Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018

Το αίσθημα της μοναξιάς Εύη Μεσσαριτάκη Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια


Το αίσθημα της μοναξιάς

Το αίσθημα της μοναξιάς

Η μοναξιά είναι από τους πολύ συχνούς λόγους που θα επισκεφτεί ένας άνθρωπος τον ψυχολόγο. Κάποιες φορές είναι μία συνειδητή κατάσταση και άλλες όχι. Πολλές φορές έρχεται με τη μορφή ενός ανικανοποίητου, αβοήθητου, μίας διάχυτης δυσφορίας. Άλλες φορές έρχεται καμουφλαριμένη με κρίσεις πανικού και καταθλιπτικό συναίσθημα. Ενώ μπορεί να έρθει και απροκάλυπτα, όσο κι αν την αποφεύγει κανείς: μοναξιά.
Υπάρχουν διάφορα είδη μοναξιάς λοιπόν. Αρχικά είναι η διαπροσωπική μοναξιά. Αυτή που νιώθει κάποιος όταν βρίσκεται ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους. Πρόσφατα μία κοπέλα μου περιέγραψε ανάλογη εμπειρία: Είχε βγει με την κόρη της και άλλους γονείς σε μία ετήσια σχολική εκδήλωση. Στο τέλος, πήγαν όλοι κάπου να φάνε. Έπιασε τον εαυτό της να παρατηρεί τους άλλους ν’ αλληλεπιδρούν κι εκείνη να έχει πάρει το ρόλο του θεατή. Και συνειδητοποίησε ότι παρατηρούσε και την ίδια. Και ότι ήταν μία περίεργη φιγούρα ανάμεσα σε ανθρώπους που περνούσαν καλά. Το πιο ενδιαφέρον, δε, ήταν το πώς ξεκίνησε η συγκεκριμένη συνεδρία: «Ξέρεις, Εύη, συνειδητοποίησα ότι δεν ξέρω κανένα ανέκδοτο.»
Υπάρχει όμως και η ενδοπροσωπική μοναξιά. Είναι το είδος την μοναξιάς από το οποίο οι άνθρωποι δε συνειδητοποιούν ότι πάσχουν. Είναι ένας αμυντικός μηχανισμός σύμφωνα με τον οποίο οι άνθρωποι αποσπώνται από τις επιθυμίες τους και τον αυθεντικό εαυτό τους, ώστε να μην μπουν σε ανασφαλείς διαδικασίες αλλαγών στη ζωή τους. Πολλές φορές έρχονται οι θεραπευόμενοι στο γραφείο μου με αυτό το είδος άμυνας. Θυμάμαι έντονα μία κυρία που είχε έρθει με αίτημα να στηρίξει την κόρη της στο διαζύγιό της. Όταν, στην πρώτη μας συνάντηση, επιχείρησα να μάθω περισσότερα για το δικό της γάμο, με κοίταξε με νόημα και μου είπε: «Ξέρετε κυρία Μεσσαριτάκη, εγώ είμαι ήδη 65 χρονών. Εσείς είστε μικρή και δεν καταλαβαίνετε τι σημαίνει να είναι μία γυναίκα 65 χρονών.» «Μπορεί να έχετε δίκιο. Με ενδιαφέρει όμως πολύ να μάθω.» Δεν ξέρω αν αυτή η γυναίκα άλλαξε μετά τη συνάντησή μας. Δεν την ξανασυνάντησα από τότε. Θυμάμαι όμως τη θερμή της χειραψία όταν αποχαιρετιστήκαμε: «Σας ευχαριστώ πολύ. Και ελπίζω κάποια στιγμή να τα ξαναπούμε.» «Όποτε είστε έτοιμη..» Και αυτή είναι η αλήθεια. Όποτε ο καθένας είναι έτοιμος.
Τέλος, υπάρχει η υπαρξιακή μοναξιά. Ίσως το πιο τρομακτικό είδος. Αλλά και το πιο κοινό και ανθρώπινο. Η υπαρξιακή μοναξιά αναφέρεται στην αναπόφευκτη απόσταση που χωρίζει το άτομο και τον κόσμο. Είναι η συνειδητοποίηση ότι μόνοι μας γεννηθήκαμε και θα πεθάνουμε μόνοι.
Είναι αυτό το αίσθημα καμιά φορά ότι κανείς δε μας καταλαβαίνει. Είναι μία πόρτα που φοβόμαστε ν’ ανοίξουμε γιατί μπορεί να ξεπροβάλει ανυπόφορος τρόμος. Και υπάρχει μέσα σ’ όλους μας, περιμένοντας να έρθει στο φως. Μία κοπέλα αναφέρθηκε πρόσφατα σε μία κρίση πανικού που είχε. Βρισκόταν για τουρισμό στην Τουρκία. Και αποφάσισε να πάει χωρίς το σύντροφό της σε ένα υπαίθριο παζάρι. Σε μια στιγμή κοντοστάθηκε και παρατήρησε τον κόσμο να την προσπερνά και να μιλάει μία γλώσσα ακατανόητη για την ίδια. Και κατέρρευσε.
Υπαρξιακή μοναξιά βιώνει και ο θεραπευτής όταν, μετά το τέλος μίας κουραστικής μέρας, συνειδητοποιεί ότι όσα έγιναν, όσα ειπώθηκαν και δεν ειπώθηκαν, όλα τα συναισθήματα, όλες τις σχέσεις που πήγαν λίγο παραπέρα, όλα τα εμπόδια και όλη τη μαγεία.. όλα αυτά κανείς δεν τα βίωσε όπως ο ίδιος ο θεραπευτής μέσα από το ρόλο του και έξω απ’ αυτόν..

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου