από αυτό, με τις χώρες Ολλανδία, Βέλγιο, Ουκρανία και Σερβία να ακολουθούν, όπως φαίνεται και στον παρακάτω Πίνακα. Εν ολίγοις, με τις χώρες που η Γερμανία επιθυμεί να εντάξει στην ιδιαίτερη γεωστρατηγική σφαίρα επιρροής της.
Πίνακας 5: Top 10 διεθνών ροών μεταφοράς μεταλλευμάτων και άλλων προϊόντων εξόρυξης και λατομείων
Πηγή: Eurostat, 2016
Β. ΕΕ και ΙΑΠΩΝΙΑ
Οι  σέρβοι ακαδημαϊκοί Sarcevic J., Karanovic S., υποστηρίζουν ότι: «Εκτός από τη Γερμανία, δυνητικοί επενδυτές θα μπορούσαν να είναι η Ε.Ε. ή η Ιαπωνία ως μία από τις προηγμένες τεχνολογικά και οικονομικά χώρες παγκοσμίως. Με αυτόν τον τρόπο, η Ιαπωνία θα συμμετάσχει σε ένα από τα σημαντικά έργα στην Ευρώπη, ενώ η Σερβία, η ΠΓΔΜ και η Ελλάδα θα εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμα έναν επενδυτή και σταθερό εταίρο».(22) Βεβαίως, οι Sarcevic J., Karanovic S., δεν φαίνεται να προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία στις αμερικανικές βουλήσεις ελέγχου του δρομολογίου.
Γ. ΚΙΝΑ
Tέλος και η κινεζική πλευρά είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα εκφράσει επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς τo 2013 η θαλάσσια σύνδεση μεταξύ Δούναβη και Θεσσαλονίκης επανήλθε στην επικαιρότητα με την επίσκεψη του Σέρβου Υπουργού φυσικών πόρων κου Mίλαν Μπάτσεβιτς,  στην Κίνα. Το Πεκίνο θεωρεί την σύνδεση αυτή ως την πλέον συμφέρουσα εναλλακτική δίοδο εισαγωγής των προϊόντων τους στην Ευρώπη μετά το λιμάνι του Πειραιά. Έτσι λοιπόν υπογράφηκε ένα MOU μεταξύ της Σερβικής κυβέρνησης και της κινεζικής εταιρίας China Gezhoubou Group Corporation. Άλλωστε το Πεκίνο θεωρεί την Σερβία ως σημαντικό στρατηγικό μεταφορικό έρεισμα διελεύσεως για την προβολή οικονομικής ισχύος προς την ΕΕ, εφόσον έχει ήδη εντάξει στον συνολικό επενδυτικό του σχεδιασμό την Ελλάδα. Το γεγονός ότι η Σερβία δεν είναι εισέτι μέλος της Ε.Ε. και δεν ισχύουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί και οι αντίστοιχες κοινοτικές δεσμεύσεις, αποτελεί κίνητρο για το Πεκίνο να εντάξουν την σερβική ποτάμια λεκάνη στην διέλευση Αξιού/Βαρδάρη, Μοράβα και Δούναβη προς την Κεντρική, Δυτική και Βόρεια Ευρώπη.
Μία από τις προτεραιότητες από την άποψη αυτή, είναι η σιδηροδρομική γραμμή κόστους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ μεταξύ Βελιγραδίου και Βουδαπέστης (HSR) για την οποία υπογράφηκε συμφωνία τον Δεκέμβριο του 2014. Ο σιδηρόδρομος αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου έργου που στοχεύει στη σύνδεση του Πειραιά και της Βουδαπέστης μέσω ενός σιδηροδρομικού σταθμού υψηλών ταχυτήτων (διαβαλκανικό), το οποίο εξετάζεται από το 2014. Έχουν υπογραφεί συμφωνίες μεταξύ του κινέζου πρωθυπουργού και των ομολόγων του από τη Σερβία, την Ουγγαρία και τα Σκόπια.
Μέχρι στιγμής, η Κίνα χρηματοδότησε στη Σερβία έναν θερμοηλεκτρικό σταθμό στο Στάνιρι (1,7 δισεκατομμύρια δολάρια) και μια γέφυρα 1500 μέτρων πάνω από τον ποταμό Δούναβη στο Βελιγράδι (170 εκατομμύρια ευρώ), ενώ έχουν εξεταστεί και άλλα έργα υποδομής. Ορισμένα εξ αυτών είναι η κατασκευή της περιφερειακής οδού του Βελιγραδίου από την κινεζική κρατική Sinohydro, έργο το οποίο υπολογίζεται σε 608 εκατομμύρια δολάρια, ενώ συζητείται και η δημιουργία μιας βιομηχανικής ζώνης, ειδικά για τις κινεζικές εταιρείες.(23)
Επιχειρηματολογία κατά του Έργου
Τα πιο σημαντικά επιχειρήματα κατά της επένδυσης είναι τα ακόλουθα:
–          «Υπέρογκο κόστος: Σχετικά με το κόστος, υπάρχουν ποικίλες εκτιμήσεις για το πόσο μπορεί να στοιχήσει το έργο στο σύνολο του, καθώς εκτός από το κανάλι, θα πρέπει να κατασκευαστούν και άλλες εγκαταστάσεις. Επιπρόσθετα οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι η συγκεκριμένη πλωτή όδευση θα «κόψει» ουσιαστικά τη Σερβία στην μέση. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να κατασκευαστεί ένας μεγάλος αριθμός από γέφυρες

–          Περίοδος κατασκευής: σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις θα χρειαστούν τουλάχιστον 13 χρόνια για την ολοκλήρωση του έργου, με τους πιο πεσιμιστές να μιλάνε για περισσότερα από τριάντα χρόνια. Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι οι Γερμανοί χρειάστηκαν σχεδόν έναν αιώνα να ολοκληρώσουν το κανάλι Ρήνου-Μάιν-Δούναβη, από την ημέρα σύλληψης της ιδέας

–          Επιπτώσεις στο περιβάλλον: Υπάρχουν φόβοι ότι η κατασκευή της πλωτής όδευσης και άλλων πλευρικών οδεύσεων θα καταστρέψουν το περιβάλλον στις χώρες ενδιαφέροντος.

–          Κερδοφορία του έργου: Αν και οι θαλάσσιες μεταφορές είναι σίγουρα οι πιο κερδοφόρες, είναι όμως και οι πιο αργές. Επιπρόσθετα, τίθεται το ερώτημα ποια τάση στη μεταφορά αγαθών θα είναι επικρατέστερη την περίοδο ολοκλήρωσης του έργου. Γεγονός που αυξάνει την πολυπλοκότητα στην πρόβλεψης των αποσβέσεων του έργου»
Επιχειρηματολογία υπέρ του Έργου
Τα πιο σημαντικά επιχειρήματα υπέρ της επένδυσης είναι τα ακόλουθα:
–          «Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας: Η οικοδόμηση τέτοιων σταθμών, παράλληλα με το έργο, θα καλύψει πλήρως τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας της Σερβίας και σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό των υπολοίπων χωρών. Ειδικά για την Σερβία, ενδέχεται να υπάρξει πλεονασματική παραγωγή ενέργειας σε τέτοιο βαθμό που θα την καταστήσει εξαγωγό ηλεκτρικής ενέργειας.
–          Θέσεις Εργασίας: Τουλάχιστον είκοσι χιλιάδες εργάτες θα απασχοληθούν στην κατασκευή της πλωτής όδευσης, ενώ οι θετικές επιπτώσεις στην οικονομία θα παρατηρηθούν και από την ανάπτυξη του παραποτάμιου τουρισμού.
–          Συντόμευση διαδρομών: Η θαλάσσια διαδρομή από το Βελιγράδι στη Θεσσαλονίκη θα συντομεύσει κατά 1.260 km, δεδομένου ότι τα πλοία δεν θα πρέπει να διασχίζουν τη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο, γεγονός που εξασφαλίζει αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη σύνδεση μεταξύ της Μεσογείου και της Βόρειας και της Κεντρικής Ευρώπης».
Έργα Υποδομών στις Ευρωπαϊκές Πλωτές Οδεύσεις
Μία από τις βασικότερες στοχεύσεις της πολιτικής μεταφορών της Ε.Ε. είναι η εξάλειψη των σημείων συμφόρησης, τα οποία παρεμποδίζουν την ομαλή ροή διακίνησης ανθρώπων και αγαθών, ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ένωσης.
Η μονάδα “CEF – Connecting Europe Facility” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συγχρηματοδοτεί έργα υποδομών συνολικού ύψους 24,05 δισ. ευρώ για τα έτη 2014-2020, με το 6% αυτού του προϋπολογισμού να απευθύνεται σε έργα υποδομών πλωτών οδεύσεων, ενώ τον Ιούνιο του 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισήμανε για ακόμα μια φορά, ότι επιθυμεί η εσωτερική ναυσιπλοΐα να διαδραματίσει πολύ πιο σημαντικό ρόλο, από ό,τι σήμερα. Πιο συγκεκριμένα, με κοινή δήλωσή τους στο Ρότερνταμ, οι υπουργοί μεταφορών των χωρών που πρόσκεινται στον Δούναβη τόνισαν τη σημασία της ανάπτυξης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και συμφώνησαν να εντείνουν τις προσπάθειες αποκατάστασης και συντήρησης των πλωτών οδεύσεων.(26)
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν 5 έργα σε φάση εξέλιξης για την αναβάθμιση των πλωτών οδεύσεων, 2 έργα σε φάση μελέτης και 1 έργο σε φάση προγραμματισμού, ενώ μόνο στην ευρύτερη περιοχή που καλύπτει ο Δούναβης, υπάρχουν 5 έργα σε φάση εξέλιξης, 2 έργα σε φάση μελέτης και 1 έργο σε φάση προγραμματισμού. Πιο αναλυτικά, όλα τα έργα παρουσιάζονται στον παρακάτω χάρτη, ενώ τα έργα που αφορούν τον Δούναβη, παρουσιάζονται στην Εικόνα 13 και στον Πίνακα 6, οι οποίοι ακολουθούν.
Εικόνα 13: Έργα υποδομών πλωτών οδεύσεων στην Ευρώπη
Πηγή: Inland Navigation Europe, 2016
Πίνακας 6:Έργα υποδομών πλωτών οδεύσεων στην περιοχή του Δούναβη
Πηγή: Inland Navigation Europe, 2016
Ο προβληματισμός για την σπουδή που επιδεικνύει το άρθρο 13 της συμφωνίας των Πρεσπών για την έγγραφη και εντός συμφωνίας παραχώρηση δικαιωμάτων περικλείστου Κράτους στην FYROM,  την στιγμή που αυτά προβλέπονται στο πλαίσιο του Δικαίου της Θάλασσας, (Άρθα 58 και 69) κατόπιν σχετικού αιτήματος από το ενδιαφερόμενο μέρος (FYROM),  εξέφρασε από το βήμα της Βουλής ο βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Γιάννης Μανιάτης. «Να σημειωθεί ότι με τον νόμο «Μανιάτη» 4001/2011, στο άρθρο 156, εντάχθηκε την πρώτη ρύθμιση για την ελληνική ΑΟΖ. Πιο συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρει: «… Ως υποθαλάσσιες περιοχές νοούνται ο βυθός και το υπέδαφος των εσωτερικών υδάτων της αιγιαλίτιδας ζώνης, της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (αφ’ ης κηρυχθεί) μέχρι την απόσταση των 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης.».
Σημαντικό είναι να υπογραμμίσουμε ότι «Στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας έλαβαν μέρος 29, από τα 30 κράτη άνευ ακτών πoυ υπήρχαν τότε. Μετά τη διάλυση της Σoβιετικής Ένωσης τα κράτη αυτά έγιναν 42, ανάμεσα τους και τα Σκόπια. Η Γιουγκοσλαβία ήταν ένα από τα πιο ενεργά κράτη στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, υπήρξε θερμός υποστηρικτής της Ελλάδας και της Κύπρου και υπέγραψε το UNCLOS. Όταν όμως διαλύθηκε σαν κράτος, οι επαρχίες της Σερβία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Σλοβενία, Βοσνία και Μακεδονία έπρεπε να προσχωρήσουν ξανά στο  UNCLOS με το νέο τους όνομα. Έτσι τα Σκόπια προσχώρησαν στο UNCLOS στις 19 Αυγούστου 1989 με το όνομα Μακεδονία».
Μελέτες σχετικά με την Σύνδεση Δούναβη-Μοράβα-Αξιού
–          Aleksic, A., Velika Morava, its present state and possibilities for navigation, Glasnik Srpskog ucenog drustva, Belgrade, 1879
–          Stamenkovic, N., Project of the Danube – Thessaloniki waterway, American Engineering Company, Belgrade, 1909
–          Project Bureau for River Transport, Preliminary project of Danube – Thessaloniki waterway, Belgrade, 1961
–          Institute for Water Engineering of SR Macedonia, Economic Study of Vardar River Catchment Area, Skoplje, 1961
–          Project Bureau “Ivan Milutinovic” PIM – Engineering and Contracting Company for Waterways, Study of Navigation on Velika, Juzna and Zapadna Morava rivers, Belgrade, 1964
–          Institute for Water Engineering “Jaroslav Cerni”, Study and problems of traffic in connection with arrangement of Morava Catchment Area, Belgrade, 1964
–          United General Water Engineering Enterprise “Morava”, Economic base of the Morava river catchment area, Belgrade, 1971

Ο Ιωάννης Θ. Μάζης είναι Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής Θεωρίας, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών

«Αυτοκτονία για την Ελλάδα η συμφωνία των Πρεσπών»


Συνέντευξη στα “Χανιώτικα νέα” του καθηγητή Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

13«Αυτοκτονία» χαρακτηρίζει για την Ελλάδα τη συμφωνία των Πρεσπών ο καθηγητής γεωπολιτικής και πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών στη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Μάζης, υπογραμμίζοντας ότι το κείμενο της συμφωνίας ενισχύει τον “ανυπόστατο αλυτρωτισμό των Σκοπίων”, αφού η Ελλάδα αναγνωρίζει την ύπαρξη μακεδονικού έθνους, γλώσσας και πολιτισμού.
Παράλληλα, ο κ. Μάζης, στη συνέντευξη που παραχώρησε στα “Χ.ν.”, τονίζει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εγκαταλείψει την πολιτική του κατευνασμού απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα και να αξιοποιήσει τη συγκυρία για να προωθήσει τα συμφέροντά της δεδομένου ότι η γειτονική χώρα βρίσκεται αυτή την περίοδο απομονωμένη.
– Σύμφωνα με την κυβέρνηση η συμφωνία των Πρεσπών, μεταξύ άλλων, θα εμπεδώσει ένα κλίμα ασφάλειας στην περιοχή. Η αντιπολίτευση από την πλευρά της υποστηρίζει ότι πρέπει να επιτύχουμε μια καλύτερη συμφωνία στο μέλλον. Η δική σας άποψη;
Να ρωτήσω κάτι; Μέχρι σήμερα πόσες φορές κινδυνεύσαμε από τα Σκόπια; Ποιο κλίμα ασφάλειας να εμπεδωθεί περισσότερο από αυτό που υπάρχει σήμερα; Από εκεί και πέρα όταν έρχεται η Ελλάς και βάζει τυπικώς και ουσιαστικώς την υπογραφή της στην αναγνώριση μακεδονικού έθνους, γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού, αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει πως ενισχύεις και εδραιώνεις τον δήθεν αλυτρωτισμό. Και λέω δήθεν διότι είναι ανυπόστατος  αφού η έννοια αλυτρωτισμός δηλώνει ότι έχω αλύτρωτους αδελφούς που πρέπει να τους λυτρώσω. Αυτά λοιπόν ερχόμαστε να τα επικυρώσουμε εμείς οι ίδιοι και όταν αύριο θα έρχονται βροχή οι καταγγελίες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με ανυπόστατες κατηγορίες και θα δημιουργηθεί μια ανεξέλεγκτη κατάσταση τότε θα καταλάβουμε τι σημαίνει η συμφωνία των Πρεσπών. Άλλωστε η ανάμειξη του κ. Σόρος, όπως αναφέρθηκε στο υπουργικό συμβούλιο, δεν με αφήνει προσωπικά να ησυχάσω. Ήμουνα δε από εκείνους που από την αρχή είπα αυτό που είπε πει και ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου: το όνομα είναι η επιτομή του αλυτρωτισμού. Εμείς όμως δώσαμε κι όλα τα άλλα. Αν δεν διακόψουμε τώρα τις διαδικασίες τότε θα είναι πολύ αργά μετά. Ελπίζω η δήλωση του Κ. Μητσοτάκη ότι θα επαναδιαπραγματευτεί να υλοποιηθεί. Σε κάθε περίπτωση η υπόθεση είναι τι θα κάνει η Ελλάς έναντι των Σκοπίων. Δεν πα να είναι 160-190 κράτη (που έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Μακεδονία) το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε.
– Αν είναι τόσο επιζήμια η συμφωνία για την Ελλάδα γιατί τότε την απορρίπτει η αντιπολίτευση και οι εθνικιστικοί κύκλοι των Σκοπίων;
Η αντιπολίτευση έπαιξε πολύ καλά τον ρόλο του κακού χωροφύλακα. Οι 8 βουλευτές (της αντιπολίτευσης) που ψήφισαν τη συμφωνία έδωσαν νέες διαστροφικές ερμηνείες στη συμφωνία και αυτή τη στιγμή όλα πάνε καλά. Κι εμείς θα έρθουμε να βάλουμε υπογραφή στην αυτοκτονία της χώρας;
– Το γεγονός ότι η ένταξη των Σκοπίων έχει συνδεθεί με την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ θέτει θέματα ασφάλειας;
Εμάς πόσο πολύ μας βοήθησε η εισδοχή μας στο ΝΑΤΟ μαζί με την Τουρκία το 1952; Μέχρι σήμερα τι κέρδος είχαμε εξ αυτού; Δεύτερον, θα πάψει η Τουρκία να επηρεάζει εντός του ΝΑΤΟ τα Σκόπια και -κάποια στιγμή- την Αλβανία, δημιουργώντας έναν ανθελληνικό θύλακα; Θα αλλάξει συμπεριφορά η Τουρκία ή μήπως θα αλλάξει συμπεριφορά η Αλβανία; Συνεπώς δεν θα μας ωφελήσει η είσοδος των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, απλώς θα ενισχύουμε την τουρκική προβολή ισχύος και μέσα στο ΝΑΤΟ.
– Ο θάνατος του ομογενή Κατσίφα από σφαίρες της Αστυνομίας στην Αλβανία έφερε στο προσκήνιο τη δύσκολη σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Τι δυναμική βλέπετε να αναπτύσσεται ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αλβανία;
Οι Αλβανοί είναι ένας λαός που σέβεται την ισχύ. Όταν πρωτοήρθαν στην Ελλάδα σεβόντουσαν το χώμα που πατούσαν γιατί πίστευαν ότι υπήρχε νομικό σύστημα και επιβολή του νόμου όπως και στη χώρα τους. Σιγά σιγά αντιλήφθηκαν ότι αυτό δεν υφίσταται και παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα τους αγκάλιασε, ενσωματώθηκαν και χρόνια τώρα αποστέλλουν συνάλλαγμα στη χώρα τους, έπαψε να υπάρχει σεβασμός. Θυμηθείτε τις γνωστές χειρονομίες του αλβανικού αετού από ενστόλους με το ελληνικό εθνόσημο στο καπέλο τους και μέσα στο στράτευμα. Από εκεί και πέρα το πρωτόκολλο της Κέρκυρας τι έγινε, που είναι σε ισχύ; Γιατί δεν ζητάμε στοιχειώδη εφαρμογή του για τη Βόρεια Ήπειρο; Υπάρχει το βασιλικό διάταγμα του ‘16 το οποίο ρητώς αναφέρει τη Βόρεια Ήπειρο. Οι ίδιοι έχουν αποδεχθεί ελληνική εθνική μειονότητα στην περιοχή τους κι εμείς μιλάμε για Νότια Αλβανία. Όταν όμως δεν σέβεσαι τον εαυτό σου δεν έχει κανένα λόγο ο άλλος να σε σεβαστεί.
– Στην ομιλία σας στα Χανιά μιλήσατε για υποχωρητικότητα της Ελλάδας έναντι της τουρκικής προκλητικότητας…
Η λογική του να θωπεύω τον τίγρη κατά τη φορά του πέλους, δηλαδή ο κατευνασμός, δεν εξημερώνει τον τίγρη κι αυτό ιστορικά έχει επιβεβαιωθεί…
– Θα μπορούσε δηλαδή η Ελλάδα σε αυτή τη φάση που η Τουρκία μοιάζει απομονωμένη όπως λέτε να ανοίξει θέματα;
Σαφέστατα. Καταρχάς ήμουν ο εισηγητής της συνεργασίας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ από το ‘90, τότε βέβαια είχα υβριστεί. Αυτή τη στιγμή όμως αποδείχθηκε ότι αυτή ήταν η εγκυρότερη πολιτική η οποία και μέχρι σήμερα κρατάει ασφαλή την Κύπρο. Είναι αυτή η πολιτική που επιτρέπει αυτή τη στιγμή στα πολεμικά ελληνικά και ισραηλινά αεροσκάφη για πρώτη φορά να ίπτανται πάνω από τη Σάμο και τη Λήμνο, με τους Τούρκους να “αφρίζουν”.  Είναι μια συγκυρία η οποία είναι εξαιρετική για την Ελλάδα. Και έχω την αίσθηση ότι η Ελλάδα έχει αρχίσει να κατανοεί αυτή τη συγκυρία και να προχωράει προς αυτή την κατεύθυνση.
– Πιστεύετε ότι στη συγκυρία αυτή ανοίγεται κι ένα παράθυρο για το Κυπριακό;
Σαφέστατα. Καταρχάς δεν βλέπω τον λόγο να μην επανεργοποιηθεί το δόγμα κοινής άμυνας Ελλάδας και Κύπρου που υπάρχει στα χαρτιά. Όταν έχεις όλα τα διεθνή συμφέροντα με το μέρος σου και τα διεθνή συμφέροντα βλέπουν ότι το αντιλαμβάνεσαι, τότε και τα διεθνή συμφέροντα δεν έχουν κανένα λόγο να μην εγκολπωθούν τις δικές σου προσεγγίσεις. Αν βλέπουν ότι εσύ ολιγωρείς ή ηττοπαθείς τότε σου λένε ότι θα διαλέξουμε τον ισχυρότερο στην περιοχή που εγγυάται καλύτερα τα δικά μας συμφέροντα. Άρα είναι πολύ απλά και κυνικά τα πράγματα.

Ιωάννης Θ. Μαζής: «Η συμφωνία των Πρεσπών και οι συνέπειες για την Ελλάδα»

Ο Γιώργος Καραμπελιάς συνομιλεί με τον καθηγητή στον Ιανό.

Την Τετάρτη 10 Οκτωβρίου στις 20:30 ο Γιώργος Καραμπελιάς θα συνομιλήσει με τον καθηγητή και Πρόεδρο του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών & Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, του ΕΚΠΑ, Ιωάννη Θ. Μάζη, με θέμα «Η συμφωνία των Πρεσπών και οι συνέπειες για την Ελλάδα. Μια γεωστρατηγική ανάλυση».

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον ΙΑΝΟ (Σταδίου 24), θα προβάλλεται ζωντανά στο ianos.gr και η είσοδος είναι ελεύθερη.

Λίγα λόγια για τον Ιωάννη Θ. Μάζη


Είναι Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών & Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάσκει Οικονομική Γεωγραφία και Γεωπολιτική Θεωρία. Ασχολείται με την μελέτη της ανακατανομής ισχύος στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή́ και την Τουρκία. Γνωστός για τις αναλύσεις και τα άρθρα του έχει γράψει δεκάδες βιβλία.

Μερικά από τα πιο πρόσφατα είναι:

(2018) Γεωπολιτικά ζητήματα στην ευρυτέρα Μέση Ανατολή και την Μεσόγειο ΙΙ, Λειμών [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2017) Γεωπολιτικά ζητήματα στην ευρύτερα Μέση Ανατολή και την Μεσόγειο Ι, Λειμών [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2014) Ο ζωτικός χώρος του Φρειδερίκου Ράτσελ, Ηρόδοτος, (2013) Verba geopolitica et islamica 1995-2012, Ηρόδοτος, (2013) Μυστικιστικά ισλαμικά τάγματα, Εκδόσεις Παπαζήση [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2012) Γεωγραφία του ισλαμιστικού κινήματος στην Μέση Ανατολή, Εκδόσεις Παπαζήση, (2012) Μεταθεωρητική κριτική διεθνών σχέσεων και γεωπολιτικής, Εκδόσεις Παπαζήση [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2012) Νταβούτογλου και γεωπολιτική, Ηρόδοτος [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2010) Ο Ιούλιος και το Γκόλεμ, Εκδόσεις Παπαζήση, (2010) Ρόουζμπαντ, Εκδόσεις Παπαζήση, (2010) Τέσσερα, Εκδόσεις Παπαζήση, (2008) Επτά δελτάρια, Έψιλον, (2008) Η γεωπολιτική της ευρύτερης μέσης Ανατολής και η Τουρκία, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη, (2006) Γεωπολιτική προσέγγιση για ένα νέο ελληνικό αμυντικό δόγμα, Εκδόσεις Παπαζήση [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (2002) Γεωγραφία του ισλαμιστικού κινήματος στη Μέση Ανατολή, Εκδόσεις Παπαζήση (2002), Γεωπολιτική, Εκδόσεις Παπαζήση, (2000) Μυστικά ισλαμικά τάγματα και πολιτικο-οικονομικό Ισλάμ στη σύγχρονη Τουρκία, Προσκήνιο [κείμενα, επιμέλεια σειράς], (1996) Γεωπολιτική των υδάτων στη Μέση Ανατολή, Τροχαλία.

Λίγα λόγια για τις «Συναντήσεις Κορυφής»


Ο Γιώργος Καραμπελιάς συζητά με προσωπικότητες και διανοητές της Ελλάδας αλλά και του ευρωπαϊκού χώρου για τα μεγάλα θεωρητικά, γεωπολιτικά και πολιτισμικά προβλήματα της εποχής μας. Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή κρίσης και διερώτησης για το μέλλον όχι μόνον του πολιτισμού αλλά και της ίδιας της παρουσίας του ανθρώπου στον πλανήτη, την οποία έρχεται να υπογραμμίσει η παγκόσμια οικολογική κρίση, και η επέκταση της τεχνοφύσης, ενώ ο ελληνισμός αντιμετωπίζει κρίση υπαρκτικού χαρακτήρα. Βρισκόμαστε σ’ ένα ιστορικό σταυροδρόμι, από τη μία πλευρά του οποίου υπάρχει μια καθοδική σπείρα, και από την άλλη η ανάταξή του. Ερχόμαστε μπροστά σε αυτό το ιστορικό αίτημα, σε αυτή την κυριολεκτική τιτανομαχία, γυμνοί, με ηγεσίες ανίκανες, πνευματικούς ανθρώπους ενσωματωμένους, ένα λαϊκό σώμα αλλοιωμένο και πλαδαρό. Απέναντι στο απόλυτο αδιέξοδο του αλλοτριωμένου εκσυγχρονισμού και της διαρκούς φυγής, θα πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις, για να κάνουμε επιτέλους πρότυπο του αναγκαίου εκσυγχρονισμού μας την ίδια την δική μας παράδοση και ταυτότητα. Αυτό που έκαναν όλα τα έθνη και όλοι οι λαοί που θέλουν να είναι ελεύθεροι, αυτεξούσιοι και δημιουργικοί.