Η Ανθρωποκτονία ως Αρχέγονο Έγκλημα Βίας
Το φαινόμενο της βίας έχει χαρακτηρισθεί ως δομικό χαρακτηριστικό
της συγκρότησης των κοινωνιών και δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα
κοινωνία χωρίς βία.
Το φαινόμενο της βίας έχει χαρακτηρισθεί ως δομικό χαρακτηριστικό της συγκρότησης των κοινωνιών και δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα κοινωνία χωρίς βία.
Στις μέρες μας, όμως, η κατάσταση είναι σαφώς βεβαρημένη. Η σύγχρονη μουσική, η τέχνη, ο κινηματογράφος, τα μέσα ενημέρωσης κατακλύζονται από μηνύματα βίας. Η «γοητεία» της βίας έχει γίνει πλέον σχεδόν ακαταμάχητη και η ειρηνοφιλία φαντάζει ύποπτη και επικίνδυνα θηλυπρεπής συμπεριφορά, καθώς το πρότυπο της αρρενωπότητας έχει ταυτιστεί με αυτό της βίας στη συνείδηση του ευρύτερου κοινού.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας αποτελεί αρχέγονο έγκλημα βίας. Δεν υπήρξε κοινωνία στην ιστορία του Ανθρώπου που να ήταν απαλλαγμένη από αυτή τη ύστατη μορφή βίας. Σε κάθε ιστορική εποχή το έγκλημα της ανθρωποκτονίας λειτουργεί καταλυτικά στα αισθήματα ασφάλειας του κοινού, στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού και στη γένεση φαινομένων όπως η ξενοφοβία, ο ρατσισμός και η άρνηση του διαφορετικού και της ιδιαιτερότητας.
Ο σκοτεινός αριθμός της εγκληματικότητας αποτελεί ένα από τα κυριότερα προβλήματα της εγκληματολογικής έρευνας και ανάλυσης και θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως το σταυρό της ίδιας της Εγκληματολογίας.
Στο έγκλημα της ανθρωποκτονίας ο σκοτεινός αριθμός της εγκληματικότητας είναι από πολύ μικρός έως ανύπαρκτος. Αντίθετα, παρατηρείται ένα μεγάλο ποσοστό ανεξιχνίαστων ανθρωποκτονιών.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας αποτελεί το μοναδικό έγκλημα βίας χωρίς συμπαγές κίνητρο.
Μια τυπολογία των κινήτρων του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας θα μπορούσε να περιλαμβάνει: τη σεξουαλική ικανοποίηση, το ερωτικό πάθος, την προσβολή της τιμής, τη λύτρωση, την έκρηξη, τις περιουσιακές διαφορές, το ξεκαθάρισμα λογαριασμών, την ιδεολογία, την άμυνα και τη ψυχοπαθολογία του δράστη (βλ. Ά. Τσιγκρής: "Το Έγκλημα της Ανθρωποκτονίας στην Ελλάδα", εκδ. Σάκκουλα, 2002).
Στην κατηγορία των ανθρωποκτονιών με κίνητρο τη ψυχοπαθολογία του δράστη εντάσσονται οι υποθέσεις στις οποίες ο δράστης σκοτώνει ή αποπειράται να σκοτώσει το θύμα του για λόγους που αφορούν στην ψυχιατρικού ενδιαφέροντος συμπτωματολογία του.
Εδώ εντάσσονται οι υποθέσεις στις οποίες οι ψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες των καθ' ύλη αρμόδιων επιστημόνων επιβεβαιώνουν τη βεβαρημένη κατάσταση της ψυχικής υγείας των δραστών.
Αναφορικά με αυτή την κατηγορία ανθρωποκτονιών θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί διότι η απλοϊκή προσέγγιση του εγκλήματος θα μπορούσε να μας οδηγήσει στην αναπαραγωγή επικίνδυνων στερεοτύπων και λανθασμένων συμπερασμάτων, σύμφωνα με τα οποία οι ανθρωποκτονίες στις οποίες δεν υπάρχει εμφανές κίνητρο, καθώς και αυτές που τελούνται με ιδιαίτερη σκληρότητα έχουν ως μοναδικό τους κίνητρο την ψυχοπαθολογία των δραστών.
____________________
Ο Άγγελος Τσιγκρής διδάσκει Εγκληματολογία στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Δίκτυο Πρόληψης της Εγκληματικότητας της ΕΕ και στη Μόνιμη Αντιπροσωπία του ΟΗΕ για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.
Το φαινόμενο της βίας έχει χαρακτηρισθεί ως δομικό χαρακτηριστικό της συγκρότησης των κοινωνιών και δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα κοινωνία χωρίς βία.
Στις μέρες μας, όμως, η κατάσταση είναι σαφώς βεβαρημένη. Η σύγχρονη μουσική, η τέχνη, ο κινηματογράφος, τα μέσα ενημέρωσης κατακλύζονται από μηνύματα βίας. Η «γοητεία» της βίας έχει γίνει πλέον σχεδόν ακαταμάχητη και η ειρηνοφιλία φαντάζει ύποπτη και επικίνδυνα θηλυπρεπής συμπεριφορά, καθώς το πρότυπο της αρρενωπότητας έχει ταυτιστεί με αυτό της βίας στη συνείδηση του ευρύτερου κοινού.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας αποτελεί αρχέγονο έγκλημα βίας. Δεν υπήρξε κοινωνία στην ιστορία του Ανθρώπου που να ήταν απαλλαγμένη από αυτή τη ύστατη μορφή βίας. Σε κάθε ιστορική εποχή το έγκλημα της ανθρωποκτονίας λειτουργεί καταλυτικά στα αισθήματα ασφάλειας του κοινού, στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού και στη γένεση φαινομένων όπως η ξενοφοβία, ο ρατσισμός και η άρνηση του διαφορετικού και της ιδιαιτερότητας.
Ο σκοτεινός αριθμός της εγκληματικότητας αποτελεί ένα από τα κυριότερα προβλήματα της εγκληματολογικής έρευνας και ανάλυσης και θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως το σταυρό της ίδιας της Εγκληματολογίας.
Στο έγκλημα της ανθρωποκτονίας ο σκοτεινός αριθμός της εγκληματικότητας είναι από πολύ μικρός έως ανύπαρκτος. Αντίθετα, παρατηρείται ένα μεγάλο ποσοστό ανεξιχνίαστων ανθρωποκτονιών.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας αποτελεί το μοναδικό έγκλημα βίας χωρίς συμπαγές κίνητρο.
Μια τυπολογία των κινήτρων του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας θα μπορούσε να περιλαμβάνει: τη σεξουαλική ικανοποίηση, το ερωτικό πάθος, την προσβολή της τιμής, τη λύτρωση, την έκρηξη, τις περιουσιακές διαφορές, το ξεκαθάρισμα λογαριασμών, την ιδεολογία, την άμυνα και τη ψυχοπαθολογία του δράστη (βλ. Ά. Τσιγκρής: "Το Έγκλημα της Ανθρωποκτονίας στην Ελλάδα", εκδ. Σάκκουλα, 2002).
Στην κατηγορία των ανθρωποκτονιών με κίνητρο τη ψυχοπαθολογία του δράστη εντάσσονται οι υποθέσεις στις οποίες ο δράστης σκοτώνει ή αποπειράται να σκοτώσει το θύμα του για λόγους που αφορούν στην ψυχιατρικού ενδιαφέροντος συμπτωματολογία του.
Εδώ εντάσσονται οι υποθέσεις στις οποίες οι ψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες των καθ' ύλη αρμόδιων επιστημόνων επιβεβαιώνουν τη βεβαρημένη κατάσταση της ψυχικής υγείας των δραστών.
Αναφορικά με αυτή την κατηγορία ανθρωποκτονιών θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί διότι η απλοϊκή προσέγγιση του εγκλήματος θα μπορούσε να μας οδηγήσει στην αναπαραγωγή επικίνδυνων στερεοτύπων και λανθασμένων συμπερασμάτων, σύμφωνα με τα οποία οι ανθρωποκτονίες στις οποίες δεν υπάρχει εμφανές κίνητρο, καθώς και αυτές που τελούνται με ιδιαίτερη σκληρότητα έχουν ως μοναδικό τους κίνητρο την ψυχοπαθολογία των δραστών.
____________________
Ο Άγγελος Τσιγκρής διδάσκει Εγκληματολογία στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Δίκτυο Πρόληψης της Εγκληματικότητας της ΕΕ και στη Μόνιμη Αντιπροσωπία του ΟΗΕ για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου