Η Καρδιά του Σκότους,Joseph Conrad
Σάββατο, 3 Ιανουαρίου 2009 9:41 πμ |
Ο
Μάρλοου, εμπορικός αντιπρόσωπος, ξεκινά ένα ταξίδι από την Αγγλία στο
Κονγκό και μετά στο εσωτερικό της χώρας κατά μήκος του ποταμού,
πεπεισμένος ότι η Ευρωπαϊκή αποικιοκρατία αντιπροσωπεύει την πεμπτουσία
της ηθικής ανέλιξης και τη μοναδική ευκαιρία εκπολιτισμού των άξεστων
αποικιών στην Αφρική. Θα επιχειρήσει να φτάσει στην καρδιά της Αφρικής,
της άγνωστης ακόμη ηπείρου, αγνοεί όμως ότι στην πραγματικότητα
οδηγείται στην καρδιά του σκότους. Μεταφέρει προμήθειες και τρόφιμα στον
Κερτζ, ο οποίος, ενώ μέχρι τότε συνόψιζε για τους εργοδότες του τον
Ευρωπαϊκό πολιτισμό και τον θρίαμβο της ανθρώπινης ευφυΐας, έχει
σταματήσει να δέχεται εντολές και διοικεί παραληρώντας και παριστάνοντας
τον θεό. Λειτουργεί δηλαδή ως προσωποποίηση του ιμπεριαλισμού και της
αποικιοκρατίας. Από τη μια εξάγει τεράστιες ποσότητες ελεφαντοστού και
από την άλλη οι σκλάβοι του πεθαίνουν της πείνας.Όσο ο Μάρλοου προχωρά, ανακαλύπτει την αγριότητα και τη θηριωδία της εκμετάλλευσης, την αδίστακτη κερδοσκοπία της πλοιοκτήτριας εταιρείας που εκπροσωπεί. Γίνεται μάρτυρας του εξανδραποδισμού του γηγενούς πληθυσμού, του παράλογου βιασμού της γης και της ζούγκλας -που προσωποποιούνται στη φιγούρα της μαύρης ερωμένης του Κερτζ. Συνακόλουθα οι ψευδαισθήσεις του διαλύονται και στρέφεται υπέρ των βασανισμένων ιθαγενών.
Ο Μάρλοου δεν ταξιδεύει μόνο για να συναντήσει τον Κερτζ, αλλά και τον εαυτό του. Ακόμη και τα στοιχεία που συλλέγει γύρω από την προσωπικότητα του Κερτζ, καθοδόν, αρχίζουν να παίρνουν τη μορφή ονείρου ή νυχτερινής διαδρομής προς την δική του αυτογνωσία. Το κατέβασμα στο ποτάμι προσομοιάζει την καταβύθιση στο ασυνείδητο. Προχωρά δηλαδή ο ήρωας προς την συνάντηση με τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού του, ο Κερτζ είναι η «σκιά» του. Μαθαίνει σιγά-σιγά πόσο διεφθαρμένος και παράφρων είναι ο Κερτζ και ανακαλύπτει ότι και ο ίδιος πρέπει να επιλύσει την εσωτερική του αντίθεση.
Το κείμενο στο σύνολο του διατρέχεται από το μοτίβο της διαίρεσης και ολοκλήρωσης, της αντίθεσης και της επίλυσης της. Θα μπορούσε μερικώς να συγκριθεί με το ΄Ντέμιαν' του Εσσε ή το «Δόκτωρ Τζέκυλ και Κύριος Χάιντ» του Στήβενσον. Έχουμε έτσι το διπλό ταξίδι στον ποταμό και στα βάθη της ύπαρξης. Τη διαπάλη και ανάμιξη του πολιτικού με το προσωπικό, την αντίθεση κατακτητών και κατεκτημένων, την επικείμενη ενοποίηση της διαιρεμένης προσωπικότητας του Μάρλοου, την επίλυση στη συντριβή της αθλιότητας του Κερτζ. Ως τυπικά μοντέρνο έργο, σφραγίζεται από την υποκειμενική πρόσληψη των εξωτερικών συμβάντων και από τον «ήρωα» με τον κατακερματισμένο εσωτερικό κόσμο. Η γλώσσα του Conradείναι τόσο υπαινικτική, που απλώνει έναν μυστηριακό τόνο σε ολόκληρη τη νουβέλα και κάνει την ανάγνωση αξέχαστη.
Ο Conradγεννήθηκε στην Πολωνία το 1857 και πέθανε στην Αγγλία το 1924. Θεωρείται από πολλούς φαινόμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας επειδή αν και Πολωνός, έγραψε στα αγγλικά, τα οποία έμαθε μετά τα 21 του και πολύ περισσότερο καθιερώθηκε ως μεγάλος στυλίστας. Η περιπλάνηση αυτή μεταξύ των δυο γλωσσών σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έζησε στην διαδοχή δυο αιώνων του χάρισαν το χαρακτηρισμό «συγγραφέας του μεταίχμιου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου