Μαζικές Υστερίες

Μαζικές Υστερίες

• Συγγραφέας: Νικόλαος Κουμαρτζής (Solon Aimonas Eautou)

Η Αλλοφροσύνη των Σταυροφοριών! Οι Προφητείες για το Τέλος του Κόσμου!
Η Πολιτεία που Τρελάθηκε! Το Παρανοϊκό Κυνήγι των Μαγισσών!
Η Τρέλα των Ιερών Κειμηλίων Σήμερα!

Είναι κάποιες στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας που κάτι μοιάζει να πυροδοτείται και τα πάντα αλλάζουν. Σχεδόν ταυτόχρονα η πλειονότητα των ανθρώπων αρχίζει να φέρεται παρανοϊκά, σαν μία επιδημία τρέλας να έχει εξαπλωθεί παντού.
Κάτι τέτοιες στιγμές, ο κόσμος μοιάζει να κολλάει σε ένα ατέρμονο κύκλο παράνοιας και η νέα «πραγματικότητα» που επιβάλλεται απότομα μοιάζει πέρα ως πέρα εξωφρενική.
Κάτι τέτοιες στιγμές, μία μαζική υστερία εξαπλώνεται στην υφήλιο και ένα θέατρο παραλόγου ανοίγει τη σκηνή του για τις πιο εξωφρενικές παραστάσεις!

Το Κυνήγι των Μαγισσών: η τρέλα- καταδίκη χιλιάδων ανθρώπων!
Η πιο γνωστή μας παράσταση πρωτοανέβηκε στην σκηνή της ιστορίας προς τα τέλη του 14ου αιώνα. Εντελώς απρόσμενα, η ανθρωπότητα ανακάλυψε ότι.. υπάρχουν μάγισσες και άρχισε να στήνει πυρές σε όλη την Ευρώπη για να τις θανατώσει. Ήταν η αρχή μίας πρωτοφανούς τρέλας, της τρέλας των μαγισσών.
Εμφανίστηκε ως απόρροια του τραγικά χαμηλού επιπέδου ζωής και της υψηλής εγκληματικότητας, με αποτέλεσμα πολλές φορές να οδηγούνται προς εκτέλεση αρκετοί φτωχοί άνθρωποι που λίγο πριν πεθάνουν καταριόντουσαν τους πάντες και τα πάντα. Κάποιοι ψυχικά διαταραγμένοι σιγοψιθύριζαν και διάφορους ακαταλαβίστικους στίχους.. «μαγικούς» όπως άρχισαν σύντομα να λένε.
Έτσι γεννήθηκε ο σπόρος. Όμως για να ριζώσει σε δένδρο χρειάστηκε να βάλει το χεράκι της και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, κατά κόρον υπεύθυνη για την εξάπλωση αρκετών υστεριών.
Εκείνη την περίοδο αντιμετώπιζε μεγάλο πρόβλημα με τις αιρέσεις, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που αρκετές φορές αδυνατούσε να πείσει τους ντόπιους άρχοντες να τις καταπολεμήσουν. Έτσι, μία νέα κατηγορία γεννήθηκε, αναμφισβήτητη και αρκετή για να σπείρει τον τρόμο: η κατηγορία της μαγείας.
Η αρχή έγινε το 1459, όταν μέλη μίας θρησκευτικής ομάδας που είχε τη συνήθεια να συναντιέται και να υμνεί τον Θεό τη νύχτα κρεμάστηκε στο Waldeness του Aras. Ύστερα από τρομακτικά βασανιστήρια, όπως αναφέρει ο Monstrelet, οι εξεταστές «έπεισαν» τους κατηγορουμένους να παραδεχθούν ότι κάθε βράδυ συναντιόντουσαν με τον Διάβολο, στον οποίο και είχαν ορκιστεί αιώνια υποταγή!
Παράλληλα, άρχισαν να ακούγονται και οι πρώτες κατηγορίες σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία και μέσα σε λίγους μήνες ανέρχονταν σε εκατοντάδες.
Η αρχή όμως της πραγματικής τρέλας ήρθε εκ στόματος ενός Πάπας, του Ιννοκέντιου του 3ου, ο οποίος και διόρισε σε κάθε χώρα ιεροεξεταστές με την αποστολική δύναμη να καταδικάζουν και να εκτελούν. Κάπως έτσι, το κύμα της τρέλας των Μαγισσών(Witch Mania) εξαπλώθηκε..
Ανάμεσα στους πιο γνωστούς και «αποτελεσματικούς» ήταν ο Cumanus που έστειλε στην πυρά 41 φτωχές γυναίκες μόνο σε μία επαρχεία της Ιταλίας και ο Sprenger που έκαιγε 500 άτομα ανά χρόνο στη Γερμανία!
Στη Γενεύη, μεταξύ 1515 και 1516, 500 άτομα στάλθηκαν στην πυρά με τη κατηγορία των προτεσταντών μαγισσών. Σύμφωνα με τον Bartolomeo de Spina, το 1524 περισσότερα από 1000 άτομα κάηκαν στην περιοχή του Como και για αρκετά χρόνια αργότερα κάθε χρόνο πέθαναν εκατοντάδες. Μάλιστα, ο ιεροεξεταστής Remigius καυχιόταν για το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια 15 ετών καταδίκασε και έκαψε 900 άτομα!
Στη Γαλλία, το 1520, πυρές για την εκτέλεση των μαγισσών άναψαν σχεδόν σε κάθε πόλη. Στο έργο Dialogues of Witches, ο Danus αναφέρει ότι είναι αδύνατον να υπολογιστεί ο αριθμός των θυμάτων.
Μάλιστα, ο ιεροεξεταστής του Piedmont έκαιγε με τέτοια συχνότητα «μάγους» και «μάγισσες» που πλέον δεν υπήρχε οικογένεια στην πόλη που να μην είχε χάσει κάποιο μέλος της.
Η μαζική παράνοια είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο που μήτε η ίδια η οικογένεια των κατηγορουμένων να δείχνει πλέον οίκτο!
Οι κατηγορίες με τις οποίες επέρχονταν η καταδίκη ήταν εξωφρενικές: το 1561 πέντε φτωχές γυναίκες στο Verneuil κατηγορήθηκαν ότι μεταμορφώθηκαν σε γάτες και χόρευαν νιαουρίζοντας γύρω από το Διάβολο για να τον διασκεδάσουν! Και όπως πάντα, δεν παρουσιαζόταν κανένα στοιχείο για την στήριξη των κατηγοριών..
Θύματα της μαζικής υστερίας έπεσαν και πασίγνωστοι ταχυδακτυλουργοί της εποχής, όπως ο διάσημος μάγος Trois Echelles που κάηκε στο Place de Greve του Παρισιού το 1571, αφού πρώτα παραδέχθηκε στον βασιλιά Charles IX ότι μπορούσε να κάνει όλα αυτά τα πανέμορφα κόλπα με τη βοήθεια του Σατανά..
Η παράνοια έφτασε στο απόγειο της το 1580, όταν το Κοινοβούλιο της Rouen έβγαλε απόφαση σύμφωνα με την οποία όποιος κατείχε κάποιο γριμόριο ή βιβλίο που αναφερόταν στη μαγεία ήταν μάγος και έπρεπε να καεί ζωντανός στην πυρά!
Μόνο στην Σκωτία κατά τη διάρκεια 39 ετών, πέθαναν με τη κατηγορία της μαγείας 17000 άτομα..
Δεν μπορεί να περιγραφεί καλύτερα η αλλόφρων κατάσταση που επικρατούσε, από τα παρακάτω λόγια του Horst, στο Zauberbibliothek:
«Ο κόσμος μοιάζει να είναι ένα τεράστιο τρελοκομείο για μάγισσες και διαβόλους μέσα στο οποίο είναι ελεύθεροι να παίζουν!»
Το πιο τραγικό ίσως κειμήλιο που έχουμε από εκείνη την παρανοϊκή περίοδο είναι το κείμενο Acta et Scripta Magica του Hauber: μία ονομαστική λίστα 157 ατόμων που κάηκαν σε 29 πυρές στο Wurzburg μεταξύ 1627 και 1629. Και το πιο εξωφρενικό; H λίστα αυτή δεν αφορούσε όλη την επαρχία του Wurzburg, αλλά μόλις μία πόλη!

Το τέλος του κόσμου!
Αν οι παραπάνω περιγραφές και οι αριθμοί θανάτων μίας μεσαιωνικής περιόδου σας έχουν σοκάρει και σας φαίνονται τόσο απόμακρες, ίσως ήρθε η ώρα να σας περιγράψω μία μαζική τρέλα που πολλοί από εσάς πιθανόν να έχετε βιώσει.. την υστερία για το τέλος του κόσμου!
Η χειρότερη εξ αυτών εξαπλώθηκε σαν μάστιγα σε όλα τα χριστιανικά έθνη της υφηλίου στα μέσα του 10ου αιώνα. Πλήθος φανατικών θρησκόληπτων σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία, άρχισαν να κηρύττουν σχεδόν ταυτόχρονα ότι τα χίλια έτη που αναφέρονται στις προφητείες της Αποκάλυψης του Ιωάννη έχουν παρέλθει και ότι το τέλος του κόσμου είναι κοντά. Σύντομα η ανθρωπότητα θα έβλεπε τον Υιό του Θεού στον ουρανό να κρίνει αγνούς και αμαρτωλούς.
Η Ημέρα της Κρίσης τοποθετήθηκε από τους απανταχού προφήτες στην Ιερουσαλήμ, με αποτέλεσμα το έτος 999 τεράστιοι πληθυσμοί προσκυνητών να αρχίσουν να κινούνται ανατολικά.
Η μαζική υστερία της εσχατολογικής προφητείας ήταν εμφανής σε κάθε γωνιά της γης: άνθρωποι πουλούσαν όλα τα υπάρχοντα τους προτού αφήσουν την Ευρώπη. Σχεδόν όλα τα κτίρια άρχισαν να ερειπώνουν, μιας και οι ιδιοκτήτες τους δεν έβρισκαν τον λόγο να τα επιδιορθώσουν αφού το τέλος του κόσμου ήταν τόσο κοντά. Έως και οι εκκλησίες, που συνήθως είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα κτίρια, άρχισαν να μετατρέπονται σε ερείπια.
Μεγάλες ομάδες ανθρώπων(ιππότες, πολίτες και δουλοπάροικοι μαζί με τις οικογένειες τους) ταξίδευαν προς την ανατολή, τραγουδώντας σε όλη τη διάρκεια της πορείας ψαλμούς και περιμένοντας κάθε στιγμή να ανοίξει ο ουρανός και να εμφανιστεί ο Ιησούς Κριτής.
Κατά το 1000ο έτος, ο αριθμός των προσκυνητών έλαβε τρομακτικές διαστάσεις. Τρομοκρατημένοι πιστοί, οι περισσότεροι εκ των οποίων έπασχαν από πανούκλα, σε κάθε εκδήλωση φυσικού φαινομένου έβλεπαν έναν οιωνό για το επερχόμενο τέλος! Τελικά το τέλος δεν ήλθε ποτέ, όμως για αρκετές εβδομάδες ακόμα φανατικοί χριστιανοί κήρυκες κράτησαν ζωντανό τον τρόμο των απλών ανθρώπων, οι τελευταίοι από τους οποίους εγκατέλειψαν την Ιερουσαλήμ μήνες αργότερα.
Όμως η ανθρωπότητα έζησε δεκάδες ακόμα φορές παρόμοιες μαζικές υστερίες.. Εν έτη 1882, η θέα και μόνο ενός κομήτη ήταν αρκετή για να σπείρει τον τρόμο σε όλη την Ευρώπη, όπου αστρονόμοι προέβλεπαν την πτώση του πάνω στη γη και την ολική καταστροφή της.
Παρόμοια, κατά τη διάρκεια της μεγάλης πανούκλας που ξεκλήρισε την Ευρώπη(1345- 1350), η πλειοψηφία των ανθρώπων πίστεψε ότι βίωνε τις τελευταίες της ημέρες.
Πέρα όμως από τα παραπάνω, η μαζική υστερία του «τέλους» δύναται να προκληθεί από πραγματικά αστεία γεγονότα.
Η προφητεία ενός και μόνο ανθρώπου, του περιώνυμου Whiston, ήταν αρκετή ώστε να ξεσηκώσει χιλιάδες πολίτες του Λονδίνου, στις 13η Οκτωβρίου του 1736: πλήθη ανθρώπων εγκατέλειψαν την πόλη και μετακινήθηκαν στην περιοχή Islington του Hampstead, απ’ όπου θα μπορούσαν να δουν την καταστροφή του Λονδίνου, την «αρχή του τέλους».
Στο Λονδίνο το ίδιο σκηνικό εξελίχθηκε δεκάδες φορές: το 1761 δύο απανωτοί σεισμοί γέννησαν το φόβο για έναν θανατηφόρο τρίτο. Κάπως έτσι, όταν ένας παράφρονας βγήκε στους δρόμους προφητεύοντας ότι ο τρίτος σεισμός θα γίνει στις 5 Απριλίου και ότι θα καταστρέψει όλο το Λονδίνο, οι κάτοικοι δεν ήθελαν και πολύ για να τον πιστέψουν. Χιλιάδες πολίτες εγκατέλειψαν την πόλη για ακόμα μία φορά ώστε να παρακολουθήσουν από τα περίχωρα ασφαλείς την καταστροφή της.
Ένα αβγό που έγραφε «Ο Χριστός έρχεται!» ήταν ικανό να πείσει όλους τους πολίτες του Leeds ότι το τέλος του κόσμου ήταν κοντά. Χιλιάδες άνθρωποι από όλη τη Βρετανία ταξίδευαν να αντικρίσουν αυτό το «προφητικό» αβγό. Τελικά, αποδείχθηκε ότι η εν λόγω φράση είχα γραφτεί με διαβρωτικό μελάνι και ότι στη συνέχεια το αβγό ξαναμπήκε με τη βία πίσω στο δύστυχο ζώο.
Ένα ολόκληρο Μιλάνο, εν έτη 1630, πίστεψε ότι θα έπεφτε θύμα δηλητηρίασης από τον Διάβολο. Ένα πρωινό του Απρίλη ανακάλυψαν σημάδια σε κάθε πόρτα της πόλης, κάτι που ήταν αρκετό ώστε να εξαπλωθεί μία μαζική υστερία. Στην προσπάθεια να βρεθούν οι συνεργοί του Διαβόλου εκτελέστηκαν δεκάδες αθώοι άνθρωποι.
Το Λονδίνο έζησε ένα ακόμα υποτιθέμενο «τέλος» στις 1 Φεβρουαρίου του 1524, όταν αρκετοί τοπικοί αστρολόγοι άρχισαν να προφητεύουν την εν λόγω ημερομηνία. Σύμφωνα με την προφητεία, τα νερά του Τάμεση θα φούσκωναν τόσο πολύ την προαναφερθείσα μέρα που θα σκέπαζαν όλο το Λονδίνο.
Μάλιστα, η υστερία δεν εξαπλώθηκε μόνο σε χιλιάδες απλούς πολίτες, αλλά και στην αριστοκρατία της πόλης: ένας ευγενής έκτισε ένας είδος οχυρού με υπέρογκο κόστος στο λόφο Harrow-on-the-Hill. Μάζεψε αρκετά εφόδια και τρόφιμα για δύο μήνες και κλείστηκε στο εσωτερικό του περιμένοντας την πλημμύρα.
Τελικά, τα νερά του Τάμεση δεν προκάλεσαν ουδεμία καταστροφή, ενώ οι αστρολόγοι ζήτησαν συγγνώμη για το μικρό τους λάθος: τους είχε ξεφύγει μία μικρή λεπτομέρεια στα άστρα η οποία μετέθετε το «τέλος» έναν αιώνα μετά!

Σταυροφορίες: Θάνατος στο όνομα της Αγάπης!
«Ο κόσμος είναι χωρισμένος σε δύο ομάδες:
Αυτούς με θρησκεία αλλά δίχως μυαλό,
Και αυτούς με μυαλό αλλά δίχως θρησκεία..»

Abul ‘Ala al Maari, Σύριος ποιητής του 11ου αιώνα

Η παράνοια των σταυροφοριών είναι η μοναδική μαζική υστερία για την οποία έχουμε διαβάσει, έστω και λιγοστά, σχεδόν όλοι, αλλά δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την οφθαλμοφανή αλλοφροσύνη της.
Και στην προκειμένη περίπτωση, η αρχή έγινε από έναν Πάπα. Η ιδέα της δίκαιης αγριότητας («ο σκοπός αγιάζει τα μέσα») γεννήθηκε μέσα από το κήρυγμα του Πάπα Urban του 2ου πριν πάρει την διακριτική ονομασία «Σταυροφορία».
Μάλιστα, μόλις από το 1100 μ.Χ. βλέπουμε την παραπάνω ιδέα να τραγουδιέται σε ένα γαλλικό ηρωικό έπος, το Song of Roland. Μέσα στους στίχους του γίνεται ξεκάθαρο ότι ο θρησκευτικός πόλεμος και οι αγριότητες ενάντια σε Μουσουλμάνους και αλλόθρησκους της Ισπανίας εις το όνομα του Θεού, δεν αποτελεί απλά δικαίωμα των χριστιανών.. αλλά καθήκον!
Έτσι, το 1095 στο Συμβούλιο του Clermont κηρύσσεται η 1η Σταυροφορία. Πέντε χιλιάδες άρχοντες, ιππότες, ιερείς, εργάτες, φτωχοί και πόρνες έλαβαν το χρίσμα του Σταυρού, πιστεύοντας στις υποσχέσεις του Πάπα για πλήρη άφεση αμαρτιών.
Στην πορεία του 1ου σταυροφορικού στρατού προς την Ιερουσαλήμ σημειώθηκαν σκοτωμοί εκατοντάδων Ιουδαίων στη Rhineland, λεηλασία αρκετών πόλεων των Βαλκανίων και δολοφονίες χιλιάδων Αράβων και Ιουδαίων στους Αγίους Τόπους. Μεταξύ των δεκαετιών 1140 και 1270, πραγματοποιήθηκαν πέντε ακόμα επίσημες σταυροφορίες της Λατινικής Ευρώπης ενάντια σε Μουσουλμάνους.
Μία εξ αυτών, η 4η, κατέληξε στην κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, πρωτεύουσα και φάρο της χριστιανοσύνης στην Ανατολή. Σκεφτείτε το για λίγο.. δυτικοί χριστιανοί ξεκίνησαν να ελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους από τους απίστους και κατέληξαν να κατακτήσουν το μοναδικό εκπρόσωπο του Χριστιανισμού στην Ανατολή σκοτώνοντας χιλιάδες χριστιανούς! Μία μαζική υστερία που δεν είχε προηγούμενο και όμως λιγοστοί το έχουμε συνειδητοποιήσει..
Η πιο αλλόκοτη όμως όλων πραγματοποιήθηκε μεταξύ 4ης και 5ης: η Σταυροφορία των Παιδιών! Εν έτη 1212, ένας νεαρός βοσκός ονόματι Στεφάν υποστήριξε ότι ο Θεός του ζήτησε να συγκεντρώσει συνομηλίκους του και να ξεκινήσουν μία σταυροφορία για τους Αγίους Τόπους.
Αμέσως, άρχισε να ταξιδεύει στην Ευρώπη καταφέρνοντας να πείσει χιλιάδες παιδιά να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να τον ακολουθήσουν(με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας τους). Τελικά, μόλις 2.800 παιδιά έφτασαν στη Βενετία, μιας και τα περισσότερα βρήκαν το θάνατο από τις κακουχίες και την πείνα. Εκεί, η υπόσχεση του Στεφάν, ότι ο Θεός θα χώριζε τη θάλασσα στα δύο για να περάσουν, δεν πραγματοποιήθηκε. Τελικά κατάφεραν να βρουν 7 πλοία(σύμφωνα με άλλες πηγές 4) εμπόρων ώστε να τους μεταφέρουν στην Ιερουσαλήμ. Τελικά, 2 βυθίστηκαν ενώ τα υπόλοιπα 5 έφτασαν στην Αίγυπτο όπου και τα παιδιά πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα.

Η Πολιτεία που τρελάθηκε!
«Οι δρόμοι αντηχούσαν από τις αγωνιώδεις κραυγές των θυμάτων.. Εφιαλτικά οράματα κατεδίωκαν μικρούς και μεγάλους.. 14 ζευγάρια χεριών για να συγκρατήσουν έναν και μόνον άνθρωπο..»
«Η απίστευτη ιστορία ενός από τα συνταρακτικότερα ιατρικά μυστήρια του 20ου αιώνα»!
Οι παραπάνω φράσεις άνοιγαν ένα αλλόκοτο άρθρο της εφημερίδας «Βήμα», της 7ης Ιουλίου του 1968, που ανακαλύψαμε μαζί με τον Γιώργο σε μία από τις συνηθισμένες περιπλανήσεις μας στο υπόγειο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Θεσσαλονίκης.
Τα πάντα ξεκίνησαν την Παρασκευή στις 17 Αυγούστου του 1951, στο γαλλικό χωριό Πόν- Σαίντ- Εσπρί, όπου μία περίεργη ασθένεια εξαπλώθηκε σταδιακά σε όλα τα έμβια όντα της περιοχής.
Έως το επόμενο βράδυ, οι δρ Γκαμπαί και δρ Βιέ είχαν απαριθμήσει ήδη 230 αρρώστους στην ευρύτερη περιοχή, με πάνω κάτω τα ίδια συμπτώματα: υπερθερμία, αργό σφυγμό, διεσταλμένες κόρες και δύσπνοια, ενώ περίεργα οράματα κατέκλυζαν τους περισσότερους..
Το πρωί του Σαββάτου, ο κ. Ντελακί έκανε τη συνηθισμένη του βόλτα με το ποδήλατο. Ο δρόμος μπροστά του έμοιαζε να ζαρώνει και να μακραίνει, ενώ τα χέρια του φάνταζαν να απλώνονται μίλια μπροστά. Είχε την αίσθηση ότι βρισκόταν έξω από τον εαυτό του.. Ένιωθε πως έπλεε στο χώρο και το χρόνο!
Πλέον, οι ασθενείς έφθαναν τους 280, ενώ τα άρρωστα ζώα ήταν αμέτρητα. Στα εργαστήρια της αστυνομίας της Μασσαλίας είχαν ήδη ξεκινήσει οι έρευνες, ενώ διάφορες θεωρίες άρχισαν να ακούγονται από γιατρούς της περιοχής.
Σε κάποιο άλλο σημείο του χωριού, η Μαρί- Ζοζέφ Κάρλ, πέντε ετών, άρχισε να ουρλιάζει! Τα χέρια και τα πόδια της ταράζονταν με έντονους σπασμούς, ενώ στα μάτια της υπήρχε ένας ανεξήγητος τρόμος..
«Μαμά! Μαμά! Οι τίγρεις! Θα με φάνε» , ούρλιαζε ξανά και ξανά καθώς είχε εστιάσει σε ένα σημείο του τοίχου.
«Εκεί! Εκεί ακριβώς! Πάλι στον τοίχο! Δεν τις βλέπεις; Μαμά, από το ταβάνι στάζει αίμα!»
Λίγο πιο πέρα, ο πατέρας της βαριά άρρωστος ζητούσε από τον γιατρό να τον βοηθήσει να βρει κουρτίνες για την πόρτα..
«Είναι για τις μύγες. Πρέπει να έχουν κουρτίνες με χάντρες επάνω τους! Θα με βοηθήσετε;»
Αργότερα, κοίταξε το παράθυρο και άρχισε να μετράει δυνατά ξανά και ξανά τα φατνώματα: 1, 2, 3, 4, 5, 6. Δεν σταμάτησε για τρεις ολόκληρες εβδομάδες! Την ίδια μέρα πέθανε και ο πρώτος άνθρωπος, ο κ. Μιζόν, στο νοσοκομείο «Γκαστόν Ντουμέργκ» της Νιμ. Παρά το θάνατο του, ο τύπος της περιοχής δεν είχε ακόμα ασχοληθεί με το φαινόμενο.
Η τελευταία σκηνή του παραλόγου, το grand finale της μαζικής αυτής υστερίας που αργότερα ο δρ Γκαμπαί θα ονόμαζε η Νύχτα της Αποκάλυψης, διαδραματίστηκε στις 24 Αυγούστου του 1951.
Σε όλο το χωριό ακούγονταν κραυγές και ουρλιαχτά, ενώ την αλλόκοσμη μελωδία του θανάτου συμπλήρωναν σειρήνες ασθενοφόρων.
Νωρίς το βράδυ, ο Γκαμπριέλ Βαλιντίρ κραυγάζοντας γοερά άρχισε να τρέχει προς τη γέφυρα του Ροδανού. Όταν φίλοι του προσπάθησαν να τον πλησιάσουν τους φώναξε: «Μη μ’ αγγίζετε! Πίσω όλοι σας! Είμαι νεκρός, μ’ ακούτε; Το κεφάλι μου είναι από μπρούντζο και μες το στομάχι μου έχω φίδια! Καίνε, καίνε, καίνε!».
Τελικά, οδηγήθηκε στο νοσοκομείο Καρνό, όπου κυριολεκτικά επικρατούσε χάος.. Σε ένα παράθυρο του 2ου ορόφου εμφανίστηκε ένας άνδρας, πρώην πιλότος, και άρχισε να φωνάζει: «Κοιτάξτε με! Είμαι αεροπλάνο και μπορώ να πετάξω! Δεν με πιστεύετε; Κοιτάξτε!».
Δίχως άλλη προειδοποίηση, πήδηξε από τον 2ο όροφο με χέρια τεντωμένα σαν φτερά αεροπλάνου και προσγειώθηκε στην αυλή. Λουσμένος στο αίμα, σηκώθηκε με τα πόδια του θρυμματισμένα και άρχισε να τρέχει με εξαιρετική ταχύτητα, διανύοντας τουλάχιστον πενήντα μέτρα προτού τον σταματήσουν οι γιατροί.
Μία γυναίκα και ένας άνδρας κυνηγιόντουσαν με ένα μαχαίρι. Η γυναίκα φώναζε ότι ήταν βαρόνη και πως την καταδίωκαν, ενώ πίστευε ότι τα τρία πνιγμένα της παιδιά κρεμόντουσαν από το δοκάρι της σοφίτας για να γίνουν λουκάνικα! Κάποιον άλλο τον κυνηγούσαν ληστές με γαϊδουρινά αυτιά, ενώ ένας τρίτος έβλεπε τους νοσοκόμους ως γιγαντιαία ψάρια που προσπαθούσαν να τον φάνε.
Υπήρχε όμως και το ακριβώς αντίθετο: κάποιοι έβλεπαν μία απερίγραπτη ομορφιά στο καθετί, ένα απλό αντικείμενο(π.χ. ένα νύχι, ένα παπούτσι κλπ.) έκρυβε γι’ αυτούς όλη την ουσία του κόσμου, σαν ένα τεράστιο μυστικιστικό όραμα.
Πλέον, όλοι οι ασθενείς έσπαζαν τα δεσμά τους και έβγαιναν στην αυλή του νοσοκομείου, όπου ξερίζωναν ντομάτες και τις πετούσαν οι μεν στους δε, ενώ παράλληλα τους καταδίωκαν αστυνομικοί, νοσοκόμοι και πυροσβέστες.. το θέατρο του παραλόγου!
Για τις επίσημες αρχές δεν ήταν παρά μία δηλητηρίαση: ένα είδος εργοτισμού που προκλήθηκε από τη διεθυλαμίδη λυσεργικού οξέος, ή αλλιώς LSD- 25, μία άγνωστη, για την εποχή, ουσία!

