Θεμελιωτής της θεωρίας της πολυπλοκότητας, ο Ιλια Πριγκοζίν (1917- 2003) αναγνωρίζεται ως εκ των πρωτοπόρων της τελευταίας μεγάλης, επιστημονικής επανάστασης του εικοστού αιώνα, η οποία τροποποίησε ουσιωδώς τον τρόπο που σκεπτόμαστε θεμελιώδεις έννοιες, όπως ο χρόνος, το χάος και η τάξη.
Γεννήθηκε στη Μόσχα λίγους μήνες πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Η οικογένειά του δεν έβλεπε με καλό μάτι το σοβιετικό καθεστώς και εγκαταστάθηκε αρχικά στη Γερμανία, το 1921, και τελικά στο Βέλγιο, το 1929. Ο Ιλια Πριγκοζίν ακολούθησε την επιστήμη του πατέρα του, τη Χημεία και το 1959 έγινε διευθυντής του διάσημου, διεθνούς Ινστιτούτου Σολβέ. Το 1977, τιμήθηκε με το Βραβείο Νομπέλ στη Χημεία για τις πρωτοποριακές έρευνές του γύρω από τις «καταναλωτικές δομές» (dissipative structures), οι οποίες έθεσαν τα πρώτα θεμέλια για την υπέρβαση του χάσματος μεταξύ Φυσικής και Βιολογίας, των νόμων της ανόργανης και εκείνων της έμβιας ύλης.
Κεντρική θέση στο επιστημονικό οικοδόμημα και στους φιλοσοφικούς προβληματισμούς του Πριγκοζίν κατέχει η έννοια του χρόνου. Στην κλασική Μηχανική του Νεύτωνα, αλλά και στη σύγχρονη, Κβαντική Φυσική, οι νόμοι της Φύσης εμφανίζονται ως «χρονικά αντιστρέψιμοι», δεν διακρίνουν, δηλαδή, το παρελθόν από το μέλλον.
Ωστόσο, σειρά φαινομένων όπως η διάχυση ενός αερίου, η ραδιενεργός διάσπαση ενός πυρήνα, η έκρηξη μιας βόμβας ή και η πορεία ενός οργανισμού από τη γέννηση στην ωριμότητα και τελικά στον θάνατο, είναι μη αντιστρέψιμες διαδικασίες. Ο Πριγκοζίν ανέλαβε το εξαιρετικά φιλόδοξο εγχείρημα να επαναδιατυπώσει τους βασικούς νόμους της Φυσικής ενσωματώνοντας, τρόπον τινά, το «βέλος του χρόνου» - μια έμπνευση που συνεχίζει να γονιμοποιεί ερευνητικές προσπάθειες της Σχολής των Βρυξελλών, την οποία ίδρυσε ο μεγάλος επιστήμονας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου