8 πράγματα που φωτίζουν την ψυχή του μεγάλου Τολστόι…Αλέξανδρος Δρίβας

Ο Λέων Τολστόι, γεννήθηκε το 1828 και το όνομά του, κοσμεί διαχρονικά τη σύγχρονη λογοτεχνία. Δεν είναι μόνο τα μνημειώδη «Πόλεμος και Ειρήνη» και «Άννα Καρένινα». Είναι η επιρροή που άφησε σε περιεχόμενο και ύφος για τους σύγχρονους με αυτόν συγγραφείς αλλά και για τους επόμενους! Πάντα όμως, υπάρχουν πράγματα λιγότερο γνωστά για αυτόν τον τεράστιο συγγραφέα. Εδώ, αναφέρονται ορισμένα…

1. Η Σόνια…

Η γυναίκα του Τολστόι. Ήταν όχι 5, όχι 10 αλλά 16 ολόκληρα χρόνια μικρότερη του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα. Η γυναίκα του, ήταν εκείνη που καθαρόγραφε σελίδες επί σελίδων για τα έργα του Τολστόι, τα διάβαζε, τα έκρινε, τον συμβούλευε πάνω σε αυτά και είχε αναλάβει αυτό που λέμε «χτένισμα» των έργων του. Η αφοσίωσή της προς τον Τολστόι, υπήρξε αξιοσημείωτη.

2. Επηρέασε ακόμη και…

Ο Τολστόι, όπως αναφέρθηκε, επηρέασε αρκετούς συγγραφείς και διανοούμενους μέσα και έξω από τα ρωσικά σύνορα. Λόγω του ρεαλιστικού και ψυχο-κοινωνικού χαρακτήρα που είχαν τα έργα του, αναπόφευκτα, επηρέασε και την πολιτική. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αλλά και ο Μαχάτμα Γκάντι, υπήρξαν οπαδοί της σκέψης του Τολστόι.

3. Το μαράζι του…

Ίσως να ήταν και η βασική πηγή έμπνευσής του. Ο πόνος των ανθρώπων και η κοινωνική αδικία που επικρατούσε, ήταν κάτι το παράλογο και ταυτόχρονα, εξαιρετικά ανήθικο. Συχνά απογοητευόταν και από τον ίδιο του τον εαυτό καθώς μπορούσε από τη μία να κατανοήσει αυτήν την αδικία, αλλά δεν μπορούσε να την αλλάξει…

4. Το αγαπημένο του έργο ήταν…

Μπορεί ο Τολστόι να έγραψε έργα όπως το «Πόλεμος και Ειρήνη», όμως συνήθως, ο συγγραφέας έχει πάντα διαφορετική άποψη από τον αναγνώστη του. Έργο που δημιουργήθηκε από τον Τολστόι κατά τη δύση της ζωής του, το «Ημερολόγιο Σοφίας», υπήρξε το έργο που κατά τη δική του γνώμη, ολοκλήρωσε τον άνθρωπο και συγγραφέα Τολστόι. Αν κρίνουμε και από την πολιτική της – τότε – Σοβιετικής Ένωσης που λογόκρινε και εξαφάνισε το βιβλίο για έναν αιώνα περίπου, θα καταλάβουμε, πως στο συγκεκριμένο έργο ο Τολστόι, «ζωγραφίζει» τον άνθρωπο που εκείνος ονειρευόταν.

5. Τολστόι: Ο περισσότερο… ψυχολογημένος.

Ασφαλώς και μιλάμε για την προσπάθεια ψυχολόγησης αυτού του σπουδαίου συγγραφέα. Ο Τολστόι, άφησε άπειρα «ίχνη ψυχής» και επειδή ήταν πολυγραφότατος, αλλά και επειδή ασχολήθηκε με την ανθρώπινη φύση. Είχε ο ίδιος γράψει βιβλίο που αναφερόταν στην παιδική και νεανική του ηλικία και πέραν αυτού, διατηρούσε συνεχώς ημερολόγια που κρατούσε από την ηλικία των 17 ετών (τουλάχιστον). Είναι σίγουρα τύχη που μπορούμε λοιπόν να αγγίξουμε τον άνθρωπο Τολστόι, ο οποίος, μπορεί και να ξεπερνά τον συγγραφέα Τολστόι…

6. Η έμπρακτη αγάπη για τον τόπο καταγωγής…

Ο Τολστόι, γεννήθηκε στη Γιάσναγια Πολλιάννα. Ο Τολστόι, γεννήθηκε πλούσιος σε ύλη αλλά φτωχός σε τύχη μιας και έχασε νωρίς τους γονείς του. Ίσως αυτός ο πόνος να του έδειξε το δρόμο για το τι είναι αυτό που τελικά αξίζει τη ζωή. Η περιοχή γέννησής του, τον συνόδευε παντού, όπου και αν ταξίδεψε και έζησε. Όταν κάπου στο 1858 επέστρεψε στη Γιάσναγια Πολλιάννα, ίδρυσε σχολείο για τα παιδιά των αγροτικών οικογενειών.

7. Ένα παιδί ενός άλλου… Θεού.

Πολλοί κριτικοί τον κατατάσσουν στον αναρχο-χριστιανισμό. Αναλόγως την ιδιότητα του καθενός, αν ήταν κληρικός ή συγγραφέας, ο Τολστόι, έπαιρνε και μια άλλη ιδιότητα… Αλίμονο, τέτοια προσωπικότητα να μην είναι διχαστική… Η ρωσική εκκλησία, τον αφόρισε το 1901 με την κατηγορία –ας πούμε – του αιρετικού. Η θρησκευτικότητά του και η πίστη του, φαίνονται σε όλο το μήκος και το πλάτος των έργων του, απλά «τόλμησε» να εισάγει κάποιες παραπάνω αρετές στο Θείο…

8. Άσκηση…

Κατανοώντας τον Τολστόι ως Έλληνες, μπορούμε να κάνουμε τολμηρές συγκρίσεις. Μας θυμίζει κάτι από Σωκράτη, μας θυμίζει κάτι από Καζαντζάκη. Όπως ο Σωκράτης που ό,τι έλεγε και πίστευε το έκανε, έτσι και ο Τολστόι. Η πρόταση ζωής του, μολονότι έμοιαζε σε πολλά με τη γενικότερη ιδεολογία της προεπαναστατικής Ρωσίας, η θεμελιώδης διαφορά του, ήταν τα μέσα «επανάστασης». Ειρήνη και άρνηση της βίας, αποστασιοποίηση από την αδικία και προσπάθεια κατάκτησης της γαλήνης, φαίνεται να ήταν οι τελικές του προτάσεις. Μέχρι το θάνατό του το 1910 από πνευμονία, ο Τολστόι, έζησε τη δική του … «Ασκητική».

Φωτό από: rincondecriticaliteraria.com