Οστά αγίων εκτίθενται ως ιερά κειμήλια, στη συντριπτική πλειοψηφία
των χριστιανικών- και μη- εκκλησιών όλων των δογμάτων.

Η διαχρονική τρέλα των ιερών κειμηλίων.
Και λίγο πριν κλείσει το αλλόκοτο αυτό άρθρο, που όπως θα έλεγε και ο αγαπητός κ. Περιστερίδης «με περιστατικά που μοιάζουν να βιάζουν τη συμβατική λογική» , ας μιλήσουμε για μία σύγχρονη μαζική υστερία που σίγουρα έχει αγγίξει πολλούς από εσάς.. την υστερία των ιερών κειμηλίων.
Οι ρίζες της εντοπίζονται αιώνες πριν, όταν κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών οι πρώτοι προσκυνητές των Αγίων Τόπων, γυρνώντας πίσω στην Ευρώπη, έφερναν μαζί τους πληθώρα «ιερών» αντικειμένων: από κομμάτια του Σταυρού του Ιησού έως «ιερά» δάκρυα, νύχια και αίμα, τα οποία απέκτησαν πληρώνοντας υπέρογκα ποσά.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, κανένας δεν κάθισε να ελέγξει το πως τα αντικείμενα αυτά αρχικά αποθηκεύτηκαν, διασώθηκαν έως σήμερα και πως είναι δυνατόν να επαληθεύσουμε την αυθεντικότητα τους. Η τελευταία διατυμπανίζονταν από τα λόγια των προσκυνητών και αυτό ήταν υπεραρκετό!
Τη μεγαλύτερη ζήτηση εξ αρχής είχαν κομμάτια από τον αυθεντικό σταυρό του Ιησού που είχαν κοπεί κατά τον 11ο και 12ο αιώνα. Κατέληξαν να βρίσκονται σχεδόν σε κάθε εκκλησία της Ευρώπης, ενώ όλα μαζί όχι θα μπορούσαν να είχαν κτίσει έναν καθεδρικό ναό(;!).
Την ίδια απήχηση είχαν και τα δάκρυα του Ιησού, για τα οποία χιλιάδες πιστοί έδιναν μία περιουσία για να τα αποκτήσουν. Εκτός αυτών, άρχισαν να κυκλοφορούν και δάκρυα της Παναγίας και του Αγίου Πέτρου, αίμα του Ιησού, γάλα της Παναγίας(;!), νύχια και τρίχες βιβλικών προσώπων, αγκάθια από το στεφάνι του υιού του Θεού, κλπ.
Χιλιάδες προσκυνητές κατέφθαναν στους Αγίους Τόπους για να προμηθευτούν τα υποτιθέμενα κειμήλια και να τα πουλήσουν αργότερα στην Ευρώπη. Έτσι, κατάφερναν να πάρουν π.χ. το νύχι από το πέμπτο δάχτυλο ενός νεκρού αστέγου και στη συνέχεια να το παρουσιάσουν ως το νύχι κάποιου αγίου ή αποστόλου.
Η μεγαλύτερη όμως «ιερή» υστερία που κρατάει έως τις μέρες, είναι αυτή της Αγίας Σκάλας της Ρώμης(Santa Scala ή Holy Stairs) : της σκάλας που υποτίθεται ότι αρχικά βρισκόταν στο οίκημα που ο Πόντιος Πιλάτος συνομίλησε με τον Ιησού, στην οποία δηλαδή ο υιός του Θεού περπάτησε.. Έως και σήμερα, θεωρείται ιεροσυλία να πατήσει κάποιος πάνω της και γι’ αυτό κάθε χρόνο εκατομμύρια πιστοί από όλο τον κόσμο ανεβαίνουν και κατεβαίνουν την Αγία Σκάλα με τα γόνατα, αφού πρώτα τη φυλήσουν ευλαβικά!

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές σύγχρονες μαζικές υστερίες
ήταν ο τρόπος που η ανθρώπινη φυλή αντέδρασε στην ασθένεια του Aids.
Κάπως έτσι, ακόμα και λίγα χρόνια πριν, εκατομμύρια ασθενείς ανά την
υφήλιο αντιμετωπίζονταν- στην καλύτερη των περιπτώσεων- ως ανεπιθύμητα
παράσιτα, ενώ πολλές φορές οι ανθρώπινες κοινωνίες έφθαναν στο σημείο
να τους καταδιώκουν!

Οι Μαζικές Υστερίες Σήμερα!
Μία σύντομη αναδρομή στο παρελθόν ήταν αρκετή ώστε να ανακαλύψουμε ότι η ανθρωπότητα έχει πέσει θύμα μαζικής παράνοιας αμέτρητες φορές. Σίγουρα αρκετοί από εσάς θα χαμογελάσετε σκεπτόμενοι την αφέλεια των προγόνων μας..
Αλήθεια όμως, θα γελούσατε με την ίδια ευκολία μπροστά σε σύγχρονες μαζικές υστερίες που μαστίζουν την υφήλιο;
Πόσο διαφορετικό είναι αλήθεια το κυνήγι των μαγισσών με το κυνήγι που σήμερα έχει εξαπολυθεί ενάντια στους απανταχού τρομοκράτες; Κάποτε, μία απλή κατηγορία ήταν ικανή να στείλει μία γυναίκα στην πυρά ως μάγισσα. Σήμερα, μία απλή κατηγορία για ύπαρξη πυρηνικών όπλων είναι ικανή να καταδικάσει ένα ολόκληρο κράτος! Γιατί, ας μην ξεχνάμε ότι τα πυρηνικά για τα οποία ξεκίνησε ο πόλεμος στο Ιράκ δεν έχουν ακόμα βρεθεί, ενώ μερικούς μήνες νωρίτερα ένας νεαρός άνδρας σκοτώθηκε από αστυνομικούς σε λεωφορείο του Λονδίνου γιατί τον.. πέρασαν για τρομοκράτη.
Από την άλλη, η υστερία των Σταυροφοριών για την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων έχει μεταλλαχθεί σε μία σύγχρονη σταυροφορία νεαρών Αμερικανών που φθάνουν κατά εκατοντάδες στην Ανατολή για να προστατέψουν τον υπόλοιπο κόσμο από το κακό! Και σε αυτήν την περίπτωση όμως, ο φόνος ανθρώπων είναι δικαιολογημένος, μιας και.. «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» !
Παράλληλα, οι μαζικές υστερίες για το τέλος του κόσμου και τα ιερά κειμήλια παραμένουν ζωντανές έως και σήμερα: πόσοι αλήθεια από εσάς δεν φοβήθηκαν ότι το 2.000 θα ερχόταν το «τέλος» ή περιμένουν κάτι αντίστοιχο το 2012;
Παρόμοια, έως και σήμερα χιλιάδες πιστοί καυχιόνται ότι η τάδε εικόνα τους ή ο τάδε χρυσός τους σταυρός κρύβει μέσα του ένα κομμάτι από το σπήλαιο της Βηθλεέμ ή ακόμα και από το σταυρό του Ιησού! Έως και telemarketing υπήρχε πριν 3-4 χρόνια, όπου ο παρουσιαστής- πωλητής εκστασιασμένος κραύγαζε: «Ένας χρυσός σταυρός με πέτρα από το σπήλαιο της Βηθλεέμ. Μία μοναδική ευκαιρία που κάθε χριστιανός δεν πρέπει να χάσει!».
Η παράνοια και η μαζική τρέλα είναι κάτι που συντρόφευε τον άνθρωπο από τα πρώτα του βήματα, γιατί σήμερα να ισχύει κάτι διαφορετικό;

____________________________________________
Μέρος του εν λόγω κειμένου δημοσιεύθηκε αρχικά στο περιοδικό mystery, τεύχος 19